A. M. Mannonov n. A. Abdullayev r. R. Rashidov

Durroniylar davlati - 1747-yilda harbiy qo‘mondon 
Ahmadshoh Durroniy tomonidan Qandahorda asos solindi. U birin­
chi yagona afg‘on davlati edi. Biroq A.Durroniy vorislari davrida 
mazkur davlat bir qator mustaqil mulklariga bo‘linib ketdi.
Dyurand chizig‘i - Pokiston va Afg‘onistonni ajratib turuvchi 
chegara chizig‘i bo‘lib, bu chegara to‘g‘risidagi shartnoma 1893-yil- 
ning 12-noyabrida Qobulda Afg4 oniston amiri Abdurahmon va 
Britaniya Hindistonining tashqi ishlar bo'yicha kotibi M. Dyurandlar 
tomonidan imzolangan. Keyinchalik bu shartnoma 1905, 1919, 
1921-yillardagi ingliz - afg‘on shartnomalari bilan tasdiqlangan.
Jirg‘a - mahalliy darajadagi kengash. Unda har bir fuqaro 
ishtirok etgan va mahalliy darajadagi masalalar muhokama etilgan.
Jihod - “muqaddas urush”, islom dini himoyasi uchun diniy 
yetakchilar tomonidan e’lon qilingan va olib borilgan.
Mujohid - jihodda ishtirok etuvchi shaxs.
Pushtun - afg‘on xalqini tashkil etuvchi yirik qabilalardan biri. 
Asosan Afg‘oniston va Pokiston hududida istiqomat qiladi.
Pushtunvali - yozilmagan qonunlar to‘plami yoki pushtun 
qabilari falsafasi bo‘lib, pushtunlar uchun axloqkodeksi hisoblanadi.
Savr inqilobi - 1978-yil 27-28-aprelda (musulmon taqvim- 
nomasi bo‘yicha 1357-yilning 7-savrida ro‘y bergan) AXDP a’zolari 
bo‘lgan zobitlar guruhi hamda Afg‘oniston kommunistlarining 
birgalikdagi faoliyati natijasida amalga oshirildi.
Salang - Afg‘onistondagi mamlakatning shimoliy va 
janubiy hududini bog‘lab turuvchi Hindikush tog‘ida joylashgan 
strategik dovon. Sovet mutaxassislari tomonidan ushbu dovon 
hududida uzunligi 2,7 km bo‘lgan tonnel o‘tkazilgan. Afg‘on 
urushi davomida ushbu tonnelda Sovet harbiy xizmatchilari ikki 
marotaba yirik yo‘qotishni boshdan kechirgan. Shimoliy Alyans va

---

“Tolibon” harakati o‘rtasidagi markaziy hokimiyat uchun kurash 
yillarida Salang yagona to‘siq vazifasini bajargan va 1997-yilda 
toliblaming shimolga yurishini bartaraf etish maqsadida Ahmad 
Shoh Mas’udning buyrug‘iga binoan tonnel portlatilgan. 2002-yilda 
toliblar boshqaruviga barham berilganidan so‘ng tonnel qaytadan 
ochildi.