Abralov, N. S. Dunyashin


Download 4.45 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/74
Sana28.10.2023
Hajmi4.45 Mb.
#1730828
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   74
Bog'liq
Абралов.Payvandlash itexnologiyasi va jihozlari

To ‘g ‘rilash mexanizmi payvandlashdan oldin payvandlash yoyini 
joylashtiradi va payvandlash vaqtida payvandlash yoyini payvandlana­
yotgan qirralariga nisbatan rostlash. To‘g‘rilash mexanizmi konstruk- 
siyasiga nisbatan ushbu to ‘g‘rilashlami q o id a yoki avtomatik ravishda 
bajarish mumkin.
Nazorat savollari
1. Flyus ostida yoyli payvandlash jarayonining mohiyati nimada?
2. Payvandlash simlari qanday belgilanadi?
3. Po‘latlaming belgilarida A harfi nima uchun va qaerda ishlatiladi?
4. Flyus qanday maqsadlarda ishlatiladi?
5. Flyuslar tayyorlanish usuli va qoilanishiga nisbatan qanday 
ajratiladi?
67


4-BOB. HIMOYA GAZLAR MUHITIDA YOY BILAN 
PAYVANDLASHNING TEXNOLOGIK MOHIYATI 
VA JIHOZLARI
4.1. Himoya gazlar muhitida payvandlash usullari
Himoya gazlar muhitida payvandlash - bu yoyli payvandlash, bunda 
yoy va erigan metall, ayrim hollarda sovuyotgan chok, payvandlash 
zonasiga maxsus qurilma bilan yetkazib berilayotgan himoya gazlar 
ta’sirida bo‘ladi, ya’ni havo ta’siridan himoyalanadi. Himoya gazlar 
muhitida payvandlash g'oyasini XIX asr oxirida N.N. Benardos taklif etdi. 
XX asrning 20-yillarida AQSHda muhandis Aleksander va fizik Lengmyur 
gaz aralashmalarida o‘zakli elektrod bilan payvandlashni amalga oshirishdi. 
1925-yilda Lengmyur erimaydigan volfram elektrod bilan va himoya muhiti 
sifatida vodorodni, ya’ni atom-vodorodli payvandlash usuli sifatida yoyli 
payvandlashning bilvosita ta’siri orqali payvandlashni ishlab chiqdi. XX 
asrning 40-yillarida Aviatsion Texnikasi Ilmiy Tadqiqot Institutida inert gaz 
muhitida volfram elektrod bilan payvandlash ishlab chiqildi. 1949-yilda 
elektr payvandlash institutida ko‘mir elektrodi bilan karbonat angidrid gaz, 
muhitida payvandlash ishlab chiqildi.
Himoya gazlar muhitida yoy bilan payvandlashda ish unumi yuqori 
bo‘ladi, bu ishni oson avtomatlashtirish mumkin va metallami elektrod 
qoplamalari hamda flyuslar ishlatmasdan biriktirishga imkon beradi.
Payvandlashning bu usuli po‘lat, rangli metallar va ulaming qotish- 
malaridan konstruksiyalar yasashda keng qoilanila boshladi.
Himoya gazlari muhitida payvandlashning afzalliklari quyidagilar:
- flyus yoki qoplamalar ishlatishga, binobarin, choklarni shlakdan 
tozalashga hojat yo‘q;
- yuqori ish unumi va manba issiqligining yuqori darajada konsen- 
tratsiyalanishi strukturaviy o'zgarishlar zonasini ancha qisqartirishga 
imkon beradi;
- chok metali havo kislorodi va azoti bilan juda kam ta’sirlashadi;
- payvandlash jarayonini kuzatib turish qulay;
- jarayonlami mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish imkoni bor.
Himoya gazlari muhitida yoy bilan payvandlash usullarining klassifi-
katsiyasi 4.1-rasmda ko‘rsatilgan.
68


Himoya gazleri muhitida 
pdyvancMash
Gaz turi 
boyicha
Elektrod
turi
boyicha
Tok turi 
boyicha
Gaz htmo- 
o s M tashU 
tishboythe
Mexanizat-
tfyadamjasi
boyicha
Inert
gazlarda
Eriydigan
elektrod
O'zgarmas
tokda
ShamШ 
himoya
Qolda
Faol
gazlarda
Erimoftgan
elektrod
O'zgam v- 
chan tokda
>
Kamerada
Yarim-
avtomatik
Gaz are- 
iashmedarida
Avtomatik
4.1-rasm. Himoya gazlar muhitida yoy bilan payvandlash usullarining

Download 4.45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   74




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling