Agrotexnologiyalar instituti elektr energiyasi va nasos stansiyalaridan foydalanish kafedrasi

Asosiy afzalliklari: 
1) Zaxiralar potensiallining kattaligi. О‘rmon va qishloq xо‘jaligi ishlab chiqaradigan 
mahsulotlar hamda turli xil chiqindilarning turli-tumanligi. 
2) Energiyani jamg‘arish va istalgan vaqtda foydalanish imkoniyati, qayta 
tiklanuvchanligi, nisbatan arzonchiligiga ega. 
3) Yog‘och kо‘mir, biogaz, spirt va elektr energiya ishlab chiqarishning turmushda va 
sanoatda foydalanish turlarining kо‘pligi. 
4) Qishloq xо‘jalik mahsulotlari ishlab chiqarishni rivojlantirish. Qо‘shimcha va 
ikkilamchi mahsulotlardan hamda chiqindi va qoldiqlardan samarali foydalanish. Chiqindisiz 
texnologiyalarni yaratish. 
5) Ekologiyani yaxshilash va atrof muhitni ifloslatirishni kamaytirish. 
Asosiy kamchiliklari: 
1) Tuproqning kuchsizlanish va eroziyalanish ehtimoli. 
2) Oziq-ovqat ishlab chiqarish bilan raqobati. 
3) Genetik muxandislikdan foydalanish oqibatida nazorat qilib bо‘lmaydigan 
jarayonlarga olib kelishi mumkin. 

---

101 
4) Loyihalash xatoliklari hamda qayta ishlash sikllarining berk bо‘lmasligi atrof muhitni 
ifloslanishiga olib kelishi mumkin. 
13.1-Jadval 
Biomassani texnologik о‘zgartirish sxemasi 
B
io
m
ass
a
Umumiy 
jarayonlar 
Maxsus 
Jarayonlar 
Asosiy 
Mahsulotlar 
Qazilma yoqilg‘ini 
о‘rin bosuvchi 
Bio- 
kimyoviy 
Spirtli 
fermentlash 
Etil spirt 
Benzin, dizel yoqilg‘iga 
qо‘shimchalar 
Anaerobli 
fermentlash 
Biogaz 
Benzin, dizel yoqilg‘i, 
kerosin, tabiiy gaz, 
suyuqlantirilgan gaz 
Termo- 
kimyoviy 
Piroliz 
Yog‘och kо‘mir 
Tosh kо‘mir, lignin, 
yoqilg‘i moy, tabiiy gaz 
Gazlashtirish 
Sintetik gaz, 
metil spirt 
Yoqilg‘i moy, benzin 
Suyultirish 
Yoqilg‘ilar 
Benzin, dizel yoqilg‘i 
Murakkab efirga 
о‘zgartirish 
Usimliklardan dizel 
yoqilg‘i 
Dizel yoqilg‘i 
Termokatalitik kreking 
Benzin va usimlik-lardan 
dizel yoqilg‘i, kerosin 
Benzin va dizel yoqilg‘i, kerosin 
13.2-Jadval 
Biomassani foydalanishda olinadigan energetik mahsulotlar 
Biomassa 
turi 
Texnologik jarayon 
Energetik mahsulotlar 
Quruq 
Yoqish 
Gazlashtirish 
Piroliz 
Gidroliz va distillatlash 
Issiqlik va elektr energiya 
Yonuvchi gazlar, metanol 
Yonuvchi gazlar, mum, yog‘och 
kо‘mir 
Etil spirt 
Namli 
Presslab briketlash 
Anaerobli achitish 
Achitish va distillatlash 
Yonilg‘i briketlar 
Biogaz 
Etil spirt 
13.3-Jadval 
Turli xil bioyoqilg‘ilarning issiqlik ajratuvchanligi 
Yonilg‘i turi 
Issiqlik 
ajratuvchan- 
ligi, MDj/kg