Amaliy mashg'ulot №1 mavzu: Nometall foydali qazilmalarni boyitishning texnologik sxemasini tanlash Ishdan maqsad

3-AMALIY ISH
Mavzu: Grafitli va baritli rudalami boyitishning texnologik sxemalarini tanlash
Apolyar guruhga ko`mir, grafit, oltingugurt, apatit va boshqalar kiradi. Ular faol flotatsiyalanish qobiliyatiga ega bo`lib, bu ularning molekulyar yoki qatlamli kristal panjaraliligi bilan bog’liq. Ularning yuzalari yomon gidratlanganligi uchun havo pufakchalariga yengil yopishadi. Bunday minerallarni bitta ko`pik hosil qiluvchi reagent qo`llash bilan ajratib olish mumkin. Boyitmaning sifatini oshirish uchun esa yig’uvchi reagent sifatida to`yingan uglevodorodlardan foydalaniladi. Ular flotatsiyalanadigan minerallar zarrachalarining yuzalarini qoplab oladi. Ruda tarkibidagi bo`sh tog’ jinslarining flotatsiyalanish qobiliyatlarini tazyiqlash uchun esa suyuq shishadan foydalaniladi.
Grafit rudalarini flotatsiya usulida boyitish
Grafit rudalarini boyitish uchun rudaning o`lchami 3-4 mm gacha yanchiladi. Mayin yanchish darajasi oshgan sari qimmatbaho komponentning boyitmaga ajralishi kamayib boradi. Yanchish jarayonida grafit bo`sh tog’ jinslarining zarrachalariga singib qoladi. Shuning uchun ham bo`sh tog’ jinslarining flotatsiyalanish qobiliyatini tazyiqlash qiyinlashadi.
Flotatsiya jarayoni ko`pik hosil qiluvchi reagent va kerosin aralashtirilib olib boriladi.

Grafit rudasi
Kerosin 600-650g/t
Yanchish Og’ak (pH=8,5)
suyuq shisha-2kg/t, sosna yog’i-180g/t
Asosiy flotatsiya
H₂SO₄ pH=3-5 gacha
Qayta tozalash Nazorat flotatsiyasi

Qayta tozalash
chiqindi

Boyitma
Grafit rudalarini boyitish sxemasi.

1. 
   Kuchsiz ishqoriy bo’tana singdirilgan grafit natriy silikati bilan deflokulyatsiya qilinadi.
   
2. 
   Asosiy flotatsiyaning boyitmasi pH=3-5 bo`lgan kislotali muhitda 3 yoki 4 marta qayta tozalash flotatsiyasi jarayonida boyitiladi.
   
3. 
   Bo`sh jinslarni flotatsiyalanish qobiliyatini tazyiqlash uchun kaltsiylangan soda, suyuq shisha, kaustik sodasi yoki sianid qo`llaniladi.
   

Grafit bilan ko`mir jinslarini tazyiqlash ba`zi rudalar uchun o`ta muhim. Bunday holatlarda tazyiqlash kraxmal, yelim va kolloidlarni qo`llash bilan amalga oshiriladi. Grafit rudalarini boyitish sxemasi 10-rasmda keltirilgan.