Адиб ҳаёти ва ижоди

Асарда қадимги юнон афсонаси сюжети мавжуд. Фонетика профессори тажриба ўтказишга қарор қилди: жамиятнинг пастки қисмидан келган қиз кийиниш, одоб-ахлоқ ва нутқда ҳақиқий хоним бўла оладими. Бошқача қилиб айтганда, у мукаммалликни яратишни "хомашё" дан олади - Пигмалион иши. Ва Элиза Доолиттле унинг экспериментининг объекти бўлади.

Шоу томонидан таклиф қилинган версияда лондонлик гулчи қиз Элиза Долиттле янги ишланган Галатеа ролини ўйнайди ва уни тирилтирган Пигмалион фонетика профессори Хиггинсдир. Комедиячи, иронист, парадоксист Шоу инсоннинг чексиз имкониятларига ишонишини намойиш етади. Тилга боғланган кичкина Элиза нафақат бемалол адабий инглиз тилини егаллайди, балки китобларда, мусиқада сақланган маънавий маданиятнинг ҳақиқий бойликларини очиб беради ва у уларни ғайрат билан сингдиради. Элиза юқори жамият қабулида ҳақиқий хоним билан адашмайди - халқ ичидан ақлли, истеъдодли қиз чинакам баркамол инсонга айланади. Худди шунга ўхшаш нарса отаси, ахлатхоначи Aлфред Долитл билан содир бўлади - ифлос ахлат уюмларидан у минбарга осонгина қадам ташлайди, чунки нотиқ, полемикист совғасини табиат ўзи унга беради

Хулоса

Спектакл тугади ва табиий савол туғилади: "Пигмалионнинг бунга нима алоқаси бор?" Бернард Шоу ўз асарида ҳайкалтарош Пигмалион ҳақидаги қадимги юнон афсонасидан фойдаланган. У Галатеянинг ҳайкалини яратди - у шунчалик чиройли қиз едики, у унга муҳаббат қўйди ва Aфродитадан унинг ижодини жонлантиришни илтимос қила бошлади. Севги маъбудаси Галатеяга жон берди ва Пигмалион унга уйланди.

Aммо қадимий афсона билан ёзилган бу мураккаб спектаклнинг фақат бир томони. Унда чинакам демократия мавжуд. Шоу камбағал ишчининг герсогинядан фақат нотўғри талаффузи ва қўпол муомаласи билан ажралиб туришини исботлайди. Aммо у бу билан чекланиб қолмайди, келажакда биз Элиза Долиттле у дуч келадиган аристократик муҳитдан анча юқори эканлигига аминмиз. Ўзининг юқори даражадаги ҳалоллиги, ўзига ва бошқаларга нисбатан қаттиққўллиги, меҳнатеварлиги - бу Хиггинс емас, балки буларнинг барчасини ўзи ўсган ўша қашшоқлар дунёсидан ва умидсиз эҳтиёжлардан олиб келган. Буржуа фанига жуда хос бўлган тирик одамга совуқ экспериментларнинг тугалланган иши ёрқин ва ақлли ўйинга фожиали маъно беради. Элиза, финалда пайдо бўлганидек, замонавий буржуа Aнглиясида ҳали ҳам муносиб ўрин эгалламайди. Шоу нима ҳақида гапирган бўлса ҳам, у ўз даврининг ҳақиқий ўғли сифатида доимо ўзининг "бугунги" куни, ўзининг Aнглиясининг "бугунги" куни ҳақида гапирарди.

Эътиборингиз учун раҳмат