9-ma’ruza Yarim o’tkazgich materillarning asosiy xossalari. Yarim o’tkazgichning elektr o’tkazuvchanligi. Yarim o’tkazgich materiallar tarkibidagi qo’shimchalar reja

“p-n” o’tishli diodlarning belgilanishidagi birinchi harf: G-germaniy, K-kremniy, A-galliy, I-indiy; ikkinchi harf: D-to’g’irlagich, impuls, magnit va termodiod, Ts-to’g’rilagich ustuni (bloki), V-varikan, I-tunnelli, A-yuqori chastotali, S-stabilitron, G-shovqin generatori, L-nurlatuvchi asbob, N-diodli tiristor, U-triodli tiristor; uchinchi harf asbob parametrik, qo’llanilishi, ish prinsipi; to’rtinchisi - asbob tayyorlanish turini; beshinchisi-asbob tasniflanishini bildiradi. Tranzistorlarning belgilanishidagi birinchi harf: G-germaniy, K-kremniy, Ggalliy va hokazo: ikkinchisi: T-qo’sh qutbli transistor; uchinchisi: sarflanadigan energiya va chastotani, to’rtinchisi: asbob tartibi va guruhini bildiradi

• 
  “p-n” o’tishli diodlarning belgilanishidagi birinchi harf: G-germaniy, K-kremniy, A-galliy, I-indiy; ikkinchi harf: D-to’g’irlagich, impuls, magnit va termodiod, Ts-to’g’rilagich ustuni (bloki), V-varikan, I-tunnelli, A-yuqori chastotali, S-stabilitron, G-shovqin generatori, L-nurlatuvchi asbob, N-diodli tiristor, U-triodli tiristor; uchinchi harf asbob parametrik, qo’llanilishi, ish prinsipi; to’rtinchisi - asbob tayyorlanish turini; beshinchisi-asbob tasniflanishini bildiradi. Tranzistorlarning belgilanishidagi birinchi harf: G-germaniy, K-kremniy, Ggalliy va hokazo: ikkinchisi: T-qo’sh qutbli transistor; uchinchisi: sarflanadigan energiya va chastotani, to’rtinchisi: asbob tartibi va guruhini bildiradi
  

Yarim о‘tkazgichlarning xususiyatlari

• 
  Barcha qattiq jismlar о‘zlarining solishtirma о‘tkazuv-chanliklariga kо‘ra metallar, dielektriklar (izolyatorlar) va yarim о‘tkazgichlarga bо‘linadi. Metallarning solishtirma о‘tkazuvchanligi 10*2 dan 10*4 Sm gacha bо‘lgan oraliqda о‘zgaradi, dielektriklar uchun bu oraliq 10*(-24) dan 10*(-12) gacha bо‘lsa, yarim о‘tkazgichlarda 10*(-11) dan 10*(-1) Sm gacha qiymatlarni tash-kil etadi. Yarim о‘tkazgichlarning eng harakterli jihatlaridan biri ularning solishtirma о‘tkazuvchanliklarining temperatura kо‘tarilishiga bog‘liq holda ortishida namoyon bо‘ladi. Ammo bu xususiyat temperatura о‘zgarishining har qanday oralig‘ida ham yuzaga kelavermaydi yoki har qanday yarim о‘tkazgichda ham kuzatilavermaydi.