HAQORAT
Haqorat deb bir kishining hafsiga, iffatiga tegadurgan so'zlar ila qadr va e'tiborini tushurmak niyatida yomon muomala qilmakni aytilur. Ulamolar diniy kitoblarda: <Zi harn no mu/oyim zahmati di/ho mashav Bedi/,
Ki harjojinsi sangi hast, boshad dushmani ayno.
Tarjimasi:
Yomon so 'z/ar i/an di//arga zahmat bermagi/ Bedi/,
Ne yerda toshnijinsi bo'/sa, bo'/g'ay shishaga dushman,
deb insonlarning dilini shishaga, haqorat va yomon so'zlarni toshga tashbih qilub, yomon so'z kishining shisha kabi nozuk dilini parcha-parcha qiladur, — demishlar.
Mol va dunyoga mag'rur bo'lub, har kimga haqorat ko'z ila qaragan kishilar tezgina o'zlari ham xor va haqoratga duchor bo'lurlar. Haqorat va birovni xo'rlamak so'z va ish ila o'ldig'i kabi qalam va yozuv ila ham bo'ladur. Ba'zi adab va tarbiyadan mahrum muharrir va shoirlar bo'ladurki, dillariga kelgan narsalarni qaytarmasdan, axloq va adabni rioya qilmasdan, xalqdan ibo qilmasdan, bachcha va juvonlar sha'niga muvashshahmi, yoki bir mo'min birodarlarining haqida hajv va istehzomi yozub, matbuot va adabiyot dunyosini iflos va mulawas qilmak ila barobar o'zlariga hamsuhbat bo'ladurgan yoshlarning axloqini buzulmog'iga sabab va namuna bo'lurlar.
Ko'p o 'turma yomonning suhbatida,
Pok bo'/sang, seni qi/ur if/os.
Ko 'r nechuk oftob ravshandur,
Xira qi/sa bu/ut, ko'rub bolmas.
Do'stlaringiz bilan baham: |