9-Ma‘ruza Elektr o’zaro ta’sir Reja


-misol. Bir tekis zaryadlangan cheksiz tekislik maydoni


Download 293.75 Kb.
bet7/7
Sana15.11.2023
Hajmi293.75 Kb.
#1775819
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Maruza9

1-misol. Bir tekis zaryadlangan cheksiz tekislik maydoni. Faraz qilaylik, bir tekis zaryadlangan cheksiz tekislik s – sirt zichligiga ega bo’lsin (9 - rasm).

9 - rasm. Bir tekis zaryadlangan cheksiz tekislik
Induktsiya chiziqlari tekislikka perpendikulyar bo’lgan va tashqariga yo’nalgan va vektorlardan iborat bo’ladi. Bu chiziqlar S tekislikda boshlanib ikkala tomonga cheksiz davom etadi. Ӗpiq sirt sifatida har ikkala tomonidan dS asoslari bilan chegaralangan to’g’ri tsilindr ajratib olamiz. S1 va S2 sirt asoslari A va V nuqtalardagi sirtlarga joylashgan. Tsilindr ichidagi zaryad qdS dan iborat.
Tsilindr yasovchilari induktsiya chiziqlariga parallel bo’lgani uchun, tsilindrning yon sirtidan chiquvchi elektr induktsiya oqimi nolga teng. Zaryadlangan tekislik maydonining A va V nuqtalaridagi induktsiya vektori D1 va D2 miqdor jihatdan o’zaro teng va qarama-qarshi yo’nalgan bo’ladi:

Tsilindrning asoslaridan chiqayotgan induktsiya oqimlari quyidagiga teng:
,
Umumiy oqim esa,
, (9.26)
Ostrogradskiy – Gauss teoremasiga asosan yopiq sirtdan chiqayotgan elektr induktsiya oqimi N, shu yopiq sirt ichidagi zaryad ga tengdir:
, (9.27)
, (9.28)
, (9.29)
2-misol. Bir tekis hajmiy zaryadlangan sharning maydoni. Radiusi R bo’lgan, hajm bo’yicha zaryadlangan sharning hajmiy zichligi r > 0 bo’lsin (10 - rasm). Zaryadlangan sharning tashqi (r > R) va ichki (r¢ < R)

qismlaridagi maydonni hisoblab ko’ramiz.





10 - rasm. Bir tekis hajmiy zaryadlangan shar maydoni
A nuqtani olamiz. Sharning zaryadi hajmiy zaryad bilan quyidagicha bog’langan
, (9.30)
Maydon induktsiyasi va maydon kuchlanganligi quyidagiga teng bo’ladi
; , (9.31)
; , (9.32)
V nuqtaga nisbatan maydon induktsiyasi va kuchlanganligi quyidagiga teng bo’ladi. Ichki sfera zaryadi ga teng bo’lsa ,
, (9.33)
Demak, ichki yopiq sirtdan chiqayotgan elektr induktsiya oqimi quyidagiga teng bo’ladi:

Boshqa tarafdan, Ostrogradskiy – Gauss teoremasiga asosan, bir tekis hajmiy zaryadlangan sharning ichki yopiq sirtidagi maydon kuchlanganligi

ga teng bo’ladi. Agarda shar sirti bir tekis sirt zaryad zichligi bilan zaryadlangan bo’lsa, u holda q' = 0, maydon kuchlanganligi ham E = 0 bo’ladi.
Nazorat savollari:

  1. Elektr zaryadining o`lchov birligi.

  2. Elektr zaryadining saqlanish qonuni.

  3. Kulon qonuni.

  4. Elektr maydon, maydon kuchlanganligi.

Download 293.75 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling