Abituriyentlar uchun

5-6

-sinf botanika:                                                             “BERUNIY” ATM                                       

D. Sultonov tayyorlov kursi

 

11 

 

26. Noto’g’ri fikr berilmagan javobni aniqlang. 

A) Shoyi akatsiyaning bargi ikki karra panjasimon bo’lingan 

murakkab barg 

B) Gazandaning bargi halqasimon 

C) Qulupnay soyasevar o’simlik 

D) Barg eti hujayralari 3 xil shaklga ega 

 

27. Bargning tuzilishiga oid noto’g’ri fikrni belgilang. 

A) Barg tomirlari ichida naychalar joylashgan 

B) Barg tomirlari ichidagi naychalar qalin qobiqli 

C) Barg tomirlari ichidagi naychalar qalin qobiqli, cho’ziq, bir-

biri bilan zanjir shaklida ulangan hujayralardan iborat 

D) Elaksimon naychalar hujayralari cho’ziq 

 

28. Bargning tashqi tuzilishiga ko’ra ortiqcha bo’lgan 

o’simlikni aniqlang. 

A) qizilmiya      B) soxta kashtan 

C) shoyi akatsiya        D) totim 

 

29. Barglarining novdada joylashishiga ko’ra ortiqcha bo’lgan 

o’simlikni ajrating. 

A) kiyiko’t     B) oqquray    C) dalachoy    D) gazanda 

 

30. Barg tomirining nay-tolali boylamlarini nimalar hosil 

qiladi? 

1) elaksimon naychalar; 2) tolalar; 3) o’lik naychalar;  

4) ustunsimon hujayralar; 5) kambiy  

A) 1,2,3    B) 1,2,5    C) 2,3,4 D) 1,4,5 

 

31. Bargni tashkil etuvchi hujayaralarni ularning vazifasi va 

qaysi to’qimaga mansubligi bilan  juftlang.  a) epiderma, b) 

ustunsimon, c) tolalar, d) o’lik naychalar, e) tirik naychalar;  

1-fotosintez, 2-tayanch, 3-himoya, 4-suvni o’tkazish, 5-organik 

moddalarni o’tkazish; I-mexanik to’qima, II-qoplovchi to’qima, 

III-o’tkazuvchi to’qima, IV-assimilyatsiya to’qima. 

A) a-3-II, b-1-IV, c-2-I, d-4-III, e-5-III; 

B) a-3-II, b-2-I, c-4-III, d-5-III, e-1-IV; 

C) a-3-II, b-2-I, c-4-I, d-5-III, e-1-IV; 

D) a-3-I, b-1-IV, c-2-II, d-5-III, e-4-III. 

 

32. Barg yaprog’ining qirrasi (cheti) qanday shakllarda bo’lishi 

mumkin? 

1-tekis, 2-tishli, 3-to’lqinsimon tishli, 4-ikki karra tishli, 5-

arrasimon, 6-panjasimon, 7-o’yilgan. 

A) 1,2,5,6    B) 1,2,4,5,7     C) 1,2,3,4,7   D) 2,3,4,5,6,7 

 

33. O’simlikda suv bug'latishi tufayli qanday jarayon amalga 

oshadi? 

1) ildiz orqali suv so’rish tezlashadi; 2) ildiz orqali mineral 

tuzlar shimish sekinlashadi; 3) o'simlikni qizib ketishdan 

saqlaydi; 4) moddalaming poya bo'ylab harakati to'xtaydi; 5) 

o’simlik nam tanqisligiga moslashadi; 6) ildiz orqali mineral 

tuzlarni so'rilishi tezlashadi; 7) moddalar poya bo'ylab 

harakatlanadi 

A) 1,4,5,6     B) 2,3,4,6     C) 1,3,6,7    D) 1,2,4,5 

 

34. Barglari navbat bilan (1), qarama-qarshi (2), va 

halqasimon joylashgan o’simliklarni belgilang. 

a-do’lana, b-yalpiz, c-kiyiko’t, d-chinnigul, e-oqquray, f-

qumrio’t, g-sambitgul, h-kampirchopon. 

A) 1-a,e; 2-g,h; 3-b,c,d,f    B) 1-c,e,g, 2-a,b,f; 3-d,h 

C) 1-a,e; 2-b,c,d,h; 3-f,g    D) 1-a,c,e; 2-b,d,h; 3-f,g 

 

35. Bargdagi fotosintez jarayonida karbonat angidrid suv bilan 

birikkanda shakar va kisloroddan tashqari nima hosil bo’ladi? 

A) yana kislorod       B) kraxmal 

C) qoldiq suv            D) t.j.yo’q 

 

36. Fotosintez jarayonini kuzatish uchun rangsizlantirilgan 

barg ustiga qanday eritma quyiladi? 

A) spirt      B) yod     C) metil     D) NaCl 

 

 

 

 

5-sinf botanika: Takrorlash (20 ta) 

 

1. Qaysi o’simlikning ildizidagi kurtaklardan yangi novda 

hosil bo’ladi? 

A) olvoli     B) g’umay    C) lola     D) kartoshka 

 

2. O’sish kurtaklari tuproq ostida qishlaydigan o’simliklarni 

belgilang. 

1-shuvoq, 2-beda, 3-ajriq, 4-baliqko’z, 5-g’umay, 6-sachratqi, 7-

pskom piyozi, 8-machin, 9-kiyiko’t, 10-sallagul, 11-qoqio’t, 12-

shirinmiya, 13-iloq, 14-jo’xori, 15-lola, 16-qamish, 17-andiz, 

18-yalpiz, 19-nastarin, 20-shashir. 

A) 1,2,4,5,6,8,15,16,17,20       B) 2,3,6,7,9,11,13,16,17,19 

C) 3,5,7,8,10,13,15,17,18,19   D) 2,3,5,6,7,9,10,11,12,13,15,16 

 

3. O’zbekistonning tog’li rayonlarida o’sadigan o’simlikka xos 

xususiyatni aniqlang. 

A) asosiy ildiz chiqmaydi           B) ildizpoyali o’simlik 

C) ildiz tizimining tuzilishi arpaga o’xshash 

D) barglari to’rsimon tomirlangan 

 

4. O'simlik hujayrasining vakuolasi tarkibida suvning miqdori 

qancha? 

A) 75-95 %    B) 70-90 %   C) 70-95 %    D) 75-90 % 

 

5. Barglari poyada qarama-qarshi joylashgan madaniy bir 

yillik o’simliklar? 

1-pomidor, 2-dalachoy, 3-g’o’za, 4-nastarin, 5-oqquray,  

6-kiyiko’t, 7-do’lana, 8-rayhon. 

A) 1,2,4,8     B) 1,2,5,6    C) t. j.yo’q    D) 2,4,6,8 

 

6. Oddiy barglar yaprog’ining tuzilishiga ko’ra nechta xilga 

ajratiladi? 

A) 3     B) 2     C) 4      D) 5 

 

7. **Qo’shimcha ildizga ega bo’lgan o’simliklarni belgilang. 

1) qatrong’i; 2) albitsiya; 3) binafsha; 4) yasmiq;  

5) betaga; 6) sag’an; 7) nizomgul; 8) zubturum;  

9) farzitsiya; 10) yerbag’ir tugmachagul 

A) 1,5,6,7    B) 3,5,7,8    C) 6,9,10    D) 2,4,5,8  

 

8. **Butalar (1) va bir yillik o’tlar (2) qaysi qatorda 

keltirilgan? 

a) budleya; b) malina; c) bangidevona; d) suriya gibiskusi; e) 

o’sma; f) tuya; g) duragay gibiskus; h) yasmiq 

A) 1-a,c,d,f,h; 2-b,e,g     B) 1-a,d,f; 2-b,c,e,h 

C) 1-a,b,d,h; 2-c,e,f        D) 1-a,b,d,f; 2-c,e,h  

 

9. Quyidagi o’simliklarning vegetativ ko’payish a’zolari bilan 

juftlang? 

1-ildizpoya, 2-piyozbosh, 3-ildiz bachkisi, 4-qalamcha;  

a) ajriq, b) nargis, c) shirinmiya, d) qoraqat; 

A) 1-a, 2-a,b, 3-c,d, 4-d     B) 1-a,b, 2-b, 3-c, 4-d 

C) 1-a, 2-b, 3-c,d, 4-d        D) 1-b, 2-a, 3-d, 4-c,d   

 

10. Nastaringa xos xususiyatlarni belgilang. 

1-kurtagi yirik, 2-kurtagi mayda, 3-yarim buta, 4-buta, 5-bargi 

uzoq vaqtgacha yashil rangini saqlaydi, 6-poyasi 

yog’ochlashgan, 7-poyasi qisman yog’ochlashgan, 8-bargi 

ketma-ket joylashgan, 9-bargi qarama-qarshi joylashgan. 

A) 1,4,5,6,9    B) 1,4,5,7,9    C) 2,4,5,6,8    D) 2,4,5,7,8 

 

---