8-sinf ona tili darsligidagi mashqlar, matnlar, lug`atlar

62-DARS 
MUMTOZ MATN VA LUG‘ATLAR BILAN ISHLASH 
17-topshiriq. Matnni diqqat bilan o‘qib chiqing. 
Yana turk lafzining mahbub jonibidin yasanmog‘i muqobalasida sort lafzida
orosta va oroyish lafzi bor. Ammo bezanmak muqobalasida demaydurlar va ul
yasanmog‘ning mubolag‘asidur va ani mundoq debdurlarkim, 
Bayt: 
Erur bas chu husn-u malohat senga, 
Yasanmoq, bezanmak ne hojat senga. 
Va xo‘blarning ko‘z va qoshlari orasinki, qabog‘ derlar, forsiyda bu sozning oti
yo‘qtur. «Masnaviy»da bir jamoat xo‘b ta’rifida mundoq deyilibdurkim, 
Bayt: 
Mengizlari gul-gul, mijalari xor, 
Qabog‘lari keng-keng, og‘izlari tor. 
Alisher Navoiy, «Muhokamat ul-lug‘atayn» 
 

---

129-mashq. Matn mazmunini bayon eting. . Bu parcha A.Navoiyning “Mahbub 
ul-qulub’ asaridan olingan parcha bo`lib,bunda turkiy til va forsiy til bir-biri bilan 
chog`ishtiriladi.Berzanmoq so`zini yasanmoq muqobalasi(O`rindoshi) bor deb 
ta`riflaydi 
Parchada turkiy til forsiy tildan chiroyliroq va boyroq ekanligini 
ta`riflaydi.Bunga misol qilib qaboq ,(yasanmoq so`z muqobalasi ham) forsiyda 
yo`qligini ta`kidlaydi 
118-topshiriq. Matndagi ajratilgan so‘zlarning ma’nolarini quyida berilgan izohlar 
orasidan aniqlang va lug‘at daftaringizga qayd qiling: 1) tana a ’zosi; 
2) yuzdagi xol; 3) nutq hosil qiluvchi a’zo; 4) bezak, bezalgan; 5) qarshilik;
6) ko‘z kosasini qoplovchi; 7) ochilib-yopilib turadigan teri; 8) poliz
o‘simligi. 
1) tana a’zosi-xol,ko`z,qaboq
2) yuzdagi xol-mengiz
3) nutq hosil qiluvchi a’zo-lafz 
4) bezak, bezalgan-oroyish
5) qarshilik-muqobala 
6) ko‘z kosasini qoplovchi-mijja 
7) ochilib-yopilib turadigan teri-qaboq 
8) poliz o‘simligi-qovoq