Aholining kambag'allik darajasini statistik o'rganish reja: Bozor iqtisodiy munosabatlarida boylik (kambag’allik) tushunchasi

AHOLINING KAMBAG'ALLIK DARAJASINI STATISTIK O'RGANISH

REJA:

1.Bozor iqtisodiy munosabatlarida boylik (kambag’allik) tushunchasi
2.O‘zbekistonda kambag‘allik darajasini o‘lchashda yangicha usul ishlab chiqildi
3.Aholining kambag’allik darajasini o’rganish bo’yicha kuzatuvlar davom etmoqda


KIRISH
Bozor va uning tuzilishi, bozor iqtisodiyotining mazmuni, belgilari, uning afzallik va kamchilik tomonlarini o'rgangandan keyin endi bozor iqtisodiyotiga o'tish kerakmi yo'qmi, degan savol turadi. Hozirgi vaqtda ko'pchilik mamlakatlar boshqa iqtisodiy tizimlarga qaraganda bozor iqtisodiyoti tizimi afzal deb, unga o'tmoqdalar. Bozor iqtisodiyotiga o'tish uchun maxsus o'tish davri zarur bo'lib, bu davrning mazmuni va asosiy belgilarini ko'rib chiqish maqsadga mu-vofiq hisoblanadi.
O'tish davri nazariyasi, xususan bozor iqtisodiyotiga o'tish yo'llari bayon qilinadi. Shuningdek, O'zbekistonda bozor iqtisodiyotiga o'tishning tamoyillari va xususiyatlari, respublikada bozor islohotlarini amalga oshirishning mazmuni, maqsadi va asosiy yo'nalishlari ko'rsatib beriladi.
Bu kurs ishi bozor munosabatlariga o'tish, iqtisodiyotni erkinlashtirish va islohotlarni chuqurlashtirish jarayonida makroiqtisodiy barqarorlikka erishish, kambag’allikni kamaytirish yo'llarini tahlil qilish bilan yakunlanadi.
Kambag’allik har doim dolzarb masala bo'lib kelgan va ehtimol uzoq vaqt davomida butun dunyoda rivojlanib kelgan. Biroq, zamonaviy O’zbekistonda bu masala ayniqsa keskin. O’zbekistonda bozor munosabatlarini shakllantirish jarayoni aholining turmush darajasining pasayishiga va qashshoqlikning paydo bo'lishiga mamlakatning post-sovet davrining ijtimoiy-iqtisodiy hodisasi sifatida yordam berdi. Qashshoqlik ijtimoiy-iqtisodiy hodisa sifatida qabul qilinishi mumkin bo'lmagan past turmush darajasini ifodalaydi, bu uning ijtimoiy ruxsat etilgan darajasiga mos kelmaydi.
Hozirgi vaqtda aholining katta qismi qashshoqlik chegarasidan tashqarida yoki bu chegaraga juda yaqin. Kuchli tabaqalanish fonida, bu muammo, ayniqsa, kambag'al va boylarning daromadlari o'rtasidagi farq o'nlab, yuzlab va ba'zan minglab marta bo'lsa, ayniqsa seziladi. Bundan tashqari, bu jarayon dinamik xarakterga ega, kambag'allar kambag'al bo'lib, boylar ham boy.
Ushbu kursda men quyidagi masalalarni ko'rib chiqdim: qashshoqlik kontseptsiyasining turli talqinlari, qashshoqlikni o'rganish tarixi, qashshoqlikning turli turlari va turlari, qashshoqlikni o'rganish va o'lchashning asosiy tushunchalari. Men Rossiyada qashshoqlik holatiga katta e'tibor qaratdim, statistik ma'lumotlarni keltirdim.