9-Ma’ruza: Ma’lumotlar manipulyatsiya qilishda oddiy so‘rovlar yaratish

SELECT Customers.CName, Salepeople.SName FROM Customers, Salepeople WHERE Salepeople.SNum=Customers.SNum;
Tenglikka asoslangan predikatlardan foydalanuvchi jamlanmalar, tenglik bo‘yicha jamlanma deb atalib, jamlanmalarning eng umuiy ko‘rinishidir. Shu bilan birga ixtiyoriy relyatsion operatordan foydalanish mumkin.
Ichki va tashqi jamlashlar
Jamlashlar bir jadval satriga ikkinchi jadval satrlarini mos qo‘yishga imkon beradi. Jamlashlar asosiy turi bu ichki jamlashdir. Jadvallarni ichki jamlash ikki jadval usutunlarini tenglashtirishga asoslangandir:
SELECT book, title, author, name FROM author, book WHERE book.author = author.id;
MySQL jamlashning kuchliroq tipi ya’ni chap tashqi jamlash(yoki tashqi jamlash)dan foydalanishga imkon beradi. Jamlashni bu turining ichki jamlashdan farqi shundaki natijaga o‘ng jadvalda mos ustunga ega bo‘lmagan chap jadval ustunlari qo‘shiladi. Agar avtorlar va kitoblar misoliga e’tibor bersangiz natijaga ma’lumotlar bazasida kitoblarga ega bo‘lmagan kitoblar kirmagan edi.
Ko‘p xollarda o‘ng jadvalda mosi bo‘lmagan chap jadvaldagi satrlarni chiqarish kerak bo‘ladi. Buni tashqi jamlash yordamida amalga oshirish mumkin:
SELECT book.title, author.name FROM author LEFT JOIN book ON book.author = author.id;
E’tibor bering tashqi jamlanmada WHERE o‘rniga ON kalit so‘zi ishlatiladi.
MySQL tabiiy tashqi jamlashdan (natural outer join)foydalanishga imkon beradi. Tabiiy tashqi jamlash ikki jadval ikki ustuni bir xil nom va bir xil toifaga ega bo‘lgan hamda shu ustundagi qiymatlar teng bo‘lgan satrlarni birlashtirishga imkon beradi:
SELECT my_prod.name FROM my_prod NATURAL LEFT JOIN their_prod;
Jadvallarni o‘zi bilan jamlash.
Jadvallarni o‘zi bilan jamlash uchun xar bir satrning o‘zi yoki boshqa satrlar bilan kombinatsiyasini xosil qilishingiz mumkin. So‘ngra xar bir satr predikat yordamida baxolanadi. Bu turdagi jamlash boshqa turdagi jamlashdan farq qilmaydi, farqi ikki jadval bir xildir. Jadvallarni jamlashda qaytariluvchi ustun nomlari oldiga jadval nomi qo‘yiladi. Bu usutunlarga so‘rovlarda murojaat qilish uchun xar xil nomlarga ega bo‘lishi kerak. Buning uchun vaqtinchalik nomlar ya’ni niklar qo‘llandi. Ular so‘rov FROM jumlasida jadval nomidan so‘ng bo‘shliq qo‘yib yoziladi.
Misol: bir xil reytingga ega xamma buyurtmachilar juftlarini topish.