8-mavzu: Matematik konkurs, bellashuvlar va mashg`ulotlarni tayyorlash va o‘tkazish metodikasi

Matematik viktorinalar. Matematik viktorinalar ma’lum mavzu, bo’lim yoki umuman matematikaga doir masalalar bo’yicha savol – javob o’yini bo’lib, ko’p vaqt va katta tayyorgarlik talab qilmaydi.
Boshlang’ichsinflardaviktorinalar 10 – 20 minutdavometadi. Bundaoldindantayyorlangan 5 – 6 savolgaog’zakiyokiyozmajavobolinadi.
I – IV sinflardamatematikviktorinalarnitizimlio’tkazibturisho’quvchilarnimasalalarniturliusullardayechishgao’rgatadi, ularningfikrlashvaxozirjavoblikqobiliyatlarinikamoltoptiradi.
Umuman, viktorinalarqiziganmusobaqatarzidao’tadi, engbilag’ontopqirvahozirjavobo’quvchini, ilg’orsinfnianiqlashimkoniniberadi.
Viktorinadaqatnashishmutlaqoixtiyoriybo’lib, o’quvchilarningmatematikagabo’lganqiziqishlarinioshirish, matematikagaqiziquvchilarnianiqlashvakeyinchalikularnimatematikagajalbetishmaqsadidao’tkaziladi.
Albatta, viktorinadatavsiyaetilgansavollarturlichaqiyinlikdabo’lib, ungako’proqo’quvchilarningqatnashuvigaerishishkerak.
Matematikviktorinalarharxilo’tkazilishimumkin. Quyidagiikkixilinimisoltariqasidakeltiramiz:
1. Savollar (misol, masalalar) o’qituvchitomonidano’quvchilargaog’zakiberiladiyokidoskagaoldindanyozibqo’yiladi. Javobni ham o’quvchilarog’zakitayyorlaydilar. Yokio’zdaftarlarigaqisqa, ya’nio’zlarieslabturishlariuchunkeraklinarsalarniyozibturadilar. O’qituvchio’quvchilardanbirnechtasiqo’lko’targunchakutibturib, keyinbirinchibo’libqo’lko’targano’quvchiniso’raydi. Agar birinchiqo’lko’targano’quvchinoto’g’rijavobbersa, ikkinchiuchunchivaqo’lko’targano’quvchilardan (to’g’rijavobolguncha) so’raladi:
2. Agar o’qituvchisavolnidoskagayokiqog’ozgaoldindanyozibqo’yiladiganbo’lsa u o’quvchilargaishlashuchunbuyruqberadivajavoblarnidaftargayozibto’g’riligigaishonchqilgandankeyinqo’lko’tarishkerakliginiaytadi. O’qituvchiqo’lko’targano’quvchilaroldigaboribberilgansavol, masala yokimisoljavobiniko’radi. So’ngraavvalqo’lko’targano’quvchigajavobniaytishgavajavobinitushuntiribberishgaruxsatberadi.
Matematikmusobaqa. Yuqoridaaytibo’tilgansinfdantashqariishlarda (10 minutlik, viktorina, ertalikvah.k.), asosan, butunsinfo’quvchilariishtiroketsa, matematikmusobaqalarda (konkurs, olimpiada) ko’pchilikishtiroketib, g’oliblarmusobaqasibilanyakunlaydi, ya’nibumusobabirnecha (ko’pincha 3 yoki 4) davometadi. 1 turdaistaganhammao’quvchilarqatnashishimumkin. Undamuvaffaqiyatliqatnashgano’quvchilar II – turdaqatnashadilar. II – turdanmuvaffaqiyatlio’tgano’quvchilar III – turdaqatnashushhuquqigaegabo’ladilarvah.k. I turnisinfdagibarchao’quvchilarishtirokidagiog’zakiqiziqarlisavollarorqaliviktorinashaklidao’tkazishmumkin. Shundag’olibchiqqano’quvchilarbilan II – tur musobaqalaro’tkaziladi. Shundankeyin parallel sinflaro’quvchilari III – turdakuchsinashadi. Natijadasinfyokimaktabbo’yichaengkuchlio’quvchilaraniqlanadi. Ularmunosibtaqdirlanadi.