normallovchi ko’paytuvchini hisoblab, uni
tenglamaga ko’paytiramiz. Bu holda
normal tenglama hosil bo’ladi. Normallovchi ko’paytuvchining ishorasi ozod had ishorasiga teskari olinadi.
5-misol. Normalning uzunligi va uning o’qi bilan hosil qilgan burchagi bo’lsa, to’g’ri chiziqni yasang va uning tenglamasini yozing.
Yechish. SHartga ko’ra normal o’qi bilan li burchak tashkil etadi. Bu burchakni yasaymiz va uning qo’zg’aluvchi tomoni normal to’g’ri chiziq bo’ladi. SHu to’g’ri chiziqda kesma ajratib uning oxiridan unga perpendikulyar to’g’ri chiziq o’tkazamiz. Bu yasalishi kerak bo’lgan to’g’ri chiziq bo’ladi . Endi to’g’ri chiziqning tenglamasini yozamiz. SHartga ko’ra normalning uzunligi va uning o’qi bilan hosil qilgan burchagi berilgan, bu holda ma’lumki, to’g’ri chiziqning (8) normal tenglamasini yozamiz. , bo’lganligi uchun
Natijada tenglama hosil bo’ladi.
6-misol.. to’g’ri chiziq tenglamasini normal tenglamaga keltiring.
Yechish. Normallovchi ko’paytuvchini topamiz: bњladi.
Berilgan tenglamani ko’paytirib, tenglamani hosil qilamiz. Bu to’g’ri chiziqning normal tenglamasi, chunki
, edi.
Takrorlash uchun savollar
1. Chiziqning tenglamasi deganda nima tushuniladi?
2. To’g’ri chiziqning burchak koeffitsientli tenglamasi qanday yoziladi?
3. To’g’ri chiziqning burchak koeffitsienti deb nimaga aytiladi?
4. Berilgan bitta nuqtadan o’tuvchi to’g’ri chiziqlar dastasining tenglamasi qanday?
5. Berilgan ikki nuqtadan o’tuvchi to’g’ri chiziq tenglamasi qanday?
6. To’g’ri chiziqning umumiy tenglamasi va uning xususiy xollari nimalardan iborat?
7. To’g’ri chiziqning koordinat o’qlaridan ajratgan kesmalariga nisbatan tenglamasi qanday yoziladi?
8. To’g’ri chiziqning normal tenglamasi qanday?
9. Normalning uzunligi nima?
10. To’g’ri chiziqning umumiy tenglamasini normal tenglamaga qanday qilib keltiriladi?
11. To’g’ri chiziqning tenglamasi normal ko’rinishdaligini qanday tekshiriladi?
Do'stlaringiz bilan baham: |