8-мавзу. Глобал транспорт-логистик тизимлар (амалиёт) Режа: Халқаро транспорт йўлаклари

8-мавзу. Глобал транспорт-логистик тизимлар (амалиёт)
Режа:
Халқаро транспорт йўлаклари деганда миллий ёки халқаро транспорт тизимининг алоҳида географик районлар ўртасида халқаро юк ва йўловчиларни ташишнинг катта қисмини таъминлайдиган, берилган йўналишда ишлайдиган ҳаракатланувчи таркиб ва транспортнинг барча турдаги стационар қурилмаларини ўз ичига оладиган қисми, шунингдек бу ташишлрни амалга оширишнинг технологик, ташкилий ва ҳуқуқий шартларининг жамланмаси тушунилади. Халқаро транспорт йўлакларини яратиш ўз олдига ягона техник параметрларга эга бўлган ва ташишларнинг глобал логистик тизимларни яратиш ва миллий транспорт тизимларини жаҳон транспорт тизимига интеграциялашнинг асоси сифатида ягона ташиш технологиясининг қўлланилишини таъминлайдиган халқаро транспорт инфратузилмасини яратишни мақсад қилиб қўяди.
Ташқи кучларнинг Марказий Осиёда, жумладан транспорт ва коммуникацияларни ривожлантириш соҳасида ўзларининг таъсирини кучайтириш учун рақобатнинг кучайиши муҳимликда бундан кам бўлмаган бошқа бир омил бўлиб ҳисобланади, улар учун Ўзбекистон ҳудудида ҳам, қўшни мамлакатларда ҳам транспорт йўлакларини ривожлантириш масаласи стратегик жиҳатдан муҳим аҳамият касб этади (1-жадвал).
1-жадвал.
Ўзбекистон Республикаси томонидан фойдаланиладиган асосий транспорт йўлаклари

Мўлжалланган пункт	Транзит қиладиган мамлакатлар	Масофа, км
Россиянинг Узоқ Шрқдаги портлари	Қозоғистон	8 610
Хитойнинг Шимолий-шарқий районлари, Жанубий Корея	Қозоғистон, Россия	7 160
Хитойнинг марказий ва ғарбий районлари, Хитойнинг шарқидаги портлар	Қозоғистон	6 402
Болтиқбўйи давлатлари	Қозоғистон, Россия	3 849
Туркиядаги Мерсин порти	Туркманистон, Эрон, Туркия	3 800
Украина ва Беларусь, Шарқий Европа мамлакатлари	Қозоғистон, Россия	2 978
Ильичевск порти, Украина	Қозоғистон, Россия	2 964
Эрон портларига трансафғон йўлаги	Афғонистон	2 176
Боку–Ахалкалаки–Карс темир йўли орқали Туркия ва Европа мамлакатлари	Туркманистон, Озарбайжон, Грузия, Туркия	2 158
Эрондаги Бандар-Аббос порти орқали Жанубий-шарқий Осиё, Форс кўрфази ва Ҳиндистон	Туркманистон,Эрон	2 109
Поти ва Батуми портларига транспорт йўлаги	Туркманистон, Озарбайжон, Туркия	2 025
Андижон-Ўш-Қашқар темир йўли орқали Ғарбий Хитой	Қирғизистон	439