А д м а д ж о н с о л и е в, а б д у м а л и к у с м о н о в

14-расм. Б озор м увозанати
Я, Яг Яг 9* 
Чг
м а ъ л у м мгщдорда арзон- 
л а ш г а н л а р и н и и з л ай бош- 
лай ди . На рхни н г п а с а й и ­
ши ( Р д а н Р 2 гача) билан, 
унга мув офи ^ р а в и ш д а т а ­
л а б о ш а д и (q д а н q4 г а ч а ) . Т а к л и ф эгри 
ч и з и р и
SS, унинг тур- 
ридан-турри н а р х г а б ог ли^л иг ини ку рс ат мо цд а. Г р а ф и к д а кур- 
с а тил ишича , нархнинг оши ши ( Р д а н P i r a 4 a ) (q д а н q[ г ач а )
янги ^ у в в а т л а р и шг а тушириш, к о р хо н а л а р очиш, ул арн и нг бо- 
з ор г а сотувчи с иф а т и да чи^иши ва з а ^ и р а л а р н и ч ицар иш ор- 
^ а л и т а к ли ф н и нг к у па й иши га олиб ^ ел а ди . На р х ни нг пасайи- 
ши да эса шу ^ол ат н ин г тескариси руй берадн. Шуни эсда ту- 
тиш лозимки, dd ва S S эгри чизицла ри 
й и р и н д и с и
^ а ^ и ^ и й т а ­
л аб , т а к л и ф ва н а р х л а р н и б ил д ирмайди, ф а ^ а т у ла р н и нг аниц 
и мк о н ия т ла р и ^ а ж м и н и курсатади. У ла рни н г ^а^ иц и й а ^ а ми я т -
л а р и эгри ч из и ^ л ар ке си ша ё тг ан Е ну^тас ига интилади, ана 
шун д а т а л а б ва т а к л и ф бир хил (q) ми ^д ор д а ги товар бир- 
л иг иг а тенг б ула ди ва му в о з ан а т г а э ришад и. ^ а ^ и ^ а т д а , н а р х ­
нинг Р! д а р а ж а с и д а т а к л и ф q2 т а л а б qi д а н ю^ори. Б у ^ о л а т д а
сотишга ч и^ а р и л г а н бир цисм товар х а р и д ^илинмайди, товар 
е тк аз и б берув чи л ар о ра с ид а г и р а ц об ат к ур а ш и механизми ор- 
1
^али нархнинг п а с а йи ши г а олиб келади. Ам а л и ё т да у мувоза- 
нат н у ^т а с ид ан пастг а ту шс а ке ра к (мисол — Рг г а ч а ) . На ти-
ж а д а т а л а б q4 т а к л и ф q3 д а н ошиб кетади, б о зорда товар етиш- 
мовчилиги келиб чи^ади. Унинг с а ба би эркин р а ^ о б а т д а г и н ар х
усиши булади.
Н а рх , т а к л и ф ва т а л а б о р ас ид аг и ^ а р а м а - ц а р ш и л и к л а р Е 
нуцта сида ечилади. Чу нки м у в о з а н а т л а ш г а н р а ^ о б а т л и Р н арх 
унга мос келади.
Аммо ( ^ а ^ и ^ а т д а ) Е ну^таси доимий ^ а р а к а т д а , т а л а б ва 
т а к л и ф эгри ч из и ^л ар и н ин г координа т у^и ат рофид аг и текис- 
л и к д а с и л ж и ш л а р и б ил а н бирга булади. Бун ин г и^тисодий ма ъ- 
носи шун д аки , «)\ар хил тенг ш а р о ит л ар » деб а т а л га н к;оида 
х а ^ и к а т д а т а л а б ва т а к л и ф г а куп о м и л л а р таъ си ри н ати жас и-
д а у зг ар и б туради.
108

---

Кейинги ч и з м а д а
(15- 
расм) т а л а б н к н г усиши ис- 
теъмолчи к о м па н и я л а р уй- 
рунлашган 
( ж а м и ) т а л а б
цоби л и ятл ари ни н г ошишига
борли^лиги к урс ат ила ди .
Р(
Янги 
эгри 
ч из и ^л ар did! 
истеъмолчининг пайдо були- 
ши билан 
хар бир 
нарх 
у зг ари ши г а илга риг и га Ка­
ра г ан д а к упро^ т ов ар олиш 
кобилиятини 
билдиради.
Б у н да
т а к л и ф г а • ташци
о м и л л а р таъ си ри булмаг ан -
s
d
л и г и ^ у ч у н унинг эгри чи- 
1 5 . р а с м . Т а л а б э г р и ч и з и р и н и н г
з ор д а му в оз а н ат бузилди.
Янги м у в оз а н ат Е нуцта си да у р на т ил иш и ш а р т ( н а р х Р, в а 
q i
сони). Чунки ^ ш а ерд а у з г а р г а н т а л а б эгри 
ч и з и р и
в а «уз- 
г ар ма г а н » т а к л и ф чизи ц ла ри кесишади. Б у ^ ол да бир в а ^ т н и н г
у зи да «нарх— т а л а б » ал оцаси ( нархнинг ошиши сотиб о л и ш н и
к а ма йт и р ад и) ва б онща а ло ца — « т а л а б — нарх» ( тулов ^оби- 
л ия тл и т а л а б н и к упайиши т ов ар нархини оши ра д и) и шг а ту- 
шади. Охирида г и а л оц а н и нг т а ъ си ри к уч ая ди ва с о т и ш н ар х
оши ши г а ^ а р а м а й купаяди. Ш у б ил а н бирга бу е р д а т е с к а р и
( манфий) а л о ^ а — « нарх— т а л а б » ^ а м ц атн аша ди . У э с а т ов ар
сотиб олишни q
2
д а р а ж а с и г а е т к а з и ш г а (qi д а н куп) т у с ^ и н л и к 
^илади.
На р х ни нг ошиши сотувчилар томон и да н бозорга купрок, т о ­
в ар ч и^а ришни р а г б а т л а н т и р а д и . Ч и з м а д а
(14-расм) 
курс а-
т и л га н т ак ли фн ин г эгри чизиги ^ ол ат и шуни к ур с а т а ди ки , т о ­
в а р л а р сотилишининг к у п а ­
йиши з а х и р а л а р
хисобига 
d 
s 
s.
л иши мумкин Ч и з м а д а (16- 
__________ _
р ае м)
бу ж а р а ё н т ак л и ф
эгри 
ч и з и р и н и н г
унг 
т о м о -
16-расм. Таклиф эгри 
ч и з и р и н и н г
з и р и
уз ^олича ^олди ва бо-