А д м а д ж о н с о л и е в, а б д у м а л и к у с м о н о в

Товар бозорининг тушкунлик даври
Бу бос^ичда т а л а бн и ва сотишни р а г б а т л ан т и р и ш т а д б и р ­
л а р и шу товар учун тухтатилади. Сот ув ч ил ар г а ц ар ат и л г а н р а г ­
б а т л а н ти ри ш т ад б ир л а р и, асосан 
т ов ар
сотилиши 
^ а ж м и н и
к уп ай ти р иш ма цс а д и д а олиб борилади:
— пул мукофоти бериш;
— ь^ушимча д а м олиш кунлари, ф и р м а
х ис° б и д а н саё^ат- 
л а р г а юбориш;
— ^ и м м а т б а ^ о совгалар;
— м а ън а ви й р а г б а т л ан ти ри ш;
— корхона ф а о ли ят и р ек ла мас и;
•— хайрня и ш л а р н д а фао л ^ а т н а ш и ш ва б о ш^ а л ар .
12. Р е к л а м а
То в ар л ар ^ а р а к а т и д а асосий уринни р е к л а м а э га лла йд и . Б у
бозор фао л и яти н ии г куп к и рр а л и куриниши булиб, у б аъ з а н 
мустацил й у н а ли шг а а ж р а т и ла д и . М а р к е т и н г ва р е к л а м а бир 
йирик ж а р а ён н и н г икки томонини т а ш к и л этади. Шу 
билан 
бир ваь^тда р е к л а м а ма ркети н г ти з им ид а узига хос уринни э г а л ­
лайди.
М ут а х а с с и с л а р фикрича, р е к л а м а ко м му ни ка ци я ш а к л и деб 
ц а р а л а д н , кайсики, у товар сифати ва х и зм а т курсатишни, ш у ­
нингдек гояни истеъмолчининг т а л а б ва э ^т и ё ж и г а 
мувофик; 
т а ш к и л э тишга интилади.
Р е к л а м а н п н г мо^ияти и шл аб чик арув чи м а н ф а а т и д а н келиб 
ч щ н б
хар ид ор д а товарни сотиб олиш туг рисида т ас а в в у р уй- 
готиши зарур. Р е к л а м а г а товар и ш л а б ч икарув чи уз 
товари 
б илан бозорга к ираё тгани тугрисидаги ахборот деб ^ а р а ш л о ­
зим. Бун да суз товар истеъмолчининг эхтиё жи ни м а ъ л у м д а р а ­
ж а д а кондира ётг аии ^ ац ид а бораётг анини тушу н и ш му^им. И ш ­
л а б чикарувчи м а н ф а а т и ма^сулотиии бозорда сотишга, х а р и ­
дор м а н ф а а т и эса уз э^тиё жи ни цондиришг а ц а р а т и л г а н б у л а ­
ди.
83

---

И ш л а б чицарувчи ва истеъмолчи уртасидаги коммуни ка тив
а л оц а р е к л а м а ^ и со б л аи ад и. Р е к л а м а корхона ва бозор у р т а с и ­
д а г и бутун а л о к а тизимини уз ичига олади. Ис т еъмо л ч и р е к ­
л а м а цилинаётг ан товар туг рисида м а л а к а л и билимга, яъни 
т а с ав в у р г а эга булиши керак. Р е к л а м а х а б а р л а р и ш ун да й бу­
л иши зарурки, у и стеъ мол чи д а т ов а р г а нисбатан и жоб ий му- 
н о са ба т уйготиши ва уни сотиб ол иш г а ишонч уйг ота олиши 
лозим.
Р е к л а м а м а зм у н иг а ке лга нд а, 'унга т о ва рл ар н и ва ул ар н и нг
истеъмол ^ ил иш хусусиятини т а ш в и ^ о т ^ ил иш деб к а р а л и ш и
шарт. Айрим ц а р а ш ва рояларнинг ш а к л л а н и ш ин и т а ш в и ^о т 
цилиш р е к л а м а н и р и во ж ла нт нр ишн ин г янги 
имкон и ятл ари н и
очади.
М ар к ет и нг фао ли ят и т а ж р п б а с и шуни тас днцл айдики, рек- 
л а м а н и н г таъ си рч а нл иг и унга т о в а рл а р н и и шл аб чицар ув ч ид ан
т ортиб истеъмолчигача булг ан ^ а р а к а т тизимидаги урниг а нечор- 
ли а х а м и я т бери ли ши г а боглицдир. Р е к л а м а н ин г с а м а р а д о р л и -
ги э са ж а м о а т ч и л и к фикрининг ш а к л л а н и ш и ва истеъмол ба^о- 
л ари н ин г у з га р иши б ил ан улчанади.
Р е к л а м а н и н г ф а о л н я т д оира си уз ичига:
1) истеъмолчининг р е к л а м а ^ и ли н аё тг ан товар ва х из ма т г а 
з^амда бозорга булг ан э ^ т иё жи ни урганишни;
2) м а цс ад га э р ишишни стра тегик р е ж а л а ш т и р и ш , бозор че- 
г ара сини аниь^лаш, р е к л а м а в о си т а л ар и да н фо йд а л а н и ш р еж а -
л а р и ни и ш л а б чикиш ва уни мо л и я л а ш т и р и ш юз а с ид ан за р у р 
т а д б и р л а р и ш л аб чи^иш;
3) р е к л а м а в ос и т а л ар и н и т а н л а ш буйича х а р а ж а т л а р т и ­
зимини б е л г ил а ш д а т а к т ик к а р о р л а р ^ а б у л цилиш, ма тб у о тд а 
э ъ л о нл а р н и н г
ёритилиши ва намо йиш килиниши юз ас ид ан
т а д б и р л а р и ш л а б чи^иш;
4) ма тн ёзишни ^исобга олган ^ о л д а эълон тузиш, ма к ет
т ай ёр л а ш , уни бадиий б ез аш ва у л а р н и и ш л а б ч и ^ а ри ш н и уз 
ичига олади.