Aluminiy va uning xossalari

Mavzu yuzasidan testlar
1)Aluminiyning yer po'stlog'idagi umumiy miqdori necha % ni tashkil etadi.

1. 
   # 8.8%. B)7.9%. C)9.6%. D) 6.7%
   

2) Aluminiy neytronlar soni nechta ?
A) # 14. B)17. C)13. D)12
3) Aluminiyning zichligi qancha?
A) 2.6 B)# 2.7. C) 1.9 D) 3.8
Masalalar yechish
Massa asosida modda miqdorini aniqlash

1. 
   2mol alyuminiy gidroksidning massasini (g) aniqlang ?
   

Masalaning yechimi: masalada Aluminiy gidroksidning modda miqdori (mol) berilib, uning massasi (g)soʻralgan . Aluminiy gidroksidning formulasi yozib, uning molyar massasini hisoblab topamiz:
Alyuminiy gidroksid – Al(OH)3
M=27+(16+1)•3=78
Endi massa topish formulasidan foydalanib Aluminiy gidroksidning massasini (g) topamiz:
m=n•M
m=2mol•78 g/mol = 156 g Al(OH)3
Demak 2mol Aluminiy gidroksidning massasi 156 ga teng ekan
Javob:156
Massa asosida atomlar sonini aniqlash
1.85,5 g alyuminiy sulfat tarkibidagi oltingugurt atomlari sonini aniqlang.
Masalaning yechimi: Dastlab Aluminiy sulfatning massasidan foydalanib uning modda miqdorini topib olamiz
85,5/342=0,25 0,25mol Al2(SO4)3
N=0,25•6,02•10•3=4,515
Kristallogidratlarga doir masalalar

1. 
   Alyuminiy sulfat kristallogidrat Al2(SO4)3•nH2O tarkibiga oltingugurt bilan alyuminiyning massa ulushi yigʻindisi 22,52%ga teng boʻlsa , n qiymati toping
   

Mavzu yuzasidan nazorat savollari
1.Aluminiyning suyuqlanish temperaturasi qancha?
2.Alyuminiy zichligi qancha?
3. Aluminiy erishish harorati?
4. Alyuminiy qaynash harorati?
5. Alyuminiy elektron konfiguratsiyasi?
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Q.Axmerov, A.Jalilov, R.Sayfuddinov, A.Akbarov,
S.Turobjonov. Umumiy vaanorganik kimyo. Darslik. – T.
O‘zbekiston. 2017. 390 b.
2. Q.M.Axmerov, S.M.Turobjonov, S.Y.Saparov. Umumiy va
anorganikkimyodan laboratoriya mashg‘ulotlari. O‘quv qo‘llanma. –
T. O‘zbekiston. 2019. 248 b.
3. Ш.С.Арсланов, Ш.А.Муталов, В.С.Рыбальченко. Основы
общей и неорганической химии. Учебник. – Т. Fan va
texnologiya. 2019. – С. 354.
4. Q.Axmerov, A.Jalilov, R.Sayfuddinov. Umumiy va anorganik
kimyo. Darslik.– T. O‘zbekiston. 2006. 471 b.
5.M.M.Abdulxayeva. Kimyo.Oliy o`quv yurtlariga kiruvchilar
uchun qo`llanma. 4-nashr .“Navro`z” nashriyoti . Toshkent 2018 . 649
6. I.P.Asqarov, K.G`opirov, N.X.To`xtaboyev. Kimyo-9. 9-sinf
uchun darslik.4-nashr. Toshkent. “O`zbekiston” NMIU 2019.208 b
Qo‘shimcha adabiyotlar
7.A.Eminov, Q.Ahmerov, S.Turobjonov. Umumiy va anorganik
kimyodanlaboratoriya mashg‘ulotlari. O‘quv qo‘llanma. – T.
O‘zbekiston. 2007. 222 b.
8.N.A.Parpiyev, H.R.Rahimov, A.V.Muftaxov. Anorganik kimyo.
Nazariyasoslari. Darslik. – T. O‘zbekiston. 2000. 479 b.
9.N.A.Parpiyev, A.V.Muftaxov, H.R.Rahimov. Anorganik kimyo.
Darslik. – T.O‘zbekiston. 2003. 504 b.
10.Gary L. Miessler, St. Olaf College, Paul J. Fischer, Macalester
College“Inorganic chemistry” — Fifth edition ©2014 Pearson.
11.Л.Полинг. Общая химия. Учебное пособие. Перевод с анг.
– М.: Мир.2004. – С. 472.
12.Theodore L. Brown et all. CHEMISTRY the central science.
United Statesof America, (Urbana-Chanmpaign), 2014.
P.W. Atkins, T.L. Overton, J.P. Rourke, M.T. Weller, and F.A.
Armstrong“Inorganis Chemistry” 6 edition ©2014 W. H.
Freeman and Company 41
Madison Avenue New York, NY 10010.
13.З.Е.Гольбрайх. Сборник задач и упражнений по химии.
Учебноепособие. – М.: Высшая школа. 1984. – С. 224.
Elektron resurslar:
14.www.ziyonet.uz
15.www.wikipedia.com
16. http: // www.tptl.ru
17. http: // www.rulit.me
18. http: // www.bilim.uz