Amaliy ish №15 Mavzu: Multisim dasturi ishchi oynasini o’rganish, sodda sxemalrni qurish. Ishdan maqsad

Multimetr.
Multimetr o’zgaruvchan va o’zgarmas tok yoki kuchlanishni, qarshilik yoki so’nishni sxemaning ikkita qismi orasidagilarni o’lchashga mo’ljallangan. Multimetrni o’lchash diapazoni avtomatik tanlanadi.Uning ichki qarshiligi va toki ideal qiymatga yaqin, ammo ularni o’zgartirsa bo’ladi(2-rasm).

2-rasm. Multisim dasturida multimetr
Signallar generatori.
Signallar generatori (function generator) - bu kuchlanish manbai u to’g’ri burchakli, arrasimon va sinusoidal impulslarni hosil qila oladi. Signal shaklinichastotasini ampletudasini, to’ldirish koeffitsientini va siljish doimiysini o’zgartirish mumkin. Generatorni diopazoni bir necha gersdan audio va radio chastotalargacha yetarli bo’lgan qiymatlarda hosil qilib bera oladi.
Postprocessor va Grapher
Postprocessor va Grapher – Multisim paketidagi dasturlar modellash natijalarini grafik ko’rinishida aks ettirish imkoniyatini beradi. Ushbu funksiya analiz o’tkazib bo’lingandan keyin zarur grafiklarni qurish imkonini beradi. Postprocessor funksiyasi bilan ishlash uchun qismlar nomini bilish kerak bo’ladi.Analizning har qanday turi bajarilganda ular ko’rsatiladi (kirish va chiqish o’zgaruvchilari ), (AC Sweep, Transiaent Analysis va boshqalar) Postprocessor va Grapher funksiyalarini grafiklarida aks etadi.
Misol uchun umumiy emitter (UE) sxemasi bo`yicha ulangan biqutbli tranzistorda yig`ilgan kuchaytirish kaskadini ko`rib chiqamiz (3-rasm). Chiqish va kirish kuchlanishlarini vaqtga bog`liq , uzatish harakteristikasi , amplituda- chastotali va faza- chastotali harakteristika grafiklari quriladi .
Sxemani ishga tushiramiz ostsillograf avtomatik kirish va chiqish kuchlanishlarini vaqtga bog`liqlik grafigini chizadi (ularni ko`rish uchun ostsillografdagi sichqonchani chap tugmasini bosish yetarli ).Oscillocope –XCS1 faol darchasida masshtabni kattalashtirish va kamaytirish , ordinata va absissa o`qi bo`ylab grafiklarni surish mumkin , kursor yordamida grafikni har bir nuqtasida parametrlarni ko`rish mumkin (bu yerda –kuchlanish qiymatlari ) Save tugmasi yordamida tekstli faylda jadvaj ko`rinishida osselografdagi malumotlarni saqlash mumkin .