Аллоҳнинг гўзал исмлари ءاَمْسَلأا ىَنْسُحْلا Доктор Муҳаммад Ротиб Наблусийнинг «Аллоҳнинг гўзал исмлари»

«Аллоҳим то менда ўзингдан бошқага машғул қиладиган ва 
ғам бўладиган бирор нарсани қолдирмасдан қалбимни 
ўзингнинг муҳаббатингга тўлдиришингни сўрайман». 
68. АС-СОМАД
(ُ
ُدَمَّصلَا)
 
«Ас-Сомад» – сифати кўп маъноларни ўз ичига олади. 
Итоат қилинган, улуғ Сайид у сиз ҳеч бир иш битмайди. Ҳеч 
кимга ҳожати тушмайди. Барчанинг ҳожати унга тушади. 
Бутун махлуқот битиб тугаса ҳам Ўзи доим боқийдир. 
Қорни йўқ деган маънода ҳам келади. Чунки Аллоҳ инсонга 
хос бўлган ейиш ва ичиш каби нарсалардан йироқ Зотдир. 
Қийинчилик пайтида қасд қилинадиган Зот. 
«Ас-Сомад» деганда махлуқотлари унга юзланадиган 
ва барча ишларда уни қасд қиладиган, диний ва дунёвий 
ишларни ислоҳ қилишда унга мурожаат қиладиган, балолар 
ва ташвишлар келганда унинг олдига бош уриб борадиган, 
кулфат ва ғам-ғуссалар етган пайтда унга ёлворадиган, 
қийинчилик ва машаққатлар етган пайтда мадад сўраш учун 
Аллоҳдан бошқа қасд қиладиган бирор Зот йўқдир.
«Ас-Сомад» маъносини яхши тушунган банда ўзида 
куч-қувват, азизлик ва Аллоҳдан бошқага суянмасликни 
қўлга киритади. Инсон ўзида заифлик, хорлик, камбағаллик 
ва ноумидликни ҳис қилса, бу каби сифатларнинг 

---

Аллоҳнинг гўзал исмлари
 
167
маъносини 
яхши 
билиб, 
ундан 
кейин
Аллоҳ таолога муножаат қилса, иншааллоҳ мақсадига 
эришади. «Ас-Сомад» сайидлигида мукаммал бўлган 
Сайид, шарафида мукаммал бўлган Шариф, буюклигида 
мукаммал бўлган Аъзийм, ҳалимлигида мукаммал бўлган 
Ҳалийм, бойлигида мукаммал бўлган Ғоний, куч-қувватда 
мукаммал бўлган Жаббар, илмида мукаммал бўлган Олим, 
ҳикматида мукаммал бўлган Ҳакийм Зотдир.
 
 
69. АЛ-ҚОДИР
(