Амалий иш режалаш асбобларидан фойдаланиш. ЎЛчов асбобларидан фойдаланиш


Download 240.05 Kb.
bet10/11
Sana21.04.2023
Hajmi240.05 Kb.
#1367616
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
1-amaliy ish

Тиркишларни қаламча билан ўлчаш

1.Тиркишни ўлчаш.

1.Тиркишга қаламчанинг бир пластинаси ёки пластиналар туплами шундай қўйиладики, улар тиркишга тигиз ва бутун буйича киради. Қаламча пластиналарини тиркишга
киритишда уларни синдирмаслик учун куп куч ишлатилмайди.

2.Тиркиш ўлчамини аниқлаш.

2.Агар тиркишга фақат биргина пластина кирса, шу пластина калинлиги тиркиш кийматини белгилайди. Тиркиш пластиналар туплами билан ўлчанган булса, унинг



киймати шу пластиналар калинлигининг йигиндисига тенг булади.
Ўлчаш воситаларини танлаш ва ўлчаш хатоликлари
Ўлчаш воситалари ишчилар фойдаланадиган технологик хужжатларда курсатилади. Уларни тугри танлашга ўлчаш воситаларини тамFалаш (маркировкалаш) билан эришилади.
Ўлчаш воситаларини танлашда буюмнинг тайёрланиш аниқлиги, ўлчаш усулининг самарадорлиги ва тежамлилиги, хисобга олиниши керак. Буюмни тайёрлаш (йиппн, таъмирлаш) учун куйим канча кам ва талаб этиладиган аниқдик канча юкори булса, ўлчаш асбоби шунча аниқ бўлиши лозим.
Ўлчашнинг юкори аниқлигини таъминлайдиган ўлчов асбобларини танлашда буюмнинг зарур сифатига эришиш учун талаб этилганидан аниқроFини танламаслик керак. Масалан, куйишдан, киздириб колиплаш ва болFалашдан кейин ўлчамларни текшириш учун кронсиркул, нутромер, чизгич етарлидир, чунки уларни тайёрлаш учун белгиланган ўлчамлар ва жоизликлар бутун миллиметрлар хисобида берилади. Хомаки ишлов беришда (эговлаш, киркиб туширишда) бўлинмасининг киймати 0,1 мм бўлган штангенсиркулнинг аниқлиги етарлидир.
Буюмларнинг ўлчамларига ва куйимларига караб, универсал ўлчаш воситаларини танлашга оид тахминий маълумотлар ташқи ва ички юзалар учун келтирилади.
Ўлчашни буюмга бир кадар якинлашиб бажариш мумкин, чунки бу жараён канчалик синчиклаб утказилмасин, купинча хатоликлар билан богаикдир (ўлчанадиган катталикнинг хакикий киймати билан ўлчаш натижаси орасидаги фарк ўлчаш хатолиги деб аталади).
Ўлчаш натижаси хакикий ўлчамдан катта ёки кичик, яъни ўлчаш хатолиги мусбат ёки манфий бўлиши мумкин. Ўлчаш хатолигининг киймати бир канча сабабларга боыик бўлиб, асосийлари куйидагилардир:
асбобнииг носоз ёки ёмон холатда (бурчаклари шикастланган, ифлосланган, нолинчи белгисининг холати нотўғри) бўлиши;
асбобнинг деталга ёки ўлчанадиган деталнинг асбобга нисбатан нотугри урнатилиши;
асбобнинг кизиганлиги;
ўлчаш асбобининг нотугри танланиши ёки уни ишлата билмаслик;
детал юзасида нотекислик ёки бошка нуксонлар мавжудлиги;
деталнинг ўлчанадиган юзасида майда кипиклар, ифлосликлар ёки мой борлиги.
Айнан бир асбоб билан бир жойда, бир хил хароратда, бир неча марта ўлчаш утказилса, ўлчаш аниқлигини ошириш мумкин. Ўлчашлардан кейин
натижаларни куплю, сунгра ўлчашлар сонига бўлиш йули билан
ўлчанадиган катталикнинг уртача арифметик киймати топилади. Бу киймат
бир марта ўлчаш натижасига Караганда, хакикий ўлчамга анча якин булади.

Download 240.05 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling