8c-klass oqiwshilari: Nurmaganbetov Miyras

8C-Klass oqiwshilari:

Nurmaganbetov Miyras

Aytmuratov Baxram

Muratbaev Shingis

Amangeldiev Asilbek

Saparbaev Azamat

Dosimbetov Allayar

Xojabaev Bayram

Tema: Milliy tagamlar, xaliqtin urp-adetleri, bayramlari
Reje:

• Qaraqalpaq danli osimlikleri
• Qaraqalpaq toy merekeleri
• Qaraqalpaq Nawriz bayrami

Danli osimliklerden qaraqalpaqlar arasinda biyday, juweri ulken ahimiyetke iye bolgan. Biyday ham juweri uninan qamir iyelenip nanlar japqan.Biyday uninan patir, shorek, bawirsaq, shelpek pisirgen, juweri uninan geshir ham asqabaq qosilip arnawli tandirlarda zagara japqan. Nanlar tandir ham qazanlarda jabilgan. Bawirsaq, shelpek bayram, maresim kunleri, sonday-aq ata-babalar ruwxina arnalgan iyis kunleri pisirilgen. Bunnan basqa gurishten palaw, shawle pisirgen. Mash lobiya ham gurish qosilip Mashaba goje pisirligen, ogan mal sutinen tayarlangan qatiq suzbe toraq paydalangan. Mal sutinen bolardan tisqari sut goje ham qatiq uytilgan. Qara maldin sutinen tisqari qoy eshki sutlerin paydalangan. Xaliq arasinda <> degen maqal bar.

Qaraqalpaq awqat pisiriwde qawin shopagi, aygabagar, gunji, kendir, ham tagi basqa osimliklerden alingan maylarda bar. Har bir awilda may shigariwshi juwazxanalar bolip, onin iyesi juwazshilar dep atalgan. Qaraqalpaq turmisinda goshli tagamlarga kobirek itibar berilgen. Goshli awqatlarga iri qara mal, qoy, eshki, tawiq goshlerinen paydalangan. Asirese olardin en jaqsi korip pisiretugin awqati gosh sorpa bolgan. Qaraqalpaq turmisinda anshiliqtin da orni ulken bolgani sebeli, olar an goshlerinen kop paydalangan. An goshlerinen kiyik,qoyan, qirgawil ham basqa da anlardin goshlerinen har qiyli awqat lar islenge.An goshlerinen tayarlangan awqatlardan asirese qoyan shawle en jaqsi koretugin tagamlardan esaplangan.Qis kunleri goshleri duzlap qoyilgan. Qaraqalpaqlar makan atken aytmaqda:Aral tenizi ham Amiwdarya boylarinda bul waqitta kol ham kanallar kop bolgan.Bul kol ham kanallar baliqqa ogada bay bolip, xaliq sazan, bekire, suwen, ilaqa usagan baliqlarda awlap, kundelikli turmisin korip kelgen.baliqtan har qiyli awqatlar pisirilgen. Baliqti mayyda quwirip baliq quwirdaq islegen.

Xaliq arasinda bayram,toy mereke kop bolgan.Ata-babalarimiz ayemgi zardushtiylik zamanlardan baslap