Akbar bahromov shavkat sharipov manzura nabiyeva
BUXORO VA NAVOIY VILOYATLARI
Download 4 Mb. Pdf ko'rish
|
4-tabiatshunoslik
- Bu sahifa navigatsiya:
- 69-rasm.
|
BUXORO VA NAVOIY VILOYATLARI
220 - dan ortiq. Viloyat markazi – Buxoro dunyoga mash- Buxoro viloyatida Kogon, Romitan, Vobkent, G‘ijduvon, Qorako‘l, Olot kabi shaharlar ham bor. Viloyatning asosiy daryo la ri – Amudaryo va Za- rafshon. Bu daryolardan chiqadigan kanal va ariqlar Buxoro viloyatini suv bilan ta’minlaydi. Viloyat hududida oltin, neft, tabiiy gaz, marmar, granit, ohaktosh, gips kabi foydali qazilma konlari mavjud. 69-rasm. Buxoro. Minorai Kalon. 109 Navoiy viloyati da Quljuqtog‘, Yetimtog‘, Tom di- tog‘, Qozoqtog‘, Ovminzatog‘, Bo‘kantog‘ tog‘lari bor. Viloyatining maydoni – 111 090 kv. km, aho- lisi – 992 ming kishi, markazi – Navoiy shahri kabi shaharlar ham mavjud. Asosiy suv manbayi – Zarafshon daryosi. Viloyat- ni suv bilan ta’minlashda Quyi mozor, To‘dako‘l suv ombor lari, Konimex kanalining ahamiyati katta. Viloyat hududida oltin, kumush, volfram, neft, tabi- iy gaz, marmar kabi foydali qazilma konlari bor. Buxoro va Navoiy viloyatlarining katta qismini Qi- zilqum cho‘li egallagan. Cho‘lning gilli taqir yerlari- da bahorda qo‘ng‘irbosh, chuchmoma, boyche chak, yaltirbosh, lola, kavrak kabilar barq urib rivojlanadi. Yoz boshlanishi bilan quriydi. So‘ngra qora saksovul, yantoq, yulg‘un, baliqko‘z, shuvoq kabi o‘simliklar o‘saveradi. Qumli joylarida juzg‘un, oq saksovul, qu- yonsuyak, qandim, selin kabi o‘simliklar uchraydi. Adirlar bahorda anzur piyozi, qo‘n g‘irbosh, chuch- moma, boyche chak, lola, lolaqizg‘aldoq, bug‘- doyiq, kavrak kabi o‘simliklar bilan qoplanadi. Tog‘ yonbag‘ir larida bodom, na’matak, do‘lana o‘sadi. Qizilqumda kaltakesak, qo‘sh oyoq, yumronqoziq, falanga, qoraqurt, o‘rgimchak, qumsichqon, tiprati- kan, turli ilonlar, jayron, tulki, bo‘rsiq, bo‘ri kabi joni- vorlar uchraydi. Adir va tog‘larda kiyik, silovsin, tulki, kaklik, lochin, qirg‘iy, burgut, kalxat makon topgan. Tabiatni muhofaza qilish maqsadida Qizilqumning Amudaryo sohilida 110 barpo etilgan. Qo‘riqxonada xongul, jayron, barxan mushugi, burgut, shuningdek, chiyabo‘ri, yovvoyi cho‘chqa (to‘ng‘iz), cho‘l mushugi, tulki, Amudaryo tustovug‘i, qora qarg‘a, bulbul, lochin, qora kalxat kabilar muhofaza qilinadi. «Qizil kitob»ga kiritilgan jayronlarni muhofaza qi- lish maqsadida Buxoro viloyatida « Download 4 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|