Abituriyentlar uchun

5-6

-sinf botanika:                                                             “BERUNIY” ATM                                       

D. Sultonov tayyorlov kursi

 

46 

 

B) Ayrim o’simliklarning changchi iplari bo’lmaydi 

C) Gulning gultoji turli rangda bo’ladi 

D) Gulqo’rg’on gul ochilguncha changchi va urug’chilarni o’rab, 

tashqi ta’sirlardan himoyalaydi 

 

10. Maxsus muhofazaga olingan hududlarga moslashtirilgan 

xususiyatlar to’g’ri  ifodalangan javobni toping. 

1) tabiat yodgorliklari; 2) buyurtmaxonalar; 3) qo’riqxonalar; 

4) milliy bog’lar;  

a) o’rmonchilik, baliqchilik tashkil qilingan joy; b) o’ziga xos 

o’simliklar hamjamoalari muhofazalanadigan joy; c) tabiiy 

holda tabiatning barcha tarkibiy qismlari muhofazalanadigan 

joy; d) sharsharalar va buloqlar mavjud bo’lgan hududlar;  

e) aholi dam olishi va sog’lomlashtirish ishlari sifatida ham 

foydalaniladi; f) milliy, madaniy va tarixiy jihatdan tabiatning 

ayrim qismlarini himoyalash uchun tashkil etiladi; g) asosiy 

vazifasi kam va yo’qolib borayotgan turlarni o’rganishga 

e’tibor berishdan iborat; h) tabiatning ayrim burchaklaridagi 

hayvonlar yoki o’simliklar qoplami saqlanadigan joy. 

A) 1-a,d; 2-e,g; 3-b,h; 4-c,f    B) 1-b,d; 2-e,h; 3-a,c; 4-f,g 

С) 1-f,d; 2-a,h; 3-c,e,g; 4-b    D) 1-f,h; 2-a,d; 3-c,e; 4-b,g 

 

11. Quyidagi dorivor o’simliklarni ahamiyatiga ko’ra 

birlashtirilgan javobni toping, 

1) dorivor gulxayri; 2) cherkez; 3) sachratqi; 4) bosh piyoz; 5) 

qora ituzum; 6) na’matak. 

a) oshqozon-ichak kasalliklarini davolash; b) mevasi “C” 

darmondorisiga boy; c) qonni ko’paytiruvchi; d) fitonsidlarga 

boy; c) yo’talga qarshi ishlatiladi; f) qon bosimini tushiradi; 

g) avitaminozni davolashda foydalaniladi. 

A) a-1; b-5; c-6; d-4; e-3; f-2     B) a-3; b-4; d-5; c-1; f-2; g-6  

C) a-2; b-6; c-5; d-3; e-1; g-4    D) a-3; b-5; d-4; c-1; f-2; g-6 

 

12. O’simlik barglarining ichki tuzilishiga mos kelmaydigan 

javob variantini  ko’rsating. 

A) Barglarning ustki va orqa tomonidagi po’sti oralig’ida barg 

eti hujayralari joylashgan 

B) Barg eti hujayralari bir necha qavat bo’lib joylashgan 

C) Ustki po’st tagidagi qavat ustunchalarga o’xshash cho’ziq 

hujayralardan tashkil topgan 

D) Bargning uzanasiga kesmasida tomirlarni ko’rish mumkin. 

 

13. Gulida juda ko’p urug’chi va changchilar saqlaydigan 

o’simliklarni toping. 

1) na’matak; 2) ismaloq; 3) yerbag’ir tugmachagul;  

4) yasmiq; 5) tabiiy tok; 6) qamish; 7) qulupnay 

A) 1,3,4,6     В) 1,2,5    С) 1,3,7    D) 1,2,3,5,7 

 

14. Agar vilt bilan kasallangan g’o’za ...dan kesib ko’rilsa, 

uning... qismi ... tusga kirganligini ko’rislfi mumkin. 

A) bargi; etli; qora          B) poyasi; yog’ochlik; qo’ng’ir 

B) ko’sagi; ichki; qora    D) poyasi; o’zagi; oqish 

 

15. Quyidagi o’simliklami ahamiyatiga ko’ra ajrating. 

a) guli, bargi va shox-shabbalari bilan chiroy baxsh etuvchi 

butalar; b) guli ko’rimsiz, lekin quyuq soya beradi; c) o’zidan 

shifobaxsh efir moylari ajratadi; d) guli va bargi jozibador 

daraxtlar; c) boshqa narsalarga ilashib osadi 

1) albitsiya; 2) shamshod; 3) gortenziya; 4) lipa;  

5) karnaygul; 6) duragay gibiskusi; 7) sarv; 8) sarsabil;  

9) magnoliya; 10) oq qayin 

A) a-2,6; b-1,7; c-10; d-4,9; e-3,4,8  

B) a-3,8; b-4,6; c-5,10; d-1,7; e-2,9 

C) a-2,3; b-4,10; c-7; d-1,9; e-5,8  

D) a-1,4; b- 3,10; c-5,7; d-2,6; e-8,9 

 

16. Ko’p yillik magnoliyasimon o’simliklarni ko’rsating. 

a) otloq sebargasi; b) olg’i; c) yerbag’ir tugmachagul;  

d) sachratqi; e) xolmon 

A) a, d, e    B) b, e   C) a,c,d   D) a,d 

 

17. Qaysi organizmlarning zigotasi o’sib chiqib sporangiy hosil 

qiladi? 

A) po’panak, funariya  

B) achitqi zamburug’i, dala qirqbo’g’imi 

C) dala qirqbo’g’imi, qirqquloq 

D) funariya yo’sini, ulotriks 

 

18. Gulida 6 tagacha changchisi bo’lgan oilalarni ko’rsating. 

а) ziradoshlar; b) bug’doydoshlar; c) karamdoshlar;  

d) ituzumdoshlar; e) gulxayridoshlar; f) loladoshlar; 

j) piyozdoshlar; h) tokdoshlar. 

A) a,c,d,f    B) b,c,f,j   C) c,e,f,j,h    D) b,c,e,f,j 

 

19. Yovvoyi sabzining bargi tuzilishi to’g’ri keltirilgan javobni 

belgilang.  

A) panjasimon murakkab    

B) butun, cheti yirik tishli 

C) yaprog’i ikki karra patsimon bo’lingan. 

D) uzun bandli, yaprog’i deyarli yumaloq, cheti 5-7 ga 

bo’lingan 

 

20. Qaysi o’simliklaming barglari poyada ketma-ket 

o’rnashgan? 

A) funariya, dalachoy 

    B) atirgul, rayhon 

C) funariya, oqquray 

    D) mavrak, do’lana 

 

21. Gulqo’rg’oni oddiy, gulkosachasimon, 5 ta rangsiz 

pardasimon bargchalardan tashkil topgan. Changchilari 5 ta. 

Urug’chisi 3 ta mevabargning qo’shilishidan hosil bo’lgan. 

Ushbu ta’rifga mos keluvchi gul formulasini ko’rsating. 

A) Gk

5

 Gt

0

 Ch

5

U

(3)

     B) Og

0

Ch

5

U

3

 

C) Og

5

 Ch

5

U

(3)                

D) Gk

5

 Gt

5

 Ch

5

 U

3 

 

22. Guli, bargi va shox-shabbalari bilan chiroy baxsh etuvchi 

butalami ko’rsating.  

A) yapon noki, tobulg’i, magnoliya 

B) budleya, duragay gibiskus, atirgul 

C) lipa, albitsiya, farzitsiya 

D) gortenziya, shamshod, suriya gibiskusi 

 

23. Xrizantemaga tegishli javoblarni belgilang.  

a) gulxayridoshlar oilasiga mansub; b) murakkabgul-doshlar 

oilasiga mansub; c) qish kelguncha gullab turadi;yozda 

gullaydi; e) novdalaridan ko’payadi; f) ildizpoyasidan 

ko’payadi; j) barglari uzoq vaqtgacha yashil rangini saqlaydi. 

A) d,f,a,j     B) b,с,e    C) a,c,j,e     D) c,b,f 

 

24. Bo’yi l sm keladigan yashil, yupqa va yuraksimon bo’lib, 

pastki qismidagi rizoilari bilan tuproqqa yopishib turadi. Bu 

ta’rif quyidagilarning qaysi biriga tegishli ? 

A) funariya yo’sini        B) qirqquloqning gametofiti 

C) po’panak zamburug’ining vegetativ tanasi 

D) dala qirqbo’g’imining sporafiti 

 

25. Bargi qor tagida qishlab, bahorda yana o’sishda davom 

etadigan bir yillik o’t o’simliklarni ko’rsating. 

A) achambiti, kuzgi bug’doy    B) ituzum, g’o’za  

C) nastarin, qoqio’t 

        D) qurttana, sachratqi 

 

26. Shakli o’zgargan barglar, seret barglarning о’zgarishidan 

hosil bo’lgan o’simlik qaysi oila vakili hisoblanadi? 

A) loladoshlar        B) gulxayridoshlar 

C) piyozdoshlar        D) bug’doydoshlar 

 

27. Qaysi oilalarga “yong’oqcha” meva xos? 

A) soyabonguldoshlar, sho’radoshlar 

B) ituzumdoshlar, burchoqdoshlar 

---