Abdulla qodiriy nomidagi jizzax


Download 4.09 Mb.
Pdf ko'rish
bet286/286
Sana17.10.2023
Hajmi4.09 Mb.
#1706976
1   ...   278   279   280   281   282   283   284   285   286
Bog'liq
2020 УМУМИЙ МАЖМУА

просопагнозия 
деб 
номланади. 
Унда 
сезгилари нормал, лекин 
идроки нормал эмас. У 
маълумотларни 
кўриб 
қабул қила олади ва 
инсонни юз тузилишини 
характерлаб бера олади, 
лекин уни таний олмайди 
Perceptions
Восприятия
Идрок 
сезги 
аъзоларига 
бевосита таъсир этиб 
турган нарса-ҳодисалар 
образларини 
киши 
онгида бир бутун ҳолда 
акс эттирилиши. 
Observation
Наблюдательность
Кузатувчанлик 
кишининг 
режали, 
тизимли 
ва 
давoмли иxтиёрий идрoк 
қилиш қoбилияти. 
Apperception
Aппeрцeпция 
Aппeрцeпция 
идрoк жaрaёнини 
шaxснинг 
oлдинги 
билимлaри, шaxсий вa 
ижтимoий тaжрибaлaри, 
қизиқишлaри, 
мoтивaцияси, эҳтиёжлaри 
вa 
oдaтлaри, 
умумaн 
руҳий ҳaётининг бaрчa 
мaзмуни 
билaн 
бeлгилaнишидир. 
Absolute limit
Абсолютная граница
Абсолют чегара 
Бирон 
бир 
қўзғатувчини 
намоён 
қилиш муҳим бўлган, 
қуйи қўзғатувчи.
Attention
Внимание 
Диққат 
психик 
фаолиятнинг бирор-бир 
маълум 
нарсага 
йўналганлиги 
ва 


447 
жамланганлиги. 
Voluntary attention
Произвольное 
Внимание 
Ихтиёрсиз диққат 
тўсатдан 
таъсир 
қилган 
бирор 
сабаб 
туфайли 
бизнинг 
ҳоҳишимиздан ташқари 
ҳосил бўладиган диққат. 
Involuntary attention 
Непроизвольное внимание 
Ихтиёрий диққат 
олдиндан 
белгиланган қатъий бир 
мақсад асосида ва онгли 
равишда 
диққатимизни 
маълум бир нарса ва 
ҳодисаларга 
қаратишимиз.
Memory
Память 
Хотира
биз илгари идрок 
қилган, бошдан кечирган 
ва 
бажарган 
ишларимизни 
ёдда 
сақлаш, 
кейинчалик 
уларни 
эслаш 
ёки 
хотирлаш жараёни. 
Speech logical memory
Словесно-логической памят 
Сўз-мантиқий хотира 
фикрлар, 
тушунчаларни эсда олиб 
қолиш, сақлаш ва эслаш. 
Random access memory 
Оперативная память 
Оператив хотира 
инсон томонидан 
бевосита 
амалга 
оширилаётган 
фаол 
тезкор 
ҳаракатлар, 
усуллар 
учун 
хизмат 
қилувчи 
жараённи 
англатувчи 
мнемик 
ҳолат. 
Imagination
Воображение 
Хаёл 
одамнинг 
онгида 
илгаридан бор бўлган 
вақтли 
алоқаларнинг 
қайтадан тикланиши ва 
бир-бири билан янгича 
қўшилиши орқали нарса 
ва ҳодисаларнинг янги 
образларини 
ҳосил 
қилиш.
Agglutination
Агглютинация 
Агглютинация 
«елимлаш» 
деган 
маънони билдириб, унда 
турли қисмларни битта 
қилиб 
янги 
образ 
яратилади. 
Amplification
Гиперболизация 
Гиперболизация 
образларни 
катталаштириш 
ёки 
кичиклаштириш 
шунингдек, 
алоҳида 


448 
қисмларни 
ўзгартиришдир. 
Accentuation
Акцентирование 
Урғу бериш 
айрим 
белгиларни 
таъкидлаш 
орқали 
образлар яратиш. 
Thinking
Мышление 
Тафаккур 
нарса 
ва 
ҳодисалар 
ўртасидаги энг муҳим 
боғланишлар 
ва 
муносабатларнинг 
онгимизда 
акс 
эттирилиши.
Analysis
Анализ 
Анализ 
нарса ва ҳодисаларни 
фикран 
ёки 
амалий 
жиҳатдан 
хусусиятларини таҳлил 
қилиш. 
Synthesis
Синтез 
Синтез 
нарса ва ҳодисаларнинг 
анализда 
бўлинган, 
ажратилган 
айрим 
қисмларини, 
бўлакларини 
синтез 
ёрдами билан фикран ва 
амалий 
равишда 
бирлаштириб, 
бутун 
ҳолига келтириш 
Abstraction
Абстракция 
Абстракция 
моддий дунёдаги нарса 
ва ҳодисаларнинг муҳим 
хусусиятларини фарқлаб 
олиб, 
ана 
шу 
хусусиятлардан нарса ва 
ҳодисаларнинг 
муҳим 
бўлмаган 
иккинчи 
даражали 
хусусиятларини фикран 
ажратиш. 
Intellect
Тест интеллекта
Интеллект тести
инсондаги 
ақлий 
қобилиятларни 
бошқаларнинг 
ақлий
қобилияти 
билан 
солиштириш йўли орқали 
аниқланади. 
Reasonable age
Разумный возраст
Ақлий ёш 
Фанга Бине томонидан 
киритилиб, 
тест 
натижаларининг
даражасига мос келувчи 
ёш. 
IQ Coefficient
IQ коиффицент
IQ коэффитценти 
ақлий ёшни хронологик 
ёшга бўлиб, уни 100
кўпайтиришимиздан 
хосил бўлади. Асосан 


449 
ўрта ёшли одамнниг Iq
коэффиценти 100 га тенг 
бўлиши керак. 
Classification
Классификация
Klassifikatsiya 
 
tevarak-atrofdagi 
olamni o‘rganishda 
birgina narsa bilan 
emas, balki ko‘p 
va xilma narsalar 
bilan ish ko‘rishga 
to‘g‘ri 
keladi, 
ya’ni 
narsalarni 
o‘rganish 
maqsadida 
guruhlarga, 
sinflarga 
ajratishdir. 
Associative
Ассоциатив
Assotsiativ 
XVII-XIX 
asrlarda 
maydonga 
kelgan 
psixologiya fani 
yo‘nalishi bo‘lib, 
ko‘proq 
Angliyada 
tarqalgandir, 
ya’ni 
psixik 
hodisalarning 
o‘zaro 
bog‘lanishi 
bo‘lib, ma’lum 
qonunlar 
bo‘yicha tarkib 
topishdir. 
Activity
Деятельность
Фаолият 
одамга хос бўлган, 
онг 
томонидан 
бошқариладиган, 
эҳтиёжларни 
қондиришда 
юзага 
келадиган, ташқи олам ва 
инсонни 
билиш, 
шунингдек, 
уларни 
ўзгартиришга қаратилган
фаоллик. 


450 
Internalization
Интериоризация 
Интериоризация 
ташқи реал ишдан 
ички идеал ишга ўтиш 
жараёни. 
Externalization
Экстериоризация
Экстериоризация
 
олдин 
ичида 
ўйлаб, сўнгра бевосита 
ташқи муносабатга ўтиш 
жараёни. 
Actions
Дейтвия
Ҳаракат
 
мақсадни 
амалга 
оширишга 
йўналтирилган жараён. 
Need
Потребность
Эҳтиёж
тирик организмлар 
фаоллигининг бошланғич 
шакли 
Target
Цель
Мақсад

инсон 
фаолияти 
сўнгги 
натижасининг 
образи сифатида намоён 
бўлиб, 
эҳтиёжларни 
амалга оширилиши. 
Motive
Мотив
Мотив 
ҳаракатнинг нима 
сабабдан 
амалга 
оширилиши 
Communication
Общения
Мулоқот 
одамлар ўртасида 
ҳамкорлик 
фаолияти 
эҳтиёжидан 
юзага 
келадиган ва ахборот 
алмашинуви 
Communication 
Коммуникация
Коммуникация 
ўзаро 
ҳамфикрлиликка 
бошловчи, 
икки 
томонлама 
ахборот 
алмашинуви жараёни. 
Individual
Индивид
Индивид
 
биологик турнинг 
умумий 
ирсий 
хоссаларини 
ташувчи 
биологик организм (ҳар 
бир одам индивид бўлиб 
туғилади). 
Personality
Личность
Шахс 
muayyan 
jamiyatda 
yashovchi 
faoliyatning 
biror 
turi 
bilan 
shug`ullanuvchi, 
kishilar 
bilan normal til orqali 
munosabatga 
kirishuvchi 
ongli individga aytiladi 
Individuality
индивидуалность 
Индивидуаллик
 
бу 
маълум 
инсоннинг, 
унинг 
ноёблиги, бетакрорлиги 
нуқтаи назаридан ўзига 
хос 
бўлган 
руҳий, 
физиологик ва ижтимоий 
хусусиятлар йиғиндиси. 
Temperament
Темперамент 
Темперамент
бу инсон фаолияти 


451 
 
ва 
ҳулқ-атворининг 
динамик ва эмоционал 
ҳолатини характерловчи 
шахс 
индивидуал 
хусусиятларининг 
йиғинди. 
Choleric subject
холерик 
холерик
 
тез, баъзида, ҳатто, 
жуда кескин, нутқда, 
мимика 
ва 
имо-
ишораларда 
яққол 
ифодаланадиган 
кучли 
тезда 
алангаланадиган 
ҳисларга 
эга, 
жадал 
эмоционал 
таъсирланишга 
мойил 
одам; 
Sanguine person 
сангвиник 
сангвиник
тез, ҳаракатчан, барча 
таассуротларга 
эмоционал 
жавоб 
берувчи 
одам, 
унинг 
ҳислари бевосита ташқи 
хулқ-атворида 
ифодаланади, лекин улар 
кучли эмас, ва бир-
бирини 
осон 
алмаштиради; 
Melancholiac
меланхолик 
меланхолик
эмоционал 
кечинмалар 
хилма-хиллигининг унча 
катта эмаслиги, лекин 
катта 
кучга 
ва 
давомийликка 
эгалиги 
билан 
фарқ 
қилувчи 
инсон, у барчасига ҳам 
муносабат билдирмайди
агар билдиргудек бўлса 
ҳам чуқур ўйлайди, ўз 
ҳисларини у даражада 
намоён қилмайди; 
Phlegmatic person
 
 
флегматик 
 
 
флегматик 
 
 
 
 
суст, мутаносиб ва 
хотиржам одам, унинг 
эмоционал таъсирланиши 
осон эмас, ва ўзидан 
чиқариш қийин, ҳислари 
ташқаридан 
деярли 
намоён бўлмайди. 
Character
Характер 
Характер 
Псиxoлoгия фaнидa 
характергa 
турличa 
тaъриф 
бeрилишигa 
қaрaмaй, унинг aсoсий 
бeлгилaри 
тaъкидлaнгaнлиги билaн 
бир-биригa 
мувoфиқ 
тушaди. Мaсaлaн, шaxс 
хулқининг типик усуллaр 
билaн бoғлиқ фaoлият 
муoмалa вa мунoсaбaтдa 
нaмoён 
бўлувчи, 


452 
 
мужaссaмлaнувчи унинг 
бaрқaрoр 
хусусиятлaри 
мaжмуaси 
характер 
дeйилaди. 
Шaxснинг 
жaмиятгa 
нисбaтaн 
мунoсaбaтлaри 
унинг 
aсoсий 
бeлгиси 
ҳисoблaнaди. 
Ability
Способность
Қобилият 
инсонни 
у 
ёки 
бу 
фаолиятнинг 
самарали 
бажарилиш 
имконияти 
билан 
таъминловчи 
лаёқатларнинг ўзига хос 
уйғунлигига айтилади. 


453 

Download 4.09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   278   279   280   281   282   283   284   285   286




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling