Qotish sistemasi – polimerlanish reaksiyasini boshlash
maqsadida smolaga kiritiladigan komponentlar.
Qovushoqlik – ichki ishqalanish, oquvchi jismlar (suyuq-
liklar va gazlar)dagi bir qismini boshqa qismiga nisbatan harakat-
lanishga qarshilik qiladigan xossasi.
Regulyar muhit – tartibga solib turuvchi muhit.
Reologiya – moddalarning deformatsiyasi va oquvchanligi
haqidagi fan. Reologiyada quyidagi jarayonlar ko‘rib chiqiladi:
qaytmas qoldiq deformatsiyalar, turli oquvchan va plastik mate-
riallar (Nyuton bo‘lmagan suyuqliklar, dispers sistemalar va
boshqalar), kuchlanishlar relaksatsiyasi, elastic keyingi ta‘sir va
h.k.
Roving – ko‘p sonli shishatolali iplardan iborat uzluksiz jgut
(inglizchadan raw – xom, qayta ishlanmagan).
Shishalanish holati – atom va bo‘g‘inlar vaziyatini o‘zgar-
tiradigan holat.
Shishamato (yoki shishato’qima) – to‘qima turdagi
shishatolali to‘ldiruvchi.
Shishaplaslar – sintetik smola (poliefir smola, epoksid smola
va h.k) va armirlovchi material (shishamat, shishamato yoki
roving) lardan tashkil topgan kompozit material. Texnikaning
turli sohalarida konstruktsion material sifatida foydalaniladi.
Shishatolali mat –(inglizchadan ―mat‖ – qalin, noaniq
tuzilishdagi tekis qoplama) – biror-bir bog‘lovchi bilan
to‘yintirilgan erkin yo‘naltirilgan tolalar yoki chigallashgan
iplardan tashkil topgan tolasimon noto‘qima material. Shishato-
275
lalardan uch ko‘rinishdagi matlar qo‘llaniladi: kesilgan (shtapel)
iplardan iborat matlar, uzluksiz iplardan va dekorativ matlar,
masalan, shishavual.
Sinerezis (yunonchadan synairesis – siqish, kichiklashish).
O‘z-o‘zidan gel va studenlar hajmini suyuqlik ajralishi bilan
kechadigan kamayishi.
