Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti biologiya bo
-Jadval Biotinning muhitdagi miqdori
Download 454.61 Kb. Pdf ko'rish
|
aminokislotalar biosintezi texnologiyasi.
|
2-Jadval
Biotinning muhitdagi miqdori Mahsulot g/l hisobida Mkg/l
Glutamin kislota
Prolin 5,0
23,4 2,6 1000 1,9 27,3
3. Auksotrof mikroblarni ajratib olish. Ma`lumki gistidin, metionin, leysin, izoleysin auksotroflari: Brevibacter sp. lar glyukozali muhitda 20-25 g/l gacha prolin hosil qilar ekan. Shu narsani qayd etish lozimki, bu xildagi auksotroflar tomonidan prolin hosil qilinishini ko`paytirish uchun sulfaguanidin va 3,4- digidroprolinga nisbatan rezistent bo`lgan mutantlarni tanlab olish kerak bo`ladi. Shuningdek auksotrof mutantlarning muhitda biotin va ammoniy ionlarini mo`l bo`lishini talab qilishini e`tiborga olish lozim. 4. Prolin produsentlarini gen muhandisligi uslubida ajratib olish. Bu uslub faqat bitta obyekt E.coli da sinab ko`rilgan. Birinchi bosqichda prolin analoglariga nisbatan chidamli mutant shtammlar ajratib olinadi, ulardan DNK donorlari sifatida foydalaniladi. Keyin uchta gendan iborat bo`lgan prolin operonini plazmidaga klonlanadi va gibrid plazmidani retsipiyent shtammga kiritiladi. Shu yo`sinda olingan plazmidali shtammlar prolinni plazmidasiz mutantlarga nisbatan 2-3 marta ko`proq hosil qiladi. Plazmidali produsentlar 48 soatda 27g/l gacha prolin hosil qilishi mumkin.
mikroorganizmlar tomonidan farqlanuvchi yo`llar yordamida sintezlanadi. Mikrosuvo`tlari, zamburug`lar, achitqilar lizinni alfa-ketoglutar kislotadan alfa-adipin kislotasiga aylantirish yo`li bilan sintezlaydi. Bu 2-Rasmda keltirilgan . Bu uslubda ish yuritishda fermentlar faolligini boshqarish hanuzgacha yyetarli darajada o`rganilgan emas. Shu sababli mutantlar orasida aminoadenilat yo`li bilan sintezlovchi xillari ajratib olinmagan va bu ishlar sanoat miqyosida yo`lga qo`yilmagan. Yuksak o`simliklar, bakteriyalar, ba`zi suv o`tlari lizinni boshqa yo`l bilan biosintezlanishi ma`lum. Bu yo`l asparagin kislota orqali boshlanib alfa- diaminopimelin (DAP) kislotani hosil bo`lishi va uning lizinga aylanishi bilan nihoyasiga etadi. Aspartat oilasiga tegishli aminokislotalarning biosintezini boshqarilishi dastlabki ferment-beta-aspartokinaza (AK) darajasida yuz beradi. Lizinning produsentlari-glutamat hosil qiluvchi korinebakteriya: Corynoebacterium
faolligi treonin va lizin o`rtasidagi o`zaro mutanosib holda sodir bo`ladigan ingibirlanish tamoyili asosida boshqariladi. Buni 1-Rasmda ko`rish mumkin:
|
