8-синф ms excel dasturida diagramma va grafiklarni tahrirlash Darsning texnologik xarita

1–misol. ikki noma’lumli ikkita tenglamalar sistemasini grafik usulda yeching.

Yechish. Berilgan tenglamalar sistemasini quyidagi ko’rinishga keltirib olamiz: .

Demak, tenglamalar sistemasini yechimi ikkita to’g’ri chiziqning kesishgan nuqtasi bo’lar ekan. Bu to’g’ri chiziqlarning kesishish nuqtasi qaysi oraliqda bo’lishi noma’lum bo’lgani uchun A ustunda x ni qiymatini -100 dan 0 gacha 10 qadam bilan hosil qilib olamiz. Avvalgi darsda to’g’ri chiziq grafigini hosil qiligan edik. Shu kabi B va C ustunlarda x ning tanlangan qiymatlariga mos 1-funksiya va 2-funksiyani qiymatlarini aniqlaymiz. Hosil bo’lgan qiymatlar asosida nuqtali grafiklar hosil qilib, kesishish nuqtasi borligini va x ning qiymati -10 dan katta ekanligini ko’ramiz.

Endi A ustundagi x ning qiymatini -10 dan 10 gacha 2 qadam bilan hosil qilib olamiz. Grafiklar ham mos ravishda o’zgaradi.

Grafiklardan ko’rinadiki, kesishish nuqtasida x ning qiymati 0 dan katta va 5 dan kichik ekan. Shuning uchun, A ustundagi x ning qiymatini 0 dan 5 gacha 0,5 qadam bilan hosil qilib yangi grafiklarga ega bo’lamiz.

Demak, kesishish nuqtasida x ning qiymati 1 dan katta va 2 dan kichik. Shu tariqa oraliqni va qadamlarni kichraytirib borib, quyidagi natijaviy grafiklarga ega bo’lamiz.

To’g’ri chiziqlar grafiklari kesishish nuqtasi aniqroq ko’rinishi uchun quyidagicha tahrirlashni amalga oshirdik:

1. 
   afsonani olib tashladik;
   
2. 
   diagrammalarning standart turidan Nuqtali (Точечная) turi o’rniga Grafik (График) turini tanladik.
   

Javob: (1,25; 3,75).

Izoh. Grafik hosil qilishda OX toifalar o’qida kerakli ko’lamdagi qiymatlar aks etishi uchun avval nuqtali grafik turi tanlanib, tayyor grafikni tahrirlaganda oddiy grafik turini tanlash muhim.
Mavzuni mustahkamlash va yakunlash:

SJ Darslikdagi yoki qo’shimcha savol va topshiriqlar.

K Diagramma obyektlari va misollar.

MY Darslikdagi 1-2-mashqlar.

BST Avvalgi mavzular yoki qo’shimcha testlar asosida.

Uyga vazifa:

1. Darslikdagi 3-mashq.

2. Test tuzish (10 ta va undan ortiq).