4- AMALIY MASHG’LOT. Akslantirishlar. Inyektiv, suryektiv, biyektiv funksiyalar. Funksiya turlarini aniklashga doir misollar yechish
Reja:
Akslantirishlar haqida ma’lumotlar.
Mustaqil bajarish uchun masala va topshiriqlar
Akslantirishlar. Inyektiv, suryektiv, biyektiv funksiyalarga doir topshiriqlar
Funksiya turlarini aniklashga doir topshiriqlar
Funksiyalar kompozitsiyasiga doir topshiriqlar
Akslantirishlar haqida ma’lumotlar.
4.1-Tа’rif. Agar biror to’plamning har bir elementiga qandaydir qonuniyat bo’yicha yagona ob’yekt mos qo’yilgan bo’lsa, bu moslik funktsiya deyiladi.
4.2-Tа’rif. munosabat funktsiya yoki to‘plamdan to‘plamga akslantirish deyiladi, agarda quyidagi shartlar bajarilsa:
1) , ,
2) , ekanligidan ekanligi kelib chiqsa.
Funktsiya yoki kabi belgilanadi, agar bo‘lsa, u holda kabi yoziladi va funktsiya elementga y elementni mos qo‘yadi deb gapiriladi. elementga x elementning tasviri, elementga y ning asli deyiladi.
Agar bo`lsa, funktsiya qismiy funktsiya deyiladi.
Ixtiyoriy funktsiya bu binar munosabat. Shuning uchun teskari munosabat ni qurish mumkin. Agar buning natijasida yana funktsiya hosil bo’lsa, u holda ga teskarilanuvchi funktsiya deyiladi va teskari funktsiya ko’rinishda belgilanadi.
Misol 1. 1) - munosabat funktsiya bo‘ladi.
2) - munosabat funktsiya bo‘lmaydi.
3) - munosabat funktsiya bo‘ladi va
ko`rinishda ham yoziladi.
4.3-Tа’rif. Agar
1) ;
2) ixtiyoriy uchun bajarilsa, va akslantirishlarga teng akslantirishlar deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |