9-sinf adabiyot 3-dars

---

9-sinf adabiyot 3-dars 
1. Adib ijodining dastlabki davrida - 21-22yoshida 
she’rlarini to'plab, devon tuzgan. U etnografik 
xarakterga ega bo'lgan 
≪
 To‘y tavsifi
≫
,
≪
Gap 
ta’rifida
≫
, 
≪
Aza tavsifi
≫
asarlari muallifidir. Ushbu 
ma’lumot qaysi shoir haqida? A) Muhammad Rizo 
Ogahiy B) Zavqiy C) Zokirjon Furqat D) Muqimiy 
2.Quyidagi qaysi she‟r Ogahiy qalamiga mansub? 
A) «Dahr uyi bunyodikim, suv uzradur, mahkam emas» 
tarji‟bandi 
B) «Surmadin ko„zlar qaro» g„azali 
C) «Manam sho„rida bulbul» muxammasi 
D) «Ajab ermas» muxammasi 
3.Qaysi javobda Ogahiy asari ko„rsatilgan? 
A) «Munshaot» B) «Gulshani davlat» C) «Gap 
ta‟rifida» 
D) «Sab‟at-u abhor 
4. Qaysi qatorda Ogahiyning tarixiy asarlari nomi 
berilgan? 
A) «Zubdat ut-tavorix», «Ta‟viz ul-oshiqin» B) «Shohidi 
iqbol», «Gulshani davlat» 
C) «Tarixi muluki Ajam», «Tarixi anbiyo va hukamo» 
D) «Jome ul-voqeoti sultoniy», «Munshaot» 
5. Qaysi javbobda Furqat haqida ma‟lumot 
berilgan? 
A) «Yoz fasli, yor vasli, do„stlarning suhbati», «Sendek 
menga bir yori vafodor topilmas» kabi g„azallarida 
shoirning hayotga qaynoq mehri aks ettirilgan. 
B) «Yuzung ochkim, quyosh sadqang bo„lub boshingdin 
aylansun», «Mushkin qoshining hay‟ati ul chashmi 
jallod ustina», «Ey sho„x, ko„zi qoshinga olam gado, 
man ham gado» g„azallari muallifidir. 
C) Shoir «Ul sho„xki ochildi xat-u ruxsori» deb 
boshlanuvchi musoviyattarafayn shaklidagi she‟r 
muallifidir. 
D) Shoir muxammas janrida yozilgan «Manam sho„rida 
bulbul» she‟rida o„zini bo„stonidan adashgan sho„rida 
bulbulga o„xshatadi. 
6. Adibning turli yillarda «Turkiston viloyati gazeti»ga 
yozgan qator xabarlari, maqolalari uning 
publitsistikasini tashkil etadi. 
Ijodkorning «Turkiston viloyatining gazeti»da bosilgan, 
adabiyotshu nos likda shartli ravishda 
«Sarguzashtnoma»deb ham nomlangan tarjimayi holi 
uni bizga jurnalist va nosir sifatida tanitadi. 
Ushbu ma‟lumot qaysi ijodkor haqida? 
A) Muqimiy B) Furqat C) Zavqiy D) Mashrab 
7. Bulbul o „qug„och yig'lab, subhidam xazon faslin, 
G'uncha qon yutub, yuz chok etti gul giribonlar. 
Baytda g „unchaning gul bo'lib ochilishi jarayoni o „ziga 
xos tarzda tasvirlangan. 
Ko„klamning shundoq farahli ertasi(tongi) da bulbul 
xazon faslini eslab nola qilgach, u qo„ngan gulning g 
„unchasi ham qon yutib, yoqasini yuz joyidan yirtib 
yuboradi. Yoqasi yirtilgan g„uncha yozilib 
ketadi, ya‟ni ochiladi. 
Ushbu parchada qaysi ijodkor g„azalidan olingan bayt va 
uning tahlili berilgan? 
A) Muqimiy B) Furqat C) Ogahiy D) Mashrab 
8.«Shoir she‟rda «Nihoni kuydirib hajr o„ti po„st-u 
ustuxon aylar», «Boshimda hushim yo„q», «Yetim qo„zi 
kabi nolonlig„im», 
«Biyobon gardiman Majnun kabi bir Layli yodida» kabi 
misralar orqali holini sharh etadi. Maqta‟da o„z 
taxallusiga ham izoh 
berib o„tadi». 
Ushbu ma‟lumot qaysi she‟r haqida? 
A) «Dahr uyi bunyodikim, suv uzradur, mahkam emas» 
tarji‟bandi (Ogahiy) 
B) «Ajab ermas» muxammasi (Zavqiy) 
C) «Manam sho„rida bulbul» muxammasi (Furqat) 
D) «Sog„indim» g„azali (Uvaysiy) 
9. Fasli navbahor o„ldi ketibon zimistonlar, 
Do'stlar, g'animatdir, sayr eting gulistonlar. 
Subhidam tushib shabnam, bo„ldi sabzalar xurram, 
Gul uza tomib kam-kam, yog„di abri naysonlar. 
Tabiat lirikasining takrorlanmas •namunasi bo„lgan 
ushbu misralar muallifini aniqlang. 
A) Zavqiy B) Furqat C) Muqimiy D) Ogahiy 
10. Chaman sahnida derlar sarv birla yosuman nozik, 
G„alatdur, qomating oldida guldan pirahan 
nozik. 
Qachon ul Yusufi Misriyda bu husn-u malohat bor? 
Fasohatda, sabohatda, hama to„g „rida san nozik. 
Ushbu takrorlanmas misralar muallifini aniqlang. 
A) Muqimiy B) Furqat C) Ogahiy D) Bobur 
11. Tabiat tasviriga bag„ishlangan ushbu g„azalda shoir 
tog'lardan mayin oqib kelayotgan suvni noz bilan 
suzilib borayotgan go„zalga o'xshatadi. Suvni «obi hay 
von» - tiriklik suviga o'xshatish qadimdan bor. Lekin 
uni suzuk deb sifatlash adabiyotda yangilik. edi. 
Ushbu ma‟lumot qaysi g„azal haqida? 
A) « 0 „rtar» radifli g„azal (Mashrab) 
B) «Mushkuldir» radifli g„azal (Bobur) 
C) «Surmadin ko„zlar qaro, qo„llar xinodin 
lolarang» g„azali (Furqat) 
D) « 0 „yla yetkurdi jahong„a ziynat-u oro 
bahor» g„azali (Ogahiy) 
12. Bulbul o„qug„och yig'lab, subhidam xazon faslin, 
G„uncha qon yutub, yuz chok etti gul giribonlar. 
Baytda g„unchaning gul bo„lib ochilishi jarayoni o„ziga 
xos tarzda tasvirlangan. 
Ko„klamning shundoq farahli ertasi (tongi) da bulbul 
xazon faslini eslab nola qilgach, u qo„ngan gulning 
g„unchasi ham qon yutib,yoqasini yuz joyidan yirtib
yuboradi. Yoqasi yirtilgan g„uncha yozilib ketadi, ya‟ni 
ochiladi. 
Ushbu parchada qaysi ijodkor g„azalidan 
olingan bayt va uning tahlili berilgan? 
A) Muqimiy B) Mashrab C) Furqat D) Ogahiy 
13. Ogahiy Nizomiyning qaysi asarini tarjima qilgan? 
A)”Mahzan ul-asror” B)”Haft paykar”
C)”Hasht behisht” D)”Matla` ul-anvor” 
14. Ogahiyning “Ta`viz ul-oshiqin” devoni haqidagi 
to`g`ri hukmlarni belgilang. 
1)20 dan ortiq janrlarda she`rlar bor 2)1300 misra 
forscha she`r bor 3)20 ming misra she`rdan iborat
4)aksariyat she`rlar ishqiy mavzuda. A)1,2,3,4
B)1,2,3 C)1,2,4 D)1,3,4 
15. Furqatning qaysi g`azali Fuzuliy g`azaliga nazira 
sifatida yaratilgan? A)”Nozik” B)”Fasli 

---

navbahor…” C)”Ul qaroko`z ko`zlariga”
D)”Surmadin ko`zlar qaro” 
16. “Tarab tiflin tug`urdi dahr zoli ,Anga bo`ldi 
magarkim doya Navro`z” . Baytda nechta tashxis 
qo`llangan 
A)2 B)3 C)4 D)1 
17. “Janobi shohga keldim bu jihatdin , Ko`zimning 
yoshiga toya-toya navro`z “ Mazkur baytda Ogahiy 
qaysi san`atdan ustalik bilan foydalangan? A) tanosib
B)mubolag`a C)ishtiqoq D)iyhom 
18. Furqatning hayotida katta rol o‟ynagan shaxs kim?
A) Muqimiy B) Mirzo Buxoriy C) Nikolay 
Ostroumov D) B. Qosimov
19. Furqatning qaysi she`rida tog‟ lolasi yomg‟ir suviga 
jom bo‟lgani qalamga olinadi? 
A) “Surmadin ko‟zlar qaro…” B) “Bir 
qamar siymoni ko‟rdim…” 
C) “Sayding qo‟yaber sayyod…” D) 
Sabog‟a xitob”
20. Furqatning qaysi sherida “Boshimda hushim yo‟q‟, 
“Biyobon gardiman bir Layli kabi Majnun yo‟lida”,
“Yetim qo‟zi kabi nolonlig‟im” kabi hasb-u hollar 
berilgan? A) “Surmadin ko‟zlar qaro…” 
B) “Bir qadam siymoni ko‟rdim…” C) “Sayding 
qo‟yaber sayyod…” D) “Manam sho‟rida bulbul” 
21. Furqatning o‟zi yozgan tarjimayi holi 
adabiyotshunoslikda yana qanday ataladi? 
A) Furqatnoma B) Sarguzashtnoma C) Faqirnoma
D) A va B 
22. Furqat qaysi she‟rida o‟zini ovlangan ohuga 
o‟xshatadi? A) “Sayding qo‟yaber sayyod”
B) “Surmadin ko‟zlar qaro” C) “Bir qamar siymoni 
ko‟rdim” D) “Fasli navbahor o‟ldi” 
23.Qaysi shoir o`z g`azallaridan birida qosh va ko`z 
ittifoq tuzib oshiqni qatl etish to`g`risida shafqatsiz
hukm chiqardi kabi adabiyotda ajoyib topilma
yaratgan? 
A)Furqat B)Ogahiy C)Mashrab D)Nodira 
24. Kim o`z g`azallaridan birida bog`dorchilikda 
qo`llanadigan payvand usulini olib kirgan? 
A)Furqat B)Ogahiy C)Mashrab D)Nodira
25.Furqatning qaysi she‟rida san‟atkor do‟sti 
Sa‟dulloning nomini tilga oladi? 
A) “Fasli navbahor o‟ldi…” B) “Sabog‟a xitob”
C) “Bir qamar siymoni ko‟rdim…” 
D) “Sayding qo‟yaber sayyod” 
26. Furqat qaysi g‟azalida mashuqasining husnini 
bashariyat tarixidagi eng go‟zal inson bo‟lmish misrlik 
Yusufdan ham ustun qo‟yadi? A) “Nozik” radifli 
g‟azalida B) “Bir qamar siymoni siymoni 
ko‟rdim…” g‟azalida C) “Surmadin ko‟zlar 
qaro…” g‟azalida D) “Muncha zolim bo‟lmish ul 
xunrez qaro ko‟zlaring” g‟azalida 
27. Furqat Farididdin Attorning “Mantiq ut-tayr” asarini 
yod olganda necha yoshda edi?
A) 7 B) 9 C) 11 D) 8 
28.Ogahiy “Ustina”g`azalida qaysi payg`ambarning
nomini tilga olib talmeh san`atini vujudga keltirgan? 
A)Xizr B)Muso C)Sulaymon D)Iso 
29. Furqat qalamiga mansub muxammasni belgilang?
A) “Bir kecha xotirim mushavvash edi” 
B) “Manam sho‟rida bulbul” C) “Hasrato kel-kel 
beri, ul sho‟xi jonondin gapur” 
D) “Fasli havbahor o‟ldi ketbon zimistonlar” 
30. Furqatning ijodiy merosida necha ilmiy asar bor?
A) 3 B) 2 C) 4 D) 5 
31. Furqat “Sabog‟a xitob” she‟rida qayerdagi do‟stlarini 
eslaydi? 
A) Farg‟onadagi B) Yorkentdagi C) 
Qo‟qondagi D) Toshkentdagi 
32.Furqatning qaysi g`azallarida yurt judoligi aks 
etgan? 
1)Fig`onkim ul buti siymin zaqandin ayrilib qoldim 
2)”Hasrato kel-kel beri ul sho`xi jonondin gapur” 
3)”Bir qamar siymoni ko`rdim…” 
A)1,3 B)2,3 C)1,2 D)1,2,3 
33.Qaysi ijodkor azadorlarning ko`k kiyim kiyishidan 
o`z g`azalida ijodiy foydalangan? 
A) “Nozik” radifli g‟azalida B) “Bir qamar 
siymoni siymoni 
ko‟rdim…” g‟azalida C) “Surmadin ko‟zlar 
qaro…” g‟azalida D) Fasli navbahor o`ldi ketibon 
zimistonlar… 
34.Quyidagi qaysi ma`lumot Furqat lirikasi haqida? 
A)Ijodkor donolarning gu`ssa chekib ,nodonlarning
shod yashashidan ozorlanadi 
B)Ijodkor harflardan so`z yasab uni mazmunga tatbiq 
qildi 
C)Ijodkor Boburga o`z g`azalini yuboradi va uning
tahsiniga sazovor bo`ladi 
D)Ijodkorning “Maqsad ul atvor ”asari Jonibek Sultonga 
bag`ishlanadi 
35.Quyida berilganlardan to`g`ri ma`lumotni aniqlang 
A)”Miftoh ul adl ”asari Jonibek Sultonga bag`ishlangan 
B)”Gulzor”asari Temur Sultonga bag`ishlangan 
C)”Maqsad ul atvor”asari Kistan Qora Odilga 
bag`ishlangan 
D)”Ta`viz ul oshiqin” Muhammad Rahimxon II taklifi 
bilan yaratilgan 
36.XVI asrning mashhur shaxslaridan “Mahdumi 
a`zam” nomi bilan shuhrat qozongan shaxsni aniqlang 
A)Poshshoxo`ja B)Xojagi Kosoniy C)Muhammad 
RahimxonII D)Temur Sulton 
37.Bahouddin Naqshband,Xoja Ahrori 
Valiy,Abdurahmon Jomiy qaysi tariqat vakili edilar? 
A)yassaviylik B)kubroviylik C)xojagon D)qalandarlik 
38.Qaysi ijodkor hajning savobini sotib olmoqchi 
bo`lgan hukmdor haqida yozadi? 
A)Ogahiy B)Xoja C)Furqat D)Navoiy
39.Xojaning turkcha va forscha devon tartib bergani,bir 
g`azalini Zahriddin Boburga yuborgani va unga ma`qul 
bo`lgani,maqtaganini qaysi ijodkor o`z asarida qayt 
etgan? 
A)Jonibek Sulton B)Hasanxo`ja Nisoriy C)Nishotiy
D)Xoja Ahrori Valiy
40.Ogahiyning siyosat va davlatga munosabati aks etgan 
asari qaysi? 
A)”Ta`viz ul oshiqin” B)”Qasidayi nasihat” 
C) “Saodat ul iqbol” D)”Firdavs ul iqbol”