Abdumurod bobonorov ona tili 5,6,7,8,9 – sinf mavzulashtirilgan test
-SINF ( FONETIKA, GRAFIKA, ORFOEPIYA,ORFOGRAFIYA ) NAMUNAVIY TESTLAR
Download 182.42 Kb.
|
5,6,7,8,9-sinf ona tili umumiy test
- Bu sahifa navigatsiya:
- NAMUNAVIY TESTLAR
- NAMUNAVIY TESTLAR 1. Kongress
Hechdan kech yaxshi. D) Yer haydasang, kuz hayda, Kuz haydamasang, yuz hayda.
TESTLAR 1. Tilning tovush tizimini qaysi bo‘lim o‘rganadi? A) leksikologiya B) orfografiya С) fonetika D) grafika Leksikologiyada nimalar o‘rganiladi? A) so‘zning grammatik ma’nosi B) so‘zning atash ma’nosi С) harf D) lug‘at Yozma nutqning harflar tizimini o‘rganadigan bo‘lim qan-day ataladi? A) morfologiyada B) leksikologiya C) sintaksisda D) grafikada Inson nutqini necha xil yo‘l bilan bayon qiladi? A) 18 xil B) 3 xil С) 4 xil D) 2 xil Og‘zaki nutqning eng kichik, boshqa mayda bo‘laklarga bo‘linmaydigan qismi nima de-yiladi? A) urg‘u B) bo‘g‘in C) tovush D) sintagma Bir tovush ikki harf bilan ifodalanadigan harflarga misol keltiring. A) sh, ch, ng B) dj, j C) ya, yu, yo, ye D) darchasi O‘pkadan chiqayotgan havoning og‘iz bo‘shlig‘ida to‘siqqa uchrash yoki uchraydigan tovushlar qanday ataladi? A) unli tovushlar B) undosh tovushlar C) sonorlar D) burun tovushlari O‘pkadan chiqayotgan havo og‘iz bo‘shlig‘ida to‘siqqa uchramasa, qanday tovush hosil bo‘ladi? A) unli tovushlar B) undosh tovushlar C) sonorlar D) burun tovushlari Tilimizda nechta unli tovush bor? A) 4 ta B) 8 ta C) 10 ta D) 6 ta Tilimizda nechta undosh tovush mavjud? A) 23 ta B) 22 ta C) 26 ta D) 24 ta Lab tovushlariga qaysi tovushlar kiradi? A) g, t, z B) l, m, n, ng, r C) h D) b, p, m, v, f 12.Lab-lab tovushiga qaysi undoshlar kiradi? A) f, v B) b, p, m C) l, m, y D) n, ng, b Lab-tish undoshlariga qaysilar kiradi? A) f, v B) b, p, m C) l, m, y D) n, ng, b Qaysi xususiyatiga ko‘ra til tovushlari turlarga bo‘linadi? A) til qismlarining harakatiga ko‘ra B) ma’no-mohiyatiga ko‘ra C) vazifasiga ko‘ra D) B va C Til undoshlari til qismlarining harakatiga ko‘ra necha turga bo‘linadi? A) 4 tur B) 2 tur C) 6 tur D) 5 tur Til oldi undoshlariga qaysilar kiradi? A) t, d, s, z, n, sh, r, l, j, ch B) y C) k, ng, g D) q, g‘, x Til o‘rta undoshlari qaysilar? A) t, d, s, z, n, sh, r, l, j, ch B) y C) k, ng, g D) q, g‘, x Til orqa undoshlarini ayting. A) t, d, s, z, n, sh, r, l, j, ch B) y C) k, ng, g D) q, g‘, x Chuqur til orqa undoshlari qaysilar? A) t, d, s, z, n, sh, r, l, j, ch B) y C) k, ng, g D) q, g‘, x To‘siqqa uchragan havoning burun orqali o‘tishidan qanday tovushlar hosil bo‘ladi? A) lab tovushlari B) burun tovushlari C) bo‘g‘iz tovushlari D) til tovushlari 21. Burun tovushlariga qaysilar kiradi? A) g, t, z B) l, m, n, ng, r C) n, m, ng D) b, p, m, v, f 27 22.O‘pkadan chiqayotgan havoning bo‘g‘izda qisilishidan qanday tovush hosil bo‘ladi? A) lab tovushlari B) burun tovushlari C) bo‘g‘iz tovushlari D) til tovushlari 23. Bo‘g‘iz tovushi qaysi? A) x B) l, m, n, ng, r C) h D) b, p, m, v, f 24. Nutq tovushlarining asosiy vazifasi nima? A) izohlash B) bo‘rttirish C) fikrni ifodalash D) ma’no farqlash To‘g‘ri talaffuz me’yorlarini o‘rganuvchi bo‘lim qanday nomlanadi? A) grafika B) fonetika C) orfoepiya D) paremiologiya To‘g‘ri yozish me’yorlarini o‘rganuvchi bo‘lim qanday nomlanadi? A) grafika B) fonetika C) orfografiya D) paremiologiya 27. Orfoepiya qanday ma’noni anglatadi? yunoncha, «orfo» – «to‘g‘-ri», «epos» – «so‘zlamoq», «nutq» yunoncha, «orfo» – «to‘g‘-ri», «grafo» – «chizmoq» yunoncha, «orfo» – «so‘z», «grafo» – «chizmoq» yunoncha, «orfo» – «to‘g‘ri», «epos» – «aytmoq» 28. Orfografiya qanday ma’noni anglatadi? yunoncha, «orfo» – «to‘g‘-ri», «epos» – «so‘zlamoq», «nutq» yunoncha, «orfo» – «to‘g‘-ri», «grafo» – «chizmoq» yunoncha, «orfo» – «so‘z», «grafo» – «chizmoq» yunoncha, «orfo» – «to‘g‘-ri», «epos» – «aytmoq» Qanday hollarda i unlisi bilinar-bilinmas talaffuz qilinadi? A) ikki undosh orasida kelsa B) so‘z boshida C) so‘z oxirida D) r va l undoshlaridan oldin kelsa Qanday hollarda i unlisi u unlisiga monand aytiladi? A) ikki bo‘g‘inli so‘zlarning birinchi bo‘g‘inida lablangan u unlisi ta’sirida B) so‘z boshida C) so‘z oxirida D) r va l undoshlaridan oldin kelsa 31.Qaysi so‘zlarda a unlisi o unlisiga monand aytiladi? savob, zamon so‘zlarida B) tonna, noyabr qaynoq, ishlov, dumaloq, bo‘yoq A va C 32.Qaysi so‘zlarda o unlisi o‘ unlisiga monand aytiladi? A) savob, zamon so‘zlarida B) tonna, noyabr C) qaynoq, ishlov, dumaloq, bo‘yoq D) A va C Qator kelgan unlilar ora-siga bir undosh qo‘shib talaffuz qilish mumkin bo‘lgan so‘zlarga misol keltiring. A) doim, oila, soat, sharoit, maishat, doira shoir, toir, joiz, geolog, geometriya saodat, maorif, xushmuomala, muovin, muammo A va B Qator kelgan unlilarning birini tushirib, boshqasini cho‘-ziqroq talaffuz qilish mumkin bo‘lgan so‘zlarga misol keltiring. A) doim, oila, soat, sharoit, maishat, doira B) shoir, toir, joiz, geolog, geometriya C) saodat, maorif, xushmuomala, muovin, muammo D) A va B o‘ unlisi qaysi so‘zlarda torroq talaffuz qilinadi? A) bo‘ri, qo‘ri, xo‘roz, ro‘mol B) ko‘l, o‘s, cho‘l, jo‘ra, mo‘tabar C) ko‘l, o‘s, qo‘ri, xo‘roz D) bo‘ri, qo‘ri, jo‘ra, mo‘tabar 36.o‘ unlisi qaysi so‘zlarda kengroq talaffuz qilinadi? A) bo‘ri, qo‘ri, xo‘roz, ro‘mol B) ko‘l, o‘s, cho‘l, jo‘ra, mo‘tabar C) ko‘l, o‘s, qo‘ri, xo‘roz D) bo‘ri, qo‘ri, jo‘ra, mo‘tabar Qaysi so‘zlarda tutuq belgisi yozuvda tushirib qoldiriladi? A) mo‘jiza, mo‘tadil, mo‘tabar B) da’vat, mo‘tadil, mo‘jiza C) sur’at, san’at, mo‘tabar D) barchasi Qaysi so‘zlarda e unlisi i ga monand aytiladi? A) telefon, teatr, okean, material B) kecha, ekran, ne’mat C) kecha, okean, material D) telefon, teatr, okean, ek-ran, ne’mat Qaysi so‘zlarda e unlisi to‘liq talaffuz qilinadi? A) telefon, teatr, okean, material B) kecha, ekran, ne’mat C) kecha, okean, material D) telefon, teatr, okean, ek-ran, ne’mat So‘z oxirida talaffuzda qanday hodisalar kuzatilishi mumkin? A) jarangli tovushlarning jarangsizlashuvi B) undosh tovushning tushib qolishi C) jarangsiz undoshning jaranglilashuvi D) A va B Nechta jaranglining nechta jarangsiz jufti bor? A) 7 ta B) 10 ta C) 8 ta D) 9 ta Jarangli undoshlarni sanang. p, f, s, k, t, ch, sh, q, h, x p, f, s, k, d, ch, sh, q, h, x m, n, ng, y, r, l, s, t, q, x, h b, v, z, g, d, dj, j, g‘, y, l, r, m, n, ng 43. Jarangsiz undoshlarni sanang. p, f, s, k, t, ch, sh, q, h, x B) p, f, s, k, d, ch, sh, q, h, x C) m, n, ng, y, r, l b, v, z, g, d, dj, j, g‘, y, l, r, m, n, ng 44. Faqat ochiq bo'g'inli so'zlarni toping. g'o'za, baraka, ibora arava, ashula, ilgari ilova, olim, andisha ijod, izza, rubob 28 n undoshi qachon m tarzida talaffuz qilinadi? A) so‘z oxirida B) so‘z boshida C) ikki unli o‘rtasida kelganida D) b va m harflaridan oldin kelganida n undoshi m tarzida talaffuz qilinishiga misol keltiring. A) shanba, o‘n bir, yakshanba, bilganmi, bo‘linma B) manman, sunbula, tanbal C) Julqunboy, yo‘llanma, qo‘llanma D) barchasi j va (dj)j undoshlari birbiri bilan qaysi xususiyatiga ko‘ra o‘xshash? A) til oldi undoshi ekanligi bilan B) jaranglilik xususiyatiga ko‘ra C) portlovchi va sirg‘aluvchiligiga ko‘ra D) A va B j va (dj)j undoshlari bir-biridan qaysi xususiyatlariga ko‘ra farqli? A) til oldi undoshi ekanligi bilan B) jaranglilik xususiyatiga ko‘ra C) portlovchi va sirg‘aluvchiligiga ko‘ra D) A va B Sirg‘aluvchi j tovushi ishtirok etgan so‘zlarga misol keltiring. A) jurnal, vijdon, jirafa B) jurnal, vijdon, jo‘ra C) jo‘ja, jajji, jo‘ra, sajda D) jahon, jiyak, jirafa Portlovchi j tovushi ishtirok etgan so‘zlarga misol keltiring. A) jurnal, vijdon, jirafa B) jurnal, vijdon, jo‘ra C) jo‘ja, jajji, jo‘ra, sajda D) jahon, jiyak, jirafa ng harf birikmasi asosidagi so‘zlarga misol keltiring. A) singil, ko‘ngil, dengiz, kelingiz, shudring, B) kenglik, mingashmoq, jiringlamoq, alanga, sening C) shtanga, kongress, osmonga, menga, unga, tanga (tana), tungi, donga, jonga D) A va B ng harf birikmasi ishtirok etmagan so‘zlarga misol keltiring. A) singil, ko‘ngil, dengiz, kelingiz, shudring, B) kenglik, mingashmoq, jiringlamoq, alanga, sening C) shtanga, kongress, osmonga, menga, unga, tanga (tana), tungi, donga, jonga D) A va B O‘zbek tilida nechta harf birikmasi mavjud? A) 4 ta (ch, sh, ng, dj) B) 3 ta (ch, sh, ng) C) 2 ta (ch, sh) D) 5 ta (ch, sh, ng, dj, tch) s va h undoshlari yonma--yon kelganida ularning alohida tovush ekanligini bildirish maq-sadida qanday belgi ishlatiladi? A) tutuq belgisi B) tire ishlatiladi C) hech qanday tinish belgisi ishlatilmaydi D) nuqtali vergul ishlatiladi Qanday undoshlar qo‘sh undosh deyiladi? tarkibida yonma-yon kelgan ikki har xil undosh tarkibida yonma-yon kelgan bir xil undoshlar bir bo‘g‘inda yonma-yon kelgan ikki bir xil undosh D) B va C Qaysi so‘zlarda qo‘sh undoshlarning biri talaffuz qilinmaydi? A) ikki, chaqqon, quvvat, katta, qattiq, issiq, sodda B) pochcha, karra, zarra, do‘p-pi, avval, jajji, arra, taraqqiyot, minnatdor, marra, qassob, g‘ijjak C) million, artilleriya, gramm, metall, grammatika, tanaffus, kilogramm, milliard D) A va B Qaysi so‘zlarda qo‘sh undoshlarning har ikkalasi ham talaffuz qilinadi? A) ikki, chaqqon, quvvat, katta, qattiq, issiq, sodda, B) pochcha, karra, zarra, do‘p-pi, avval, jajji, arra, taraqqiyot, minnatdor, marra, qassob, g‘ijjak C) million, artilleriya, gramm, metall, grammatika, tanaffus, kilogramm, milliard D) A va B Gramm, metall kabi so‘zlarga qanday qo‘shimcha qo‘shilsa, qo‘sh undoshlardan biri tushirib qoldiriladi? A) ko‘plik qo‘shimchasi qo‘shilsa B) egalik shakli qo‘shilsa C) istalgan qo‘shimcha qo‘shilsa D) so‘z yasovchi qo‘shimcha qo‘shilsa Tutuq belgisi qachon cho‘ziqroq talaffuz uchun xizmat qiladi? A) undoshdan keyin kelsa B) unlidan keyin kelsa ikki undosh o‘rtasida kelsa ikki unli o‘rtasida kelsa Tutuq belgisi qanday holatda ajratish vazifasini bajaradi? A) undoshdan keyin kelsa B) unlidan keyin kelsa ikki undosh o‘rtasida kelsa ikki unli o‘rtasida kelsa Tutuq belgisi qanday vazifalarni bajaradi? Unlini cho‘zadi. 2. Unlini undoshdan ajratadi. Harflarni farqlaydi (s va h undoshini). Ma’noni farqlash. A)1,2,3 B)2,3,4 C)1,3,4 D)1,2,3,4 Quyidagi qatorlarning qaysi birida ch tovushining jaranglisi qo'llangan so'zlar qayd etilgan? A) janr, ajdar; B) ajdod, jola; C) ajrim, kajava; D) jemper, jurnal; Qaysi so‘zlarda tutuq bel-gisi tushib qolsa, uning paronimi hosil bo‘ladi? A) san’at, she’r B) sur’at, sa’va C) qal’a, ta’na D) barchasi Bir havo zarbi bilan ayti-ladigan birlik nima deyiladi? A) bo‘g‘in B) tovush C) urg‘u D) to‘xtam Bo‘g‘inlar qaysi xususiyatiga ko‘ra ochiq va yopiq turlarga bo‘linadi? A) unli va undosh bilan tugashiga ko‘ra B) unli va undosh bilan boshlanishiga ko‘ra C) tarkibiga ko‘ra D) tuzilishiga ko‘ra 29 Qanday bo‘g‘inlar ochiq bo‘g‘in deyiladi? A) unli bilan boshlangan bo‘g‘inga B) undosh bilan boshlangan bo‘g‘inga C) unli bilan tugagan bo‘g‘inlar D) undosh bilan tugagan bo‘g‘inlar Qanday bo‘g‘inlar yopiq bo‘g‘in deyiladi? A) unli bilan boshlangan bo‘g‘inga B) undosh bilan boshlangan bo‘g‘inga C) unli bilan tugagan bo‘g‘inlar D) undosh bilan tugagan bo‘g‘inlar Qanday hollarda so‘zlar qatordan qatorga ko‘chirilmaydi? Bir unli yoki bir undosh ko‘chirilmaydi (o-i-la, mu-to-la-a). Harflar birikmasi ajratilmaydi (ch, sh, ng). 3. Qis-qartma so‘zlar ajratilmaydi (BMT). Sonlar o‘ziga tegishli izohi bilan qolishi kerak (9-sinf, XX asr). A)1,2,3 B)2,3,4 C)1,3,4 D)1,2,3,4 So‘z bo‘g‘inlaridan yoki gapda ishtirok etayotgan so‘zlardan birining boshqalariga nisbatan kuchliroq talaffuz qilinishi nima deyiladi? A) bo‘g‘in B) tovush C) urg‘u D) to‘xtam Urg‘u necha xil bo‘ladi? A) 2 xil B) 3 xil C) 4 xil D) 6 xil So‘zning ma’nosini farqlashda qaysi urg‘u asosiy o‘rin egallaydi? A) so‘z urg‘usi B) mantiqiy urg‘u C) gap urg‘usi D) logik urg‘u O‘zbek tilida so‘z urg‘usi so‘zdagi qaysi bog‘inga tushadi? A) 1-bo‘g‘inga B) 2-bo‘g‘inga C) oxirgi bo‘g‘inga D) urg‘uning o‘rni qat’iy emas So‘zga qo‘shimcha qo‘shilsa, urg‘u qaysi bo‘g‘inda qoladi? A) 1-bo‘g‘inda B) oxirgi bo‘g‘inda C) so‘zga qo‘shimcha qo‘shilishi bilan urg‘u ham oxiriga qarab ko‘chib boraveradi D) urg‘uning ko‘chishi so‘zga bog‘liq Tugma, olma, ko‘zlar, so‘zlar, suzma kabi ot so‘z turkumiga oid so‘zlarda urg‘u qaysi bo‘g‘inga tushadi? A) oxirgi bo‘g‘inga B) birinchi bo‘g‘inga urg‘uning o‘rni qat’iy emas D) to‘g‘ri javob yo‘q 75. Tugma, olma, ko‘zlar, so‘zlar, suzma kabi fe’l so‘z turkumiga oid so‘zlarda urg‘u qaysi bo‘g‘inga tushadi? A) oxirgi bo‘g‘inga B) birinchi bo‘g‘inga urg‘uning o‘rni qat’iy emas to‘g‘ri javob yo‘q Qaysi qatorda unli va faqat sirg‘aluvchi undoshlardan tarkib topgan so‘zlar berilgan? A) vazifa, serhafsala, xo‘roz B) saxovat, xususiylashtirish, g‘azal C) suyanish, jirafa, sarosima D) xushbichim, vazifa Nutq tovushlarining asosiy vazifasi nima? A) so'zlarni shakllantirishda ishtirok etish B) so 'z ma 'nolarini farqlash C) so 'z shakllarini farqlash D) A va C Qaysi javobda qo‘shimcha qo‘shilishi natijasida bo‘g‘inga ajralish o‘rni o‘zgargan so‘zlar bor? A) kitobni, dengiz, singlim B) ko‘nglim, singlim, baxtingiz C) shtangasi, singlisi, dengizim D) dengizi, singlim, sinfga Gullar quyoshsiz ochilmaydi. Ushbu gapda qanday unli qatnashmagan? A) tor unli B) o‘rta keng unli C) keng unli D) lablangan unli Quyida berilgan baytda nechta so‘zda ochiq bo‘g‘in mavjud? Ilmdan bir shu’la dilga tushgan on, Aniq bilursankim, ilm bepoyon. A) 4 ta B) 5 ta C) 6 ta D) 7 ta 81. Qaysi so‘zlarda bo‘g‘iz undoshi qo‘yiladi? A) su..bat, ..il-..il B) no‘..at, ..ayot C) ba..t, ogo.. D) ..il-..il, sho‘.. Qaysi javobda ikkinchi bo‘g‘ini unli va jarangli undoshlardan iborat bo‘lgan so‘zlar berilgan? A) qog‘oz, qo‘g‘irchoq, qalam B) qo‘shiq, qovun, qamar C) ko‘rsat, qirg‘ich, qiymat D) qasam, quloq, quyon Quyida berilgan gapda nechta so‘z tarkibida qator undoshlar ishtirok etgan? Ilm egallashga harakat qilish har bir mo‘min va mo‘mina uchun farz. A) 2 ta B) 1 ta C) 3 ta D) 4 ta Sonorlar (ovozdorlar) berilgan qatorni toping. A) b, p, v, f, m B) m, n, l, r, y C) l, m, n, r, ng D) f, m, n, r, y 85. Yuqori tor unlilar to‘g‘ri berilgan qatorni toping. A) u, e B) i, o C) a, o‘ D) i, u Qaysi qatordagi so‘zlarda faqat tor unlilar qatnashgan? A) muhit, zehn B) kibor, musiqa C) muqim, uyushiq D) lirika, musiqa Qaysi so‘zlarda qator kelgan undoshlar til oldi jarangli undoshlardan iborat? A) sabr, hukm, darz B) darz, davr, fayz C) zulm, fayz, farzand D) farzand, darz, ranj Qadriyat atamasi keng bo‘lib, voqelikdagi hodisalarning ijtimoiy va madaniy ahamiyatini ifodalash uchun ishlatiladi. Ushbu gapda jarangli undosh bilan tugagan nechta yopiq bo‘g‘in bor? A) 7 ta B) 8 ta C) 9 ta D) 10 ta Quyidagi qaysi maqolda ochiq bo‘g‘in eng ko‘p ishtirok etgan? A) Birlashgan daryo bo‘lur, tarqalgan irmoq. B) Bolali uy - bozor, bolasiz uy - mozor. C) Bor maqtansa topilur, yo‘q maqtansa chopilur. D) Holvani hokim yer, kaltakni yetim yer. Download 182.42 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||