Abyssal-abissal

ГЛУБИННЫЕ РАЗЛОМЫ — DEEP FAULTS CHUQUR YORIQLAR — tog‘ jinslari yaxlitligi bo‘zilgan turri chiziqli kambar zonalar. Yerning chuqur yoriri juda chuqur va uzoq masofaga cho‘zilgan (yuzlab va bir necha minglab km), chuqurligi 700 km, kengligi bir necha yuz m. dan, o’n km ga etadi. CH. yo. larni Yer pustini harakat xususiyati qurilmalari tartibi va rivojlanish tarixi bilan farqlanadigan bo‘laklarga ajratadi. CH. yo. larni strukturaviy, geofizik, geomorfologik,sedimentatsion, magmatik va metamorfik belgilariga qarab aniqlash mumkin. Joylashgan chuqurligiga qarab, umumpust, litosfera, mantiya xillari ajratiladi. Kinematik va dinamik belgilariga qarab esa, o‘zilma, ko‘tarilma, ajralma, siljima, surilma xillari mavjud. CH. yo. larda vulkan mintaqalari, o‘ta asosli magma hosilalari juda qatta ma’dan, neft va gaz, boksit va b. konlar bor.
ГЛЯЦИОЛОГИЯ — GLACIOLOGY GLYASIOLOGIYA (lot— muz)— tabiiy geografiya sohalaridan biri. Muzliklarning hosil bo‘lish sharoiti, xususiyati, mavjudligi va rivojlanishi, tarkibi, Tuzilishi va fizik xususiyatlarini, geologik va geomorfologik faoliyatini, tarqalishi hamda boshqa geografik muhit bilan o‘zaro munosabatini o‘rganadi.
ГНЕЙС — GNEISS GNEYS — donador, metamorfik t. j. Cho’kindi va magmatic jinslarning o‘zgarishi natijasida hosil bo‘ladi. G. xaqidagi fikrlarni ikkiga ajratish mumkin. F. YU. Levinson-Lessing buyicha, G. d a kvars bo‘lishi shart. YU: I. Polovinkina va P. Sudovikovlar fikricha, G. da kvars bo‘lishi shart emas. Rangi oqish, kulrang, yashilsimon; ichki Tuzilishi slanetssimon kristalli, tashki ko‘rinishi massiv, yul-yul. G. tarkibida dala shpati, biotit, muskovit, amfibol, ba’zan avgit mavjud. Bundan tashhari, G. da yana granat, sillimanit, aksessor minerallardan apatit, sirkon, sfen xamda rudali minerallar uchraydi. Tarkibidagi minerallarga qarab G. lar ichida biotitli, amfibolli, piroksenli, granatli turlar ajratiladi. G. paydo bo‘lishiga ko‘ra, ortog‘neys va paragneysga bo‘linadi: cho’kindi jinslarning metamorflanishidan paragneys, magmatic tog‘ jinslarining metamorflanishidan esa srtog‘neys paydo bo‘ladi. O‘rta Osiyoda ko‘p tarqalgan. Ko’rinishi materiali sifatida va bino poydevorlarini bezashda ko‘p ishlatiladi.