Abyssal-abissal

SKOROST TEKTONICHESKIX DVIJENII — SPEED OF TECTONIC MOVEMENT Tektonik uaraqatlar tezligi — Yer sobigida uning yirik qismlarining siljish tezligi.
hozirgi zamon T. xg t. turli geodeziya,
tarixiy geomorfologiya, geologiya
usullari vositasida aniqlanadi.
VYertikal va gorizontal siljishlar,
shuningdek, zilzila paytida, yirik
vulkan otilishlaridan So‘ng ham bo‘lib o‘tadi. Kadimgi vYertikal harakat tezligi u yoki bu davr uchun tekislanish yuzasining deformatsiyalari buyicha aniqlanadi. Kadimgi gorizontal 'Harakat tezligi esa paleogeologik rekonstrukqiyalar va paleomagnit ma’lumotlar asosida o‘lchanadi.

SLANSЫ — SLATES Slanetslar — turli xil tarkibdagi metamorfik jinslar. Ular o‘ziga xos tashqi Tuzilishiga ega — tarkibida deyarli parallel holqa joylashgan cho‘ziq yoki varatsasimon m-llari bo‘lib, yupsa varatsalarga oson ajraladigan t, jinslaridan iborat. Regional. Metamorfiz darajasiga ko‘ra, S.. lar ikki yirik guruhga ajratiladi: kuchsiz metamorflashgan va kuchli metamorflashgan kristalli turlari. Gilli S. larasosan gil m-llari, gidroslyudalar, ba’zan montmorillonitdan tarkib
topgan bo‘ladi. Kristalli S. lar orasida tarkibida m-l (slyuda, amfibol,
dala shpati va kvars) larga ko‘ra slyudali (biotitli, muskovitlk, ba’zan
paragonitli) turlarga ajratiladi.
Kristalli S. lar tarkibidagi m-l
nomi bilan ataladi: granatli, stavrolitli, kianitli S. lar va k.
Fillitlar, xloritli S. va yashil
slyudalar gilli va kristalli S. orali gida gi t. j. lari bo‘lib, yuzaroq
chuqurliklarda yashil-slaned faqiyasi,
deb ataladigan sharoitda metamorfizmga uchragan: ular tarkibida slyudalardan tashhari, yashil rangli m-llar (xlorit, epidot va turli amfibol) ko‘plab mavjud. YAshil S. cho’kindi va vulkan jinslardan z^osil bo‘ladi. Gneyslarga yaqin to‘rgan kristalli S. surilish matYeriallari,
olovbardosh ma^sulotlar ishlab chiqarishda xom ashyo sifatida qo‘llaniladi. Organik moddalar bilan boyigan gilli xillari esa yosilgi sifatida ishlatiladi. Qora rangli va tarkibida vanadiy, fosfor hamda bur kabi mikroelementlarga boy turlaridan urit sifatida foydalaniladi. S. O‘zbekistonning Zirabuloq, Ziyovuddin, Nurota, Kiznlsum, Sulton Uvays
tog‘larida keng tarqalgan. Bu t. j.
xossalarini puxta o‘rganish u bilan
boglits bo‘lgan foydali qazilmalarni topishga imkon bYeradi.