Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti axborotlashtirish texnologiyalari


Download 5.01 Kb.
Pdf ko'rish
bet34/38
Sana17.08.2017
Hajmi5.01 Kb.
#13677
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   38

24 – variant 
 
a) 








5
1
6
1
2
)
1
2
(
2
!
k
j
j
k
k
P
 ni hisoblang. 
 
b) 





1
k
k
x
y
x
P
 ni eps = 0,001 aniqlik bilan hisoblang. 
 
c) 
 




m
b
l
k
b
k
a
S
1
1
3
 ni hisoblang 
25 – variant 
a)  




5
1
!
k
k
b
a
S
 ni hisoblang. 
 
 
b) 
1
2
2
...
3
4
2





n
n
S
 ni hisoblang. 
 
c) 





3
1
5
1
!
!
i
a
i
a
P
 ni hisoblang 
 
 
 
 
 
26-variant 
a) 






5
1
12
1
3
2
n
i
i
n
S
ni hisoblang.   
 b)   




1
2
л
k
x
k
S
   ni  eps = 0,0001 aniqlik bilan hisoblang.   

275 
 
c) 





5
1
8
1
3
2
)
(
n
i
i
n
S
 ni hisoblang 
      
27-variant 
a) 









4
2
3
10
1
2
2
2
i
i
a
k
k
a
i
ai
i
P
 ni hisoblang. 
b) 1 dan n gacha toq sonlar kvadratlari yig’indisini hisoblang. 
c) 





10
1
4
2
3
a
i
a
k
k
S
 ni hisoblang. 
28-variant 
 
a)  





8
1
2
2
2
i
a
i
ai
i
P
 ni hisoblang. 
 
b) [a,b] oraliqda  m soniga karrali sonlar ko’paytmasini hisoblang 
c) 





5
1
12
1
3
2
)
(
n
i
i
n
S
 ni hisoblang 
29-variant 
 
a) Berilgan son raqamlari yig’indisini hisoblash dasturini tuzing. 
b) 2 dan 50 gacha 4 ga va 3 ga bo‘linadigan sonlarni chop eting. 
c) 





3
1
5
1
!
!
i
a
i
a
P
 ni hisoblang 
                                       30-variant 
a)  






12
1
3
6
1
2
i
n
i
n
S
 ni hisoblang. 
b) 1 dan 35 gacha bo‘lgan toq sonlar kvadratlarining yig‘indisi va juft sonlar 
kvadratlarining ko‘paytmasini toping 
c) 







3
1
5
1
10
1
2
2
)
(
n
k
j
n
j
k
S
 ni hisoblang. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

276 
 
 
Mavzu: Massiv elementlari bilan ishlash. Paskal tilida qism dastur. 
 
Topshiriqni bajarilish namunasi 
 
1- vazifa 
20
2
1
,...,
,
x
x
x
 massivning musbat elementlari yig‘indisini hisoblash algoritmi 
va dasturini tuzing. 
a) Masalani yechish algoritmi (blok-sxema). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
b) Masalani yechish dasturi. 
  
Program massiv; 
type n=1..20; 
  
 
var X:array [n] of real; i:integer; S:real; 
begin S:=0; 
 for i:=1 to 20 do read(X[i]); 
 if X[i]>= 0 then S:=S+X[i];  
 writeln(‘S=’,S); 
 end. 
boshlash 
S ni chiqarish 
tamom 
ha 
i<:=20 
Yo’q 
 
S:=0; I:=1 
i:=i+1 
Massiv elementlarini 
kiriting 
x[i]>0 
Yo’q 
 
S:=S+x(i) 
ha 

277 
 
2 - vazifa 
Ikkita  A(2,3)  va  B(3,3)  matritsalar  ko‘paytmasini  hisoblash  algoritmi  va 
dasturini tuzing. Bu ko‘paytma quyidagi formula bilan hisoblanadi: 





m
k
k
ik
ij
p
j
n
i
b
a
C
ij
1
.
......
2
,
1
,
.......
2
,
1
*
 
a)  masalani yechish algoritmi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
b) Masalani yechish dasturi. 
Program matritsa; 
type mat=array[1..2,1..3] of real; mat2=array[1..3,1..3] of real; 
  
var A,C: mat; B: mat2; I,j, k : integer; 
 begin for I; = 1 to 2 do  for j:=1 to 3 do read (A [i,j]); readin; 
  
for i:=1 to 3 do for j:=1 to 3 do read (B [i,j]); 
  
for j:=1 to 2 do for j:= 1 to 3 do 
 begin C [i,j]:=0; for k:=1 to 3 do  
  
C [i,j]:=C [i,j] + A [i,k]*B [k,j]; end 
  
for I;=1 to 2 do 
  
begin writeln; for i: = 1 to 3 do write (C[i,j]); end;   
 end. 
boshlash 
ha 
jn 
Yo’q 
 
C
ij
:=C
ij
+a
ik
b
bj
 
j:=j+1 
k:=k+1 
a
ik
b
kj, 
larni 
kiritish 
k:=1 
C
ij
 
tamom 
ha 
ip 
Yo’q 
 
i:=i+1 
 
C
ij
:=0 
j:=1 
k3 
Yo’q 
 
ha 
i:=1 

278 
 
3 – vazifa 
Funksiya (function) dan foydalanib hisoblash algoritmi va dasturini tuz-
ing.  
 
)
1
2
(
)
1
(
)
2
,
2
(
2
)
1
(
2
,
1
2








x
x
t
x
t
x
t
S
; bu yerda 
 





5
1
3
1
2
)
1
(
)
(
i
k
k
i
x
x
t
 
b)  masalani yechish algoritmi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
c)  Masalani yechish dasturi. 
program ifoda; 
 var x, s, p, p1, p2, p3: real; 
 
function TT (xx: real): real; 
 
var i, k: integer; t, t1: real; 
 
begin t=0; for I:=1 to 5 do begin  
 
t1:=0; for k:=1 to 3 do t1:=t1+SOR (xx+1)/(i+k); 
 
t=t+t1; end; TT:=t; end; 
 
begin readln(x); p:=TT* (1+x); p1:=TT* (2.2+x); 
p2:=TT* (Sqr(xx)-1)); p3:=TT* (2*x+1); 
S:=(1.2+p+2*p1)/(p2+p3;) writeln (‘S=’,S); 
end. 
 
 
 
 
 

P:=t(1+x) 
P1:=t(2,2+x) 
P2:=t(x^2-1) 
 
P3:=t(2x+1) 
 
 
1,2+p+2p1 
S:= ------------ 
 p2+p3 
S ni chiqaring 
boshlash 
t:=0 
i:=1 
t1:=0 
k:=1 
tamom 
t:=t+t1 
i:=i+1 
t1:=t2+(x+1)
2
/(i+k) 
k:=k+1 
k<3 
k<5 
ha 
Yo’q 
 
Yo’q 
 
ha 

279 
 
4-vazifa. 
Prosedura (procedure) dan foydalanib hisoblash dasturini tuzing. 
 
)!
1
*
2
(
)!
2
(
)!
1
(
)!
1
*
2
(
)!
(
2











m
n
n
m
n
n
m
n
S
 
 
a) masalani yechish algoritmi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2) Masalani yechish dasturi (Paskal tilida) 
program ifoda; 
 var S, S1, S2, S3, S4, S5: real; m, n: integer; 
procedure FAK (L: integer; var p: real); 
 var I:integer; 
 begin p:=1; for i:=1 to L do p:=p*I; end; 
 begin readln (n,m); 
 FAK (n+m,S1); FAK (n*n+2*n-1,S2); 
 FAK (m+n-1, S3); FAK (2+n, S4); FAK (2*m-1,S5); 
 S:= (S1+S2) / (S3+S4+S5); writeln (‘S=’,S); 
 end. 
 
 
 
 
n,m 
P:=1; I:=1 
P:=P+I 
i:=i+1 
 
S:=(P1+P2)/(P3+P4+P5) 
 
S ni chiqaring 
boshlash 
tamom 
ik 
k:=n+m 
k:=n^2+2n-1 
k:=m+n+1 
k:=2+n 
k:=2*m-1 
P:=P1 
P:=P2 
P:=P3 
 
P:=P4 
P:=P5 

280 
 
2 – mustaqil ish topshiriqlari 
a) Bir o‘lchovli massiv elementlari bilan ishlash. 
b) Ikki o‘lchovli massiv elementlari bilan ishlash. 
c) Finction dan foydalanib dastur tuzish. 
d) Procedure dan foydalanib dastur tuzish. 
 
Ha bir talaba ushbu nazariy savollarning mazmunini yoritib, so’ngra o’z va-
riantidagi amaliy topshiriqlarni bajaradi. 
1-variant 
a) x
1
, x
2
, ….,x
n
 sonlar berilgan. 



n
k
k
x
n
M
1
1
 va 





n
k
k
M
x
n
D
1
2
2
)
)
(
1
1
(
 ni hisoblang. 
b) A(10, 10)  matritsaning bosh diagonalining eng katta elementini  va  u tur-
gan ustunni aniqlang. 
c) 








y
P
y
P
y
P
y
P
U
2
1
2
1
1
,
0
1
2
,
3






, bu yerda 
 




1
2
!
k
k
x
x
P
  . 
d) 








1
,
3
,
,
2
max
,
,
,
max
4
,
2
,
3
,
min
,
,
,
min





d
c
b
a
d
c
b
a
c
b
a
d
c
b
a
U
 . 
 
2-variant 
a) x
1
, x
2
, …,x
55
 sonlar berilgan: x
1
(x
2
+x
3
)  (x
4
+x
5
+x
6
) … (x
46
+x
47
+…,x
55
) ni 
hisoblang. 
b) S(M,N) kvadrat matritsa bosh diagonalining barcha elementlarini, so‘ngra 
musbat va manfiy elementlarini yig‘indisini toping. 
c) 








a
b
c
a
c
b
b
a
c
b
a
b
a
U








2
2
,
2
max
,
min
,
2
max
,
min
 
d) 






m
n
m
n
ЭКУБ
m
n
m
ЭКУБ
n
m
ЭКУБ
U





,
,
,
,
2
 
3-variant 
a) n elementdan iborat A massiv berilgan. Massiv elementlarini o‘sib borish 
tartibida joylashtiring. 
b) B(N,M) matritsa har bir ustuni elementlari yig‘indisini, so‘ngra har bir sa-
tri elementlari ko‘paytmasini toping.  
c) 








5
,
2
1
2
3
5
,
1
2
2
,
0
B
x
B
x
С
С
U





, bu yerda 
 
 






5
1
2
2
1
2
;
!
4
2
n
y
y
y
B
n
y
y
C

d) 

 







!
1
!
3
!
!
1
3
!
2
2
2
2









m
n
n
m
nm
n
n
m
U
 
 

281 
 
4-variant 
a) a
1
, a
2
,…,a
55
 massiv berilgan. Massiv elementlarining eng kattasini 1-soni 
bilan, eng kichigini esa -1 soni bilan almashtiring. 
b)  A(N,M)  har  bir  satrining  eng  katta  elementini  toping  va  ularning  indeks 
tartib raqamini aniqlang.  
c)






b
a
f
b
a
f
b
a
f
U
,
1
,
,
2
2
2




, bu yerda  















hollarda
an
qo
t
u
t
u
аgar
t
u
t
г
аgar
t
u
t
u
f
lg
,
0
,
0
,
0
,
0
,
,
2
2
2
2
 
d) 






k
m
k
n
n
m
EKUB
n
m
k
n
m
EKUB
m
k
n
n
m
EKUB
U









,
,
,
,
,
,
 
 
5-variant 
a) x
1
, x
2
,…,x
20
 massiv elementlarining eng kichik musbat elementining tartib 
nomerini aniqlang va undan keyin turgan  elementlar sonini toping. 
b) A(N,M) matritsa har bir ustunining eng kichik elementlarini toping. 
c) 






b
a
f
b
a
f
b
a
f
S
,
1
,
,
2
2
2




, bu yerda 
 















xollarda
an
qo
t
u
t
u
agar
t
u
t
u
agar
t
u
t
u
f
lg
,
0
,
0
,
0
,
0
,
,
2
2
2
2
 
d) N ta uchburchak o‘z tomonlari bilan berilgan. Bu uchburchaklar  yuzlarini 
hisoblang va ulardan kattasini aniqlang. 
6-variant 
a) 




m
i
n
k
i
k
x
Z
1
1
2
sin
, bu yerda x
1
, x
2
, … ,x
m
 massiv berilgan. 
b) A(N,M) matrisa har bir satr elementlari yig‘indisini hisoblang va ulardan 
eng kattasi va eng kichigini toping. 
c) 








x
y
x
f
y
x
f
b
a
f
y
x
f
Z
,
,
1
,
,






, bu yerda  
 















xollarda
an
qo
t
u
u
agar
t
u
u
agar
t
u
t
u
f
lg
,
1
2
1
,
0
,
2
,
2
 
d) n ta uchburchakning uchlari koordinatalari bilan berilgan. Bu uchburchaklarning 
yuzlarini hisoblang va ulardan kichigini toping.  
7-variant 
a) x
1
, x
2
,…,x
n
 massivning manfiy elementlarining eng kattasini toping. 
b)  A(N,M)  matritsa  har  bir  ustuni  elementlari  ko‘paytmasini  hisoblang. 
Ularning eng kichigi va kattasini aniqlang.  

282 
 
c) 






N
k
n
m
n
m
n
m
EKUB
k
m
k
n
m
n
EKUB
n
n
m
n
EKUB
P








,
,
,
,
,
,
,
,
,
2
2
 
d)  n  ta  uchburchak  o‘z  tomonlari  bilan  berilgan.  Bu  uchburchaklarga  ichki 
chizilgan aylana radiuslarini hisoblang va ularning kattasini aniqlang. 
8-variant 
a)  x
1
,  x
2
,  …,x
n
  massivning  manfiy,  musbat  va  nol  elementlarining  sonini 
aniqlang. 
b)  A(3,3)  massiv  berilgan.  Uning  satr  elementlari  yig’indisidan  yangi  bir 
o’lchovli massiv hosil qiling. 
c) 
)
1
2
(
)
1
2
(
)
2
(





x
P
y
P
x
P
B
; bu yerda 
a
a
a
P
2
)
1
(
)
(
2



d) 
).
2
,
,
max(
)
,
2
,
max(
)
,
,
2
max(
z
y
x
z
y
x
z
y
x
t


 
9-variant 
a)






m
k
k
n
i
i
Y
m
x
n
S
1
1
1
1
 ni hisoblang. 
b)  A(3,3)  massiv  berilgan.Uning  ustun  elementlari  yig’indisidan  bir 
o’lchovli massiv hosil qiling. 
c) 
)
(
ln
)
1
2
(
15
)
5
,
0
(
x
t
x
t
e
Z
t





; bu yerda 
1
3
2
)
(
2



a
a
a
t
 
d) 
)!
2
(
)!
2
(
)!
2
(
!
2
2
m
n
m
n
m
n
n
t






 
10-variant 
a)  x
1
,  x
2
,  …,x
n
  massiv  berilgan.  Uning  toq  elementlaridan  U,  juft  element-
laridan Z massiv hosil qiling. 
b) B(3,3)  massiv berilgan. Uning birinchi  va  uchinchi  ustun elementlarini 3 
ga ko‘paytirib yangi massiv hosil qiling. 
c) 
1
6
10
)
1
6
sin(
)
1
6
cos(
1
)
1
6
ln(
2
2
2
2












x
x
t
t
z
z
y
y
y
 
d) 
).
,
,
(
)
,
,
(
)
,
,
(
c
b
a
EKUK
z
y
x
EKUK
k
n
т
EKUK
T


 
Download 5.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   38




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling