8-sinf ona tili darsligidagi mashqlar, matnlar, lug`atlar

Munshiy-kotib, ish yurituvchi 
Ibtido- avval, boshlanish 
 g ‘aniy- boy, nafsini tiygan 
instinkt- tug‘ma sezgi. 
 
87-88-DARSLAR AJRATILGAN BO`LIAKLI GAPLARDA TINISH 
BELGILARINING ISHLATILISH 
Berilgan gaplardagi tushirilgan tinish 'belgilarini qo‘yib gaplarni ko‘chiring. 

---

1. Bu qahramonlar \ \ -tire ezgulik izlovchilar, ezgulik istovchilar,
sog‘inuvchilar, zulm yoki beshafqatlik qarshisida bo‘yin egmovchilar \ \ tire  
bularning barcha-barchasi yozuvchi
yuragida tug‘ilgandir. 2. Ko‘pchilik adiblarga xos odat \ \ vergul yomon odamni
bulg‘ab tashlash 0 ‘lmas aka ijodi uchun yot narsa. 3. 0 ‘lmas akaning Qo‘qon
teatri sahnasida qo‘yilgan birinchi sahna asarlari \ \ tire «Sud», «Yoz yomg‘iri» 
qissalari zamonaviy detektiv tarzida yozilgan asarlarning dastlabkilaridan biri edi.
4. Shulardan biri \ \ 0 ‘lmas aka 1934-yilda \ \ ulug‘ shoir, alloma, siyosiy arbob,
diplomat, o‘zbek teatrining asoschisi Abdulla Avloniy vafot etgan yil-da
tug‘ilganlar. 5. Keksalar \ \ dunyoni tashlab ketishga tayyorlanayotgan odamlar ...
avlodlariga nimalarni qoldirishyapti? 6. 0 ‘lmas akaning ijodlariga xos yana bir
narsa\ \ nomus, hayo, iffat masalalari turli obrazlar yordamida
turlicha yechiladi. (T. M alik) 
Bilib oling 
Yozma nutqda izoh bo‘lak, ko‘pincha, vergul, tire va qavs bilan ajratiladi: 
1) bo‘lak ikki tomondan vergul bilan ajratiladi: Soy bo‘yidagi choyxonada,
gavjum joyda, Azimjon uchradi; 
2) ajratilgan bo‘lakning o‘z ichida vergul bo‘lsa, ikki tomoniga tire qo‘yiladi: 
Ekranda Yer tasviri ko‘rindi; daraxtlar gullagan, pa- g‘a-pag‘a oq bulutli osmon
yer bilan qo‘shilib ketganday — osmon aksi yerga tushyaptimi, yo aksinchami —
bilib bo‘lmaydi. (T.M alik) 
3) ajratilgan bo‘lak uyushib, gap oxirida kelsa, undan oldin tire qo‘yiladi: Mening 
o ‘z muhabbatim bor — toza va m usaffo! 
170-mashq. Berilgan gaplardagi tinish belgilarini qo‘yib ajratilgan bo‘lakli
gaplarni ko‘chiring. Ajratilgan bo‘lakli gaplardan tinish belgilari tushirib qoldirilsa,
qanday mantiqiy xatoliklar kelib chiqadi? 
1. Uydagi yig‘i-sig‘idan... onasining yuraklarni ezib yuboradigan nidolaridan