A. I. Abdirazakov, R. S. Bekjonov neft va gaz qazib olish texnologiyalari

Nazorat savollari.

1. 
   Gaz sarfini suyuqlik uzatishga bog‗liqligi.
   
2. 
   Quvurning tushirilish chuqurligiga egri chiziqlarning holatini bog‗liqligi
   
3. 
   Quduqdagi energiya balansi.
   
4. 
   Gidrostatik bosim ta‘sirida suyuqlikning ko‘tarilishi qanday ifodalanadi?
   
5. 
   Erkin va erigan gazlarning suyuqlikni yer yuzasiga ko‘tarishi
   
6. 
   Bir tonna suyuqlikning jami potensiyal energiyasi qanday ifodalanadi. 7.Gidrostatik bosim ta‘sirida suyuqlikning yer yuzasiga ko‗tarilishi.
   

8. bob bо‘yicha xulosalar

Bu bo‘limda vertikal quvurda suyuqlikgaz aralashmasining harakatlanish jarayoning fizikasi, gaz sarfining suyuqlik uzatishga bog‗liqligi, quvurning tushirilish chuquriligaga egri chiziqlarning holatini bog‗liqligi, quduqdagi energiya balansi, gidrostatik bosim ta‘sirida suyuqlikning yer yuzasiga ko‗tarilishi haqidagi ma‘lumotlar yoritilgan.

9. bob. Favvora quduqlarini ishlatish 9.1.Favvoralanish shartlari

Favvoralanayotgan quduqda 1tn neftni yer yuziga ko‘tarish uchun quyidagi
energiya miqdori sarflanadi:

W  10³
P
_ q.tub
 Ð 
^u  Ð G


_{ ln} ^Pq.tub
 À  j

u
1 _ 0 0 _Ð 1
(9.1)

bu yerda: P₀ = 9,81 * 10⁴ N/m²
Agar gidrostatik bosim juda kam bo‘lib, qatlamdan gaz quduq tubiga kelmasa unda suyuqlikni ko‘tarish uchun yer yuzasidan gaz haydashimiz kerak bo‘ladi.
Bunday holatda har bir tonna neftni ko‘tarish uchun quyidagi energiyani
sarflash kerak bo‘ladi:

W  10
P  Ð 
  9,81 R
 ln ^P
 j

₃ q.tub u

0
2 _
q.tub
Ð_u
(9.2)

bu yerda: R₀ – haydalayotgan gazning solishtirma sarfi.

Quduq favvoralanishi uchun quyidagi shart bajarilishi kerak:
W₁ ≥W₂
W₁ va W₂ ning qiymatlarini o‘rniga qo‘yib, ayrim qisqartirishlarni amalga oshirib quyidagini olamiz:

9,8110⁴  G
_{ ln} ^Pq.tub _{ À}

 9,8110³  R
_{ ln} ^Pq.tub

0

Ð

Ð
1 0
^{u u} (9.3)
bu yerda A₁ – bosim P_q.tub dan P_u gacha tushganda suyuqlikdan ajralgan va kengaygan gazning 1 tn suyuqlikni ko‘tarish uchun ketgan gaz energiyasi birligi. Gaz suyuqlik aralashmasini favvora ko‘targichida ko‘targanda bosim P_q.tub bosimidan P_u bosimigacha tushadi. Bosimning o‘rtacha qiymati 0,5(P_q.tub+R_u) ga teng bo‘ladi. Shuning uchun faqat gazning yarimi suyuqlikni ko‘tarishda qatnashadi deb olishimiz mumkin. Gaz faktori quyidagiga teng: