A sh. Shorustam ov, R. Y. Abdullayev

GS
US
i t
T P
J K M T P
II TP
r <
____
uv.
SK
SK
- — I
k s
'
S K
SK
S P i
GOZU 
AZSR t
APS
GAS
SK
PU
TGL
Saralash lepa/igi posti
11.15-rasm . Saralash tepaligi ishini avto m a tla sh tizim i
la s h a d i, T A R t i z i m i , a j r a t m a n i n g a m a l i y te z lig in i b e r ilg a n
(to p s h ir iq ) tezlik bilan u z lu k siz taq q o sla y d i. J o r iy va berilgan 
t e z l i k l a r t e n g l a s h g a n d a n s o ‘n g , a j r a t m a n i n g t o r m o z l a n i s h i
to 'x ta tila d i va q o lg a n y o ‘l b o ‘ylab u e r k in ra v ish d a d u m a l a s h n i
d a v o m ettirad i.
M a q s a d li v a o r a l i q n i r o s t l o v c h i t o r m o z l a s h m a s a l a la r i
y e c h im i n i n g aniqligiga j u d a k o 'p o m illa r t a ’sir e tadi. U larni 
to 'liq (m a s a la n , s h a m o ln in g k u c h i va y o 'n a lis h in i) hisobga olish 
m u r a k k a b yoki (m a s a la n , t a ’m irla s h d a b a r t a r a f qilin a d ig a n yo'l 
c h o 'k is h la r i) im k o n i y o 'q . S h u sababli, k a m d a n k a m b o 'ls a
h a m , a y rim a jra tm a la r bosh q alarin i quvib yetadi. Q u v ib yet ish 
oq ib atlarin i b a r ta r a f qilishga „ b e g o n a " ajra tm a la rn i o ' z yo'liga 
q ay ta o 'tk a z is h bilan erishiladi. „ B e g o n a " a jra tm a la rn in g a n iq -
lanish in i te p a lik n in g n a z o r a t - q a y d qilish ( T N Q Q ) q u rilm a la ri 
bajaradi. B irik m a n i ta rq a tish j a r a y o n i d a T N Q Q tizim i tarq a tish
d a stu ri bajarilishini k u z a ta d i va ta r q a tis h n in g borish i buzilishi 
a n iq la n r n a sa , uni q o g 'o z g a q o r a r a n g b ila n b o sib c h iq a r a d i. 
A g a rd a ta r q a tis h j a r a y o n i d a qu v ib yetish lik ( ta r q a tis h d a stu ri 
b u z ilg a n h o l a t l a r d a ) b o 'l s a , u n d a b o s m a n i n g ra n g i q iz ilg a
o 'z g a r a d i , s h u n i n g d e k , „ b e g o n a " a j r a t m a qaysi y o 'l d a ekanligi 
va uni qaysi y o 'lg a a lm a s h tir is h kerakligi k o 'rsa tila d i.
S a r a la s h s t a n s i y a s i n i n g q a y t a ish la sh q o b iliy a ti t a r k i b n i
te p a lik k a q a r a b su rish ( y v) tezligiga b o g 'liq . A g a r v s k ich ik
b o 'l s a , u n d a b i r i k m a d a n n a v b a td a g i va kelgusi a j r a t m a n in g
uzilish vaqt o ra lig 'i s h u n c h a li k k a tta b o 'l a d i k i , s h u vaqt ic h id a
2 0 8

---

n a v b a td a g i a j r a t m a o ' z y o 'n a lis h id a g i b a r c h a stre lk a la rn i o 't i b
k e tis h g a u lg u ra d i. S u rish tezligi k ic h ik b o 'l s a , q u v ib yetishlik 
hosil b o 'l m a y d i , a m m o te p a l i k n i n g q a y ta ishlash im k o n iy a ti 
p asyadi.