A a, b b a, d c b, d d a, c

TEST 3
1. Quyidagi olimlarning biogetsenologiya bo'limi rivojiga qo'shgan hissalari va aniqlagan kashfiyotlari to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.
a) Ch. Elton – «oziq zanjiri» atamasini taklif etgan;
b) R. Lindeman – oziq zanjirining har bir trofik darajasida energiyaning 90% i yo'qoladi, faqat 10% i keyingi darajaga o'tish qonuniyatni –ekologik piramida qoidasi deb ta'rifladi; c) A. Tensli – biogeotsenoz atamasini fanga kiritdi; d) G.F.Gauze – turlararo raqobatni tajribada infuzoriyalarda kuzatdi.
A) a, b B) a, d C) b, d D) a, c

2. Quyda shajarasi berilgan probandning shajarasida qaysi kaslikning irsilanishi berilgan?

A) Autosomadagi dominant tipidaga kaslik
B) Autosomadagi retsessiv tipidagi kaslik
C) X – xromosomaga birikkan dominant tipidagi kaslik
D) X – xromosomaga birikkan retsessiv tipidagi kaslik

3. Quyida berilgan qaysi birikmalar T-DNK tarkibida uchramaydi?

1) timin; 2) fosfat kislotasi qoldig'i; 3) guanin; 4) riboza;
5) tirozin; 6) alanin; 7) uratsil; 8) sitozin; 9) adenin.
A) 4, 6, 7; B) 2, 3, 8 C) 4, 5, 8 D) 2, 6 , 7

4. Noto‘g‘ri javobni toping.

1) hujayralar tuzilishiga ko‘ra prokariot va eukariotlarga
bo'linadi; 2) prokariotlarga bir hujayrali organizmlardan:
bakteriya, suvo't va sodda hayvonlar kiradi; 3) prokariot-lar yadrosiz organizmlar; 4) prokariotlar eukariotlarga o'xshab ribosoma va mitoxondriyaga ega; 5) barcha eukariotlar ko‘p hujayrali organizmlar; 6) sianobakte-riyalar fotosintez-lovchi prokariotlardir
A) 2, 4, 5 B) 3, 4, 6 C) 1, 2, 6 D) 2, 3, 5

5. Yo‘sinlar qaysi jihatlari bilan boshqa yuksak sporali o'simliklardan farq qilmaydi?

1) jinsiy bo‘g‘inida rizoidlarining bo'lishi; 2) o‘tkazuvchi
to‘qimaning rivojlanmaganligi; 3) hayotida jinsiy bo‘g‘in
ustunlik qilishi; 4) sporadan shoxlangan yashil ipchalar-ning hosil bo‘lishi; 5) garnetofitning poya-bargli bo‘lishi; 6) zi-gotadan jinssiz bo‘g‘in boshlanishi;
7) urug‘lanishning suv ishtirokida borishi.
A) 1, 7 B) 2, 6 C) 3, 4 D ) 5, 7

6. Quyida murakkabguldoshlar oilasiga mansub nechta

turkumga oid o ‘simliklar keltirilgan?
1) oq shuvoq; 2) yerbag‘ir tugmachagul; 3) moyli kungabo-qar; 4) qora jusan; 5) ermon shuvog‘i;
6) zangori sachratqi; 7) dorivor qoqio‘t
A) 6 B) 5 C) 1 D) 4

7. Agama uchun xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.

1) yuragi uch kamerali; 2) ko'payishi metamorfozsiz rivojlanadi; 3) uchinchi qovog'i rivojlanmagan; 4) yuragi to’rt kamerali; 5) yurak qorinchasida yarim to‘siq bo'ladi; 6) anal teshigi mavjud; 7) Habashiston biogeografik viloyatida uchraydi; 8) Neotropik biogeografik viloyatida uchraydi
A ) 1, 3, 7 B ) 2, 5, 7 C) 3, 4, 8 D) 1, 2. 6

8. To‘garak chuvalchanglar uchun xos bo'lmagan xususiyat-larni ko‘rsating.

1) tanasi kutikula bilan qoplangan; 2) germafrodit orga-nizm; 3) tanasi nurli simmetriyaga ega; 4) ichki organlari tana bo‘shlig‘ida joylashgan; 5) tana bo'shlig'iga ega emas; 6) ayrim jinsli organizm
A) 2, 3, 6 B) 1, 3, 5 C) 2, 3, 5 D) 1, 4, 6

9. Noto‘g‘ri fikrni aniqlang.

A) jo’ka, eman daraxtlari yorug’ sevar o'simlik hisoblanadi
B) biologik jarayonlar jadalligining davriy takrorlanuvchi
o'zgarishi konkurensiya hisoblanadi
C) ko‘rinadigan nurlar o‘simliklarda fotosintezda jarayoni-ning amalga oshishida katta ahamiyatga ega
D) o‘simliklarda fotosintez jadalligi yorug'likning to'yinishi-ga bog'liq va optimal darajadan o'tganda fotosintez sekinla-shadi

10. Immunologik metod hozirda nima maqsadda foydalaniladi?

1) immun tizimining irsiylanish xillarini o‘rganishda;
2) xromosomalar to‘plamidagi ko‘rinadigan darajadagi o‘zgarishlarni o‘rganishda;
3) gemolitik kaslikni oldini olishda;
4) xromosomalardagi ancha nozik o‘zgarishlarni ham o‘rganishda;
5) transplantatsiyasi uchun donorlarni tanlashda;
A) 1,3,5; B) 2,4; C) 1,3,4; D) 1,2,5;

11. Quyidagi rasmda qanday mutatsiya berilgan?

1) deletsiyasi; 2) dublikatsiyasi;
3) inversiyasi; 4) translokatsiya;
A) 1; B) 2; C) 3; D) 4;

12. Odamlarda A va В genlari bitta autosoma xromoso-masida joylashgan bo'lib, ikki xil kasallikni yuzaga chiqaradi. Ayol ikkala kasallik bilan kasallangan bo'lib, unga bu genlar faqat onasidan o'tgan. Erkak ikki belgi bo'yicha sog'lom. Agar nazariy jihatdan krossingover 3% ni tashkil etsa, shu oilada В geni bo'yicha kasal farzandlarning tug'ilish ehtimolini aniqlang.

A) 47% B) 50% C) 97% D) 48,5%

13. Otlarda tanasi qora rangda bo'lishi malla rang
ustidan ustunlik qiladi. Lekin bu ranglar ikkinchi juft
allel bo'lma-gan gen tomonidan boshqarilib, uning retsessiv alleli (b) rang ta’sirini bo‘g‘ib, oq rangni yuzaga chiqaradi. Digete-rozigota otlar chatishtirilganda necha xil genotipik (a) va fenotipik (b) sinf hosil bo'ladi?
A) a-9 b-4 B) а-16 b-8 C) a-16 b-16 D) a-9 b-3

14. Quyidagi atamalarni ularga mos keluvchi ta’riflar bilan 1) turgor; 2) plazmoliz; 3) deplazmoliz; 4) buferlik;
a) vakuolaga suv kirib, hujayraning tarangligini saqlashi;
b) hujayra tarangligining yo'qolishi; c) tarangligi yo'qolgan hujayraning toza suvda o'z holatiga qaytishi; d) hujayraning kuchsiz ishqoriy holatni saqlab turishi
A) 1-d; 2-c; 3-h; 4-a B) 1-a; 2-b; 3-c; 4-d
C) 1-b; 2-c; 3-d; 4-a D) 1-е; 2-d; 3-a; 4-b

15. Bir yillik(a) va ko’p yillik(b) guli qiyshiq o’simliklarni aniqlang?

1) rayhon; 2) beda; 3) lola; 4) yeryong’oq; 5) shirinmiya 6) na’matak; 7) sebarga; 8) loviya; 9) kiyiko’t; 10) no’xot
A) a-6,7,9,3; b-2,10,4 B) a-8,10,4,1; b-6,3,9
C) a-2,1,10; b-3,9,6 D) a-8,1,4; b-9,7,5

16. ,,Hayot zaxmatkashlari” deb ataladigan kishilar qanday tipga kiradi?

A) Harakatchan, muvozanatlashgan
B) Kamharakat, muvozanatlashgan
C) Harakatchan, muvozanatlashmagan
D) Kamharakat, muvozanatlashmagan

17. Gorilla ovogenezining reduksion bo’linishning anafaza bosqichida mutatsiya tufayli 8-12-gomologik xromosomalar tarqalmay bir qutbga o‘tib, shu qutbdan ovotsit rivojlangan. Hosil bo‘lgan tuxum hujayra normal spermatozoid bilan urug‘lansa, hosil bo‘lgan zigotadagi xromosomalar holatini aniqlang.

A) 49 B) 48 C) 47 D) 50

18. Quyida berilganlardan to‘g‘ri fikrlarni aniqlang.

1) somatik hujayra mitoz siklining S davrida DNK miqdori ikki hissa ortadi; 2) somatik hujayra meyoz siklining anafaza II bosqichida hujayrada xromosoma soni ikki hissa ortadi; 3) meyozning anafaza I bosqichida xromosomalar bir DNKli holatda bo‘ladi; 4) somatik hujayra mitoz siklining postsintetik davrida xromosoma va DNK 1:2 nisbatda bo‘ladi.
A) 3, 4 В) 1, 3 C) 1, 4 D) 1, 2

19. Otasi daltonizm bo‘yicha sog‘, onasi esa daltonizm bilan kasal erkak somatik hujayrasining mitoz sikli metafazasida d (I), D (II) allellari sonini aniqlang.

A) I - 0; II - 1 B) I - 2; II - 0 C) I - 1; II - 0 D) I - 2; II – 2

20. Postebmrional rivojlanish davri metamorfoz yo‘li bilan amalga oshuvchi umurtqasiz organizmlarni aniqlang.

1) sariq falanga; 2) butli o‘rgimchak; 3) exinokokk;
4) nereida; 5) yomg‘ir chuvalchangi; 6) odam askaridasi;
7) sariq chayon; 8) chuchuk suv gidrasi.
A) 4, 8 B) 3, 6 C) 4, 5 D) 1, 7

21. Kvaksha baqasining postembrional rivojlanish davrida kuzatiladigan jarayonlarni aniqlang.

1) jabraning o‘pkaga aylanishi; 2) jigarning hosil bo‘li-shi; 3) ikki kamerali yurakning uch kamerali yurakka aylanishi; 4) buyrakning hosil bo‘lishi; 5) xordaning hosil bo‘lishi; 6) nerv nayining hosil bo‘lishi; 7) yurish oyoqlarining hosil bo‘lishi; 8) arteriya qon tomirining mezoderma qavatidan hosil bo‘lishi.
A) 4, 5 B) 1, 6 C) 3, 7 D) 2, 8

22. Nuqtalar o'rniga mos javobni tanlang. Sog'lom odam yuragida qon o'ng bo'lmachaga keladi ………..(a), o'ng qorinchadan chiqadi……….(b)

1) o'pka arteriyasi; 2) katta qon aylanish doirasi;
3) karbonat angidrid bilan to'yingan qon; 4) venoz qon;
5) o'ng qorinchadan; 6) kovak vena qon tomirlardan.
A) a – 2, 5, 4; b – 2, 3, 1 B) a – 1, 3, 5; b – 2, 4, 6
C) a – 2, 1, 6; b – 5, 4, 3 D) a – 2, 4, 6; b – 5, 1, 3

23. Odam to'qimalarining tuzilishi xususiyati va

funktsiyasi to'g'ri juftlangan javobni aniqlang.