Abulqosimov h. P., Muminov n. G

2.3.2-jadval 
Sobiq sotsialistik mamlakatlarida xufyona iqtisodiyot miqyosi, 
YaIMga nisbatan foizda
29
 
Mamlakatlar 
D.Kaufmann - 
A.Kaliberdilar 
uslubiyati bo‘yicha 
M. Lasko uslubiyati 
bo‘yicha 
1989 
1992 
1995 
1989 
1992 
1995 
Ozarbayjon 
12,0 
39,2 
60,6 
ma’lu 
mot yo‘q 
43,9 
52,8 
Belarus 
12,0 
13,2 
19,3 
ma’lu 
mot yo‘q 
33,7 
46,4 
Bolgariya 
22,8 
25,0 
36,2 
» 
ma’lu 
mot 
yo‘q 
ma’lu 
mot 
yo‘q 
Chexiya 
6,0 
16,9 
11,3 
» 
» 
» 
Estoniya 
12,0 
25,4 
11,8 
16,9 
37,4 
35,8 
Gruziya 
12,0 
52,3 
62,6 
ma’lu 
mot yo‘q 
58,0 
57,0 
Vengriya 
27,0 
30,6 
29,0 
» 
ma’lu 
mot 
ma’lu 
mot 
29
Quyidagilar yordamida mualliflar tomonidan ishlab chiqilgan: Johnson S., 
Kaufmann D., Shleifer A. Politics and Entrepreneurships in Transition Economies // The 
William Davids – on Institute, University of Michigan. Working Paper Series.No.57; 
Lasko M. Hidden Economy – an Unknown Quantity? Comparative Analysis of Hidden 
Economy in Transition Countries, 1989-1995 // Economics of Transition. 2000. Vol.8. 
No.1. P. 135. 

---

yo‘q 
yo‘q 
Qozog‘iston 
12,0 
24,9 
34,3 
12,0 
33,8 
37,9 
Latviya 
12,0 
34,3 
35,3 
17,3 
41,7 
43,7 
Litva 
12,0 
39,2 
21,6 
17,6 
47,4 
46,0 
Moldova 
12,0 
37,3 
35,7 
ma’lu 
mot yo‘q 
ma’lu 
mot 
yo‘q 
ma’lu 
mot 
yo‘q 
Polsha 
15,7 
19,7 
12,6 
» 
» 
» 
Ruminiya 
22,3 
18,0 
19,1 
» 
» 
» 
Rossiya 
12,0 
32,8 
41,6 
» 
37,8 
39,2 
Slovakiya 
6,0 
17,6 
5,8 
» 
ma’lu 
mot 
yo‘q 
ma’lu 
mot 
yo‘q 
Ukraina 
12,0 
33,6 
48,9 
» 
37,4 
52,8 
Sharqiy Yevropada xufyona iqtisodiyot Bolqon mamlakatlarida - 
Makedoniya, Xorvatiya va Bolgariyada (YaIMga nisbatan taxminan 
40 foiz) keng rivoj topdi. Albaniyada iqtisodiyot deyarli to‘liq 
yashirin sohada faoliyat yuritadi
30
. 
Sovet ittifoqida xufyona iqtisodiyotning o‘sishi XX asrning 70-
yillaridan boshlab namoyon bo‘la boshladi. Agar 1970-yillarning 
boshida sovet yashirin sektori YaIMga nisbatan 3 foizni tashkil etgan 
bo‘lsa, 1980-yillarning oxiriga kelib uning hajmi 10-15 foizni tashkil 
etdi. 
Iqtisodiyotning xufyona sektori rivojlanayotgan va o‘tish davrini 
o‘z boshidan kechirayotgan sobiq sotsialistik mamlakatlarda eng 
katta miqyosga ega bo‘ldi. Xufyona iqtisodiyot darajasi Ozarbayjon, 
Nigeriya, 
Ukraina, 
Rossiya, 
Shri-Lanka, 
Braziliya 
kabi 
mamlakatlarda eng yuqoridir (2.3.3-jadval). 
 
30
Albaniya iqtisodiyotining to‘liq “yashirinlashgan”ini yaqqol misoli bo‘lib 
avtomobil bozoridagi holat hisoblanadi. Albaniyada, fuqaroning o‘rtacha yillik daromadi 
70 dollarni tashkil etadi, 1990-yillarning oxiriga kelib rasmiy statistika bo‘yicha 3,2 mln. 
aholiga 500 mingta avtomobil to‘g‘ri kelar edi (ularning 60% - qimmatbaho 
“Mersedes”lar edi). Ko‘pgina avtomobillar yashirin daromadlarga sotib olinmagan edi, 
balki G‘arbiy Yevropa mamlakatlaridan o‘g‘irlab kelingan edi. 

---