Aksiya – bu aktsiyadorlik jamiyatining ustav fondiga muayyan xissa kushganlikdan guvoxlik beruvchi, uning egasiga foydaning bir kismini olish va, odatda, ushbu jamiyatni boshkarishda ishtirok etish xukukini beruvchi kimmatli kogozdir.
Aktsiyalarning turlari:
- “Kumulyativ” aktsiyalar – chikarish shartlarida, tulanishi lozim bulgan, lekin tulanilmagan dividendlar jamgarib boriladi va keyngi davrlarda (emitentning moliyaviy axvoli yaxshilanganda) tulaniladi.
- “Ayirboshlanadigan” aktsiyalar – ularni oldindan kelishilgan narxlar buyicha muayan bir vakt ichida boshka aktsiyalarga (odatda) oddiy aktsiyalarga almashtirish mumkin.
- “Chakirib olinish xukukiga ega bulgan” aktsiyalar – mazkur aktsiyalar emitentga ularning egasidan kayta sotib olish xukukini beradi.
- “Oltin” aktsiya – bu uning egasiga (ustav fondiga kushgan ulushidan kat’i nazar) ma’lum bir vakt mobaynida (odatda 3 yil) kompaniyani boshkarish xukukini beradi.
- “Retrektiv” aktsiyalar – bu uz egasiga ularni sundirish uchun kompaniyaga takdim etish xukukini beruvchi aktsiyalardir. Sundirish shartlari va muddatlari tugrisida oldindan birlamchi emissiya vaktida kelishilib olinadi.
- “Faol” aktsiyalar – birjalarda doimiy ravishda katta mikdorda muomalada buladigan aktsiyalardir. Ular bozor indikatori xisoblanadi. (Dou-Jons indeksi, FTsE 100 (300), Nikkei (225)).
aksiyalar va fond bozori Birlamchi bozor - Yangi chiqarilgan aktsiyalarni birinchi investorga topshirish jarayoni Birlamchi ommaviy taklif (IPO ) - Kompaniya birjaga chiqqanda yangi aktsiyalarni chiqarish Kapitalni oshirish (mavsumiy masala) - IPO orqali allaqachon ommaga chiqarilgan kompaniya tomonidan qo'shimcha ravishda chiqarilgan yangi aktsiyalar aksiyalar va fond bozori Oddiy aktsiyalar - Ommaviy sotiladigan kompaniyaga egalik huquqini ko'rsatadigan hujjat .
Do'stlaringiz bilan baham: |
