Akbar bahromov shavkat sharipov manzura nabiyeva

1. Tabiatning jonli qismiga nimalar kiradi?
2. O‘simliklarning asosiy xususiyati nimada?

---

3. O‘simliklar inson hayotida qanday ahamiyatga ega?
4. Hayvonlar deb qanday jonzotlarga aytiladi?
5. Nima uchun o‘simlik va hayvonlarni muhofaza qilish 
kerak? 
O‘z yashash joyingizdagi o‘simlik va hayvonlarni 
TABIAT ZONALARI
Yer shar shaklida bo‘lganligi uchun Qu-
yoshdan keladigan yorug‘lik va issiqlik Yer 
yuzining hamma joyiga bir tekisda tush-
nur sochadi. Shimoliy va janubiy qutblarga tomon 
quyosh nuri va issiqligi kamayib boradi. Havo harorati 
va yog‘inlar miqdori ham o‘zgarib boradi. Buning 
natijasida suvlar, o‘simliklar, hayvonlar, tuproqlar ham 
o‘zgaradi. Oqibatda tabiat zonalari vujudga keladi.
Tabiat zonalari
-
Har bir tabiat zonasida o‘ziga xos iqlimi, o‘simlik 
va hayvonot olami, tuproqlari shakllangan bo‘ladi. 
Ayniqsa, o‘simlik dunyosining farqi aniq ifodalanadi. 
Shuning uchun, ko‘pincha, tabiat zonalariga uning 
o‘simlik qoplamiga qarab nom berilgan. Masalan, 
cho‘l zonasi, dasht zonasi, o‘rmon zonasi va bosh-
qalar. 

---

Har bir tabiat zonasida yashaydigan odamlarning 
kiyinishi, mehnat qilishi va yashashi shu joyning tabiiy 
sharoitiga moslashgan. Masalan, cho‘llarda yashaydi-
gan odamlar, asosan, ko‘chmanchi hayot kechiradi. 
Ular qo‘y va echkilarini, tuyalarini boqib, bir yaylovdan 
ikkinchi yaylovga ko‘chib yurishadi. Daryo bor joylarda 
esa yerlarni sug‘orib dehqonchilik qilishadi. 
Dasht zonasida esa yog‘inlar cho‘lga nisbatan ko‘p 
bo‘lganidan o‘t o‘simliklar qalin, tuproqlari hosildor. 
Shuning uchun bu yerda odamlar dehqonchilik qilib, 
asosan, bug‘doy, makkajo‘xori, kartoshka kabilarni 
ekadilar. 
O‘rmon zonasida turli xil daraxtlar qalin va ko‘p 
bo‘lganidan odamlar daraxtlarni kesib, undan qurilish 
materiallari tayyorlaydilar. Daraxt mevalarini terish va 
ovchilik bilan shug‘ullanadilar.
tabiat zonalari, Quyosh nurining 
taqsimlanishi, odamlarning yashash tarzi.