Abdusodiqova Muslimaning "Biogeografiya"

Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogik universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yo’nalishi 3-kurs 306-guruh talabasi Abdusodiqova Muslimaning “Biogeografiya” fanidan yozgan mustaqil ishi.
Topshiriq turi: Mavzu bo’yicha yozma(axborot)tayyorlash.
1-Mavzu:’’Cho’l’’ mintaqasi o’simliklari va hayvonlari vakillarining morfologik va xulqiy adaptatsiyasi.
Reja:
1.Adaptatsiya tushunchasiga ta’rif.
2.Cho’l mintaqasi o’simliklari vakillarining morfologik adaptatsiyasi.
3.Cho’l mintaqasi hayvonlari vakillarining morfologik va xulqiy adaptatsiyasi
1. Moslashuv (lotincha adaptatio — moslashish) dinamik jarayon boʻlib, buning natijasida tirik organizmlarning harakatchan tizimlari, sharoitlarning oʻzgaruvchanligiga qaramay, yashash, rivojlanish va nasl-nasab uchun zarur boʻlgan barqarorlikni saqlaydi. Aynan uzoq muddatli evolyutsiya natijasida ishlab chiqilgan moslashish mexanizmi doimiy o'zgaruvchan muhit sharoitida organizmning mavjudligini ta'minlaydi.
Biologik moslashuv - organizmning evolyutsiya jarayonida tashqi sharoitlarga, shu jumladan morfofiziologik va xulq-atvor komponentlariga moslashishi. Moslashuv muayyan yashash muhitida omon qolishni, abiotik va biologik omillarga chidamliligini, shuningdek, boshqa turlar, populyatsiyalar va individlar bilan raqobatda muvaffaqiyat qozonishi mumkin. Har bir tur o'ziga xos moslashish qobiliyatiga ega, fiziologiya (individual moslashuv), onalik ta'sirining namoyon bo'lish chegaralari va modifikatsiyalari, epigenetik xilma-xillik, tur ichidagi o'zgaruvchanlik, mutatsion qobiliyatlar, ichki organlarning ko-adaptiv xususiyatlari va boshqa turlarning xususiyatlari bilan cheklangan.
2. Cho'l biomi ko'pincha yuqori harorat, yuqori namlik, kam yog'ingarchilik va kechasi haroratning keskin pasayishi bilan ajralib turadi. Cho'l haqida o'ylaganimizda, uni unumdorlik bilan bog'lash qiyin, ammo turli xil o'simliklar, shu jumladan sayyoramizning qurg'oqchil mintaqalarida yashovchi kaktuslar mavjud. Cho'l o'simliklari shunchalik noyobki, ularni boshqa yashash joylarida uchratish qiyin. Cho'l o'simliklarining ayrim turlari asosiy sayyohlik joyidir, boshqalari esa cho'l hayvonlari uchun muhim oziq-ovqat manbai bo'lib xizmat qiladi.
Cho'lda o'simliklar hayotining tafsilotlarini o'rganish botanika olimlari uchun qiziqarli mavzudir. Barcha cho'l florasi ekstremal iqlim sharoitida omon qolish uchun juda muhim bo'lgan ma'lum moslashuvlarni namoyish etadi.