Юқоридаги манбаларга таяниб хулоса қиладиган бўлсак, бизга берилган муаммоли вазиятда Афғонистонлик Аҳмад ва Қатарлик Собирнинг Доҳа шаҳрида савдо битими (шартномаси) тузиши ва кейинчалик шартнома мажбуриятлари юзасидан Аҳмаднинг битимнинг тўғридан-тўғри бузиши оқибатида томонлар қайси шариат судига мурожаат қилиши сўралган.
Ислом ҳуқуқи бўйича устоз А.Раҳмоновнинг “Жавобгар билан даъвогар ўртасидаги келишувга асосан ёки чақириққа биноан жавобгар
қози ҳузурига келади. Агар жойнинг бир нечта маҳаллий қозилари бўлса,
моликийлар мазҳаби қоидаларига кўра, шикоятчи танлаган, ҳанафийлар
мазҳабининг кўрсатмаларига кўра, жавобгар танлаган қозига мурожаат
қилинади. Агар тарафлар ҳар хил диний-ҳуқуқий мазҳабларга тегишли
бўлсалар, қозини танлаш ҳуқуқи жавобгарга берилади”9 деб маълумот беришларини инобатга олган ҳолда айтишимиз мумкинки, шикоятчи Собир моликий мазҳабига кўра Қатар судига мурожаат қилиши керак эди. Жавобгар Аҳмад ханафий мазҳаби вакили сифатида Афғонистон шариат судига мурожаат қилиш ҳуқуқига эга эди. Лекин юқоридаги маълумотларни инобатга олиб давогар ва жавобгарнинг хар хил диний-ҳуқуқий мазҳабларга тегишли
эканликлари ҳисобига, қозини танлаш ҳуқуқи жавобгарга берилади, яъни Аҳмад Афғонистон шариат судига мурожаат қилиш ҳуқуқига эга. Бироқ, агар бир мазҳаб қозиси ишни кўриб чиқишни бошлаган бўлса, уни кўриб чиқиш
учун бошқа мазҳаб қозисига ўтказиши мумкин бўлмаган10лигини ҳам ҳисобга олиш зарур.
FOYDALANILGAN ADABIYOT VA INTERNET MANBALAR:
«Қуръони Карим ва ўзбек тилидаги маънолар таржимаси».
Имом ал-Бухорий “Ал-Жомэ ас-Саҳиҳ” Тошкент, 1997 йил.
Раҳмонов А. ва муаллифлар Ислом ҳуқуқи Дарслик. Тошкент. 2021 йил.
library.tsul.uz
islommoliyasi.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |