А д м а д ж о н с о л и е в, а б д у м а л и к у с м о н о в

ч щ а -  
ди. А ма ли й ж и х а т д а н о л г а нд а бу н а р с а савдо р е к л а м а с и во­
си т а л а р и ма з мун ин и нг х а л х моддий ф а ров он л иг и ва ма да ни й 
д а р а ж а с и н и о ши ри ш сохасидаги хУк Ум а т сиёсатига мос кели-
85

---

ши да н и б о р а т ' т а л а б д и р , шунннгдек, у р е к л а м а и жо дк о рл иг ид а 
м а ъ л у м т а р т и б л а р г а а м а л ц нл ишд а уз ифодасини топади. Р е к ­
л а м а н и н г т а рб н я в ий тимони ^ а м д а унинг айрим 
в ос и т ал а ри
х а р и д о р л а р г а т урмуш ша р о н т л а р и н и я хш ил аш , тугри ов^ат- 
л аниш, буш в ац тда н унумли ф о й да л а н и ш тугрисида й ул- йури^ 
бериши лозимлиг ини >^ам шу уринда э с л а т иб утмоц керак.
Д а эд о н и й л и к м а ж б у р и й белги булиб, т ов арл ар, унинг с и ф а ­
ти, ф а з и л а т л а р и ва уст ун л ик л ар и тугрисидаги 
м а ъ л у м о т л а р
^ а ^ и ^ а т г а тугри ке ли ши лозимлиг ини билдиради. Ундан таш- 
1
\ ар и ^ ав донийлик , и шо на р ли
д ал ил - и с б о т л а р д а ва 
р е к л а м а
воситаси баёнида ф о й да л а н и л г ан р а ^ а м ва м а ъ л у м о т л а р д а ифо- 
д а л а н а д и .
Аник; ма ^сад н и к у з л а ш р е к л а м а г а ха д д а н т а ш ^ а р и берилиб 
ке тишда н с а ^л ай ди , в о с и т а л а р д а н унумсиз фо й да ла н иш н и нг
олдини олади.
Р е к л а м а н и н г т а р б н я в и й ва ицтисодий Ж
1
ц а т л а р и бир бутун 
б улиб ^ушил ад и, чунки у харид орнинг нсихологиясига таъ си р
у т ка з иш о р^ а л и м а м л а к а т и м и з д а и ш л а б ч и^а рил г ан у ёки бу 
тов ар нинг кл^ори си фа т л и э ка н ли г иг а ишонтиради. Тов ар эса 
и ш л а б чицаришнинг товар ма^сулоти булганлйги учун и ш л аб
ч ик ар и ш д а р а ж а с и н и н г узини тав си фл ай д и. Д е м а к , яхши товар
— м а м л а к а т м у в а ф ф а ц н я т л а р ин и н г энг я^ь^ол к ур са т ки чл а ри д ан
бнридир.
Аммо бизнинг савдо р е к л а м а м и з
ю кс ак савдо 
м а д а ни ят и
т а л а б л а р и г а хозирча тула-тукис ж а в о б
б ераётг ани йуц. 
Ш у
с а б а б л и уни т а к о м и л л а ш т и р и ш . \амда унинг у с улларини хилма- 
хил к;илиш, х а р и д о р л а р г а таъсир 
у тк а з и ш 
кучини 
ошириш,
бадиий-эстетик жи хати н и я х шил а ш, и^тисодий с а ма ра до р ли г и -
ни к у ч ай ти р ишг а э р иш и ш зарур.
Р е к л а м а с а вд од аг и технология ж а р а ё н л а р и н и н г т а р к иб ий
кисмидир. Модомики т о в ар сотиш 
ч а к а н а
са вдодаг и 
асосий 
т ехнология ж а р а ё н и экан, р е к л а м а ха м харидор билан учраш- 
ган пайтдан, унинг т а л а б ва э.угиёжи ан ик л ан га н пайтдан, т о ­
в арни оки л она куз-куз ^ и ли ш д а н бошл ан ад и. Товарнинг хусу­
сиятл а ри, сифати тугрисида, уни ишлатиш, истеъмол 
цилиш 
у с у лл ар и туг рисида уз в ак т ид а масла.^ат бериш, д у ко нл а рд а -
ги технология ж а р а ё н л а р и н и т аш к и л э т и ш д а мухим урин тута- 
ди. Сунгра, бирор т ов арг а кушиб олин а ди г ан т ов а рл а р н и тав- 
сия этиш ха м р е к ла м ан и н г д н ^ к а т м а р к а з и д а булиши керак.
Са в до д аг и р е к л а м а воситалари. Ч а к а н а са вдодаг и р е к ла м а -
л а р ^ у л л а н и ш жойиг а; в а зи фа с иг а 
техникавий 
в оситал арни 
к у л л а ш ва у л а р д а н фо й д а л а н и ш у с л у б ла р иг а к а р а б бир-бири* 
д ан ф а р ц килади.
К у л л а н и ш жой и г а кура р с к л а м а л а р д уконг а кирувчи х а ­
р и д о р л а р г а м у л ж а л л а н г а н дукон ичидаги ва бутун ахолига 
к;аратилган дукон т аш к а р и с и д а г и т у р л а р г а булинадн.
В а з и ф ас и г а кура р е к л а м а в оси тал ари
ахолининг 
му а йя н
к а те г о р и я л а р и ва г у ру ^ л ар иг а ( м а к т а б у ^у в чи ла р и ва у л ар ни нг
86
\

---

о т а- она ла риг а, п а х т а к о р л а р г а , п ар ^ е з т а омга м у^т ож булган 
к и ши л а р г а ва шу к а б и л а р г а ) м у л ж а л л а н г а н булади.
Техникавий в оси тал арн и к;уллаш ва у л а р д а н
фо й д а л а н иш
у с л у б ла р иг а кура, р е к л а м а цуйидаги т ур л ар г а булинади:
а) в итр ин а- к ур га з ма р ек ла м а с и ( д е ра з а г а ва дукон ичка- 
рисига ур на т и лг а н в ит ри н а л а р, д у ко нл а рд а ги ва б о ш к а . ж а м о -
ат ж о й л а р и д а г и товар к у р г а з м а л а р и ) ;
б) тасвирий, ф о т о гр аф ик ёритил га н р е к л а м а л а р дуконлар- 
нинг т а м г ал а р и , р е к л а м а ёзувлари, п л а к а т л а р , прейскура нтла р,
ку рс атки ч ла р, т р а н с п ар а н т л а р , э ъ л о н л а р ) ;
в) босма р е к л а м а ( в ар а ц а л а р , к а т а л о г л а р , проспектлар, г а ­
з ет а ва ж у р н а л л а р д а г и э ъ л о н л а р ) ;
г) намойиш р е к ла м ас и ( м а^ с у ло тл ар н и татиб куриш, ки- 
йим-кечакнинг янги м о де л л а ри н и намойиш ^и л иш ва шу каби- 
л а р ) ;
д) кино-телевизион ва диапозитив р е к ла мас и;
е) овозли ре к ла ма .