Amaliy mashg’ulot-6 Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari

m
Q
45
,
0
66
,
65
55
,
29




Q1 = 0,5 – 0,45 = 0,05 F ortib qoladi.
0,05 F suvni elektrolizi uchun sarflanadi. Demak, 0,05g (H2) chiqadi. 
m = 29,55 + 0,05 = 29,6g katodda chiqadi. 
6. Tarkibida MnSO4 bo’lgan 96,4 g kristallogidrat suvda eritildi. Agar marganesni batamom ajratib olish uchun 
eritmadan 5A tok kuchi 15440 sekund davomida o’tkazilgan bo’lsa, elektroliz uchun olingan kristallogidratning 
formulasini toping. 
Yechish.
1) 
.
5
,
75
2
151
)
(
ekv
g
Mn
b
Mr
E




2) 
.
4
,
60
96500
15440
5
5
,
75
g
F
t
e
J
m







3) 
m (H2O) = 96,4 – 60,4 = 36g 
4) 
MnSO4 → H2O 
151g ------- xg
x = 90g (H2O). 
60,4g ------- 36g 
n = 
5
18
90

ta 
Demak, kristallgidrat formulasi 
MnSO4 · 5H2O ekan. 
7. Mis (II) – sulfat va kadmiy sulfatdan iborat 5,28g aralashma suvda eritildi. Mis bilan kadmiyni batamom ajratib 
olish olish uchun eritma 193 minut davomida 0,5 A tok kuchi bilan elektroliz qilindi. Boshlang’ich aralashma 
tarkibidagi tuzlarning massasini (g) aniqlang.

---

Yechish. 
1)
06
,
0
96500
5
,
0
60
193






F
t
J
Q
F. 
2) 

4
CuSO
E
.
80
2
160
)
(
ekv
g
Cu
b
Mr



.
104
2
208
)
(
4
ekv
g
Cd
b
Mr
E
CdSO




3) 
06
,
0
104
80


y
x
x + y = 5,28
x = 5,28 – y (*) 
x ning o’rniga qoyamiz. 
4)
104∙(5,28 – y) + 80y = 80 ·104 ∙ 0,06 
549,12 – 104y + 80y = 499,2 
- 24y = - 49,92 
y = 2,08g (CdSO4); x = 3,2g (CuSO4). 
8. Tarkibida mis (II) nitrat va kumush nitrat bo’lgan 500 ml eritma orqali 3860 Kl elektr miqdori o’tkazildi. Katodda 
har ikki metalldan hammasi bo’lib, 2,04g ajralib chiqdi. Boshlang’ich eritmadagi tuzlarning konsentratsiyasini 
(mol/l) hisoblang.
Yechish. 
1) 
04
,
0
96500
3860




F
t
J
Q
F. 
2) 
32
2
64


Cu
E
g – ekv.
108
1
108


Ag
E
g – ekv. 
3) 
04
,
0
108
32


y
x
x + y = 2,04
x = 2,04 - y (*) 
x ning o’rniga qoyamiz. 
4) 
108 ∙ (2,04 – y) + 32y = 0,04 · 32 ∙ 108 
220,32 – 108y + 32y = 138,24 
- 76y = - 82,08
y = 1,08g (Ag);
x = 2,04 – 1,08 = 0,96g (Cu). 
5) 
AgNO3 → Ag 
1 mol ---- 108g 
x mol ---- 1,08g 
x = 0,01 mol CM = 
02
,
0
5
,
0
01
,
0


l
mol
V
n
M (AgNO3) 
6) 
Cu(NO3)2 → Cu 
1 mol ------ 64g 

---

x mol ----- 0,96g 
x = 0,015 mol CM = 
03
,
0
5
,
0
015
,
0


l
mol
V
n
M (Cu(NO3)2) 
9. Mis (II) – nitrat va kumush nitratlarning 0,1 M li eritmalaridan 400 ml dan aralashtirib, so’ngra 4 A tok 
kuchi bilan 1930 sekund davomida elektroliz qilindi. Elektroliz tugagandan keyin eritmada qolgan tuzning 
massasini (g) toping.
Yechish. 
1) n = CM ∙ V = 0,1∙0,4 = 0,04 mol 
2) 
m(AgNO3) = n ∙ M = 0,04 ∙ 170 = 6,8 g
m(Cu(NO3)2 = n ∙ M = 0,04 ∙ 188 = 7,52 g 
Birinchi AgNO3 elektrolizga uchraydi. 
3)
965
170
4
96500
8
,
6
1







J
e
F
m
t
sekund AgNO3 uchun sarflangan. 
t2 = 1930 – 965 = 965 sekund Cu(NO3)2 uchun sarflanadi. 
4) 
.
76
,
3
96500
94
965
4
g
F
t
e
J
m







5) 
m(qolgani) = 7,52 – 3,76 = 3,76g Cu(NO3)2 
10. Mis (II) – nitrat va kumush nitratlarning 0,1 M li eritmalaridan 400 ml dan aralashtirib, so’ngra 2 A tok kuchi 
bilan 1930 sekund davomida elektroliz qilindi. Elektroliz tugagandan keyin eritmada qolgan tuzning massasini (g) 
toping. 
Yechish. 
1) n = CM ∙ V = 0,1∙0,4 = 0,04 mol 
2) 
m(AgNO3) = n ∙ M = 0,04 ∙ 170 = 6,8 g
Birinchi AgNO3 elektrolizga uchraydi. 
3)
1930
170
2
96500
8
,
6
1







J
e
F
m
t
sekund AgNO3 uchun sarflangan. 
Demak, vaqtning barchasi AgNO3 ni elektroliz qilish uchun sarflangan. 
4) 
m(Cu(NO3)2 = n ∙ M = 0,04 ∙ 188 = 7,52 g eritmada qolgan.

---

11. 458,7 g suvda 73,3 g Na2SO4 va CdSO4 aralashmasi eritildi. Kadmiyni batamom ajratib olish uchun eritmadan 
2 A kuchga ega bo’lgan tok 24125 sekund davomida o’tkazilgan bo’lsa, elektrolizdan so’ng eritmadagi ( ρ = 1,25 
g/ml ) sulfat ionining konsentratsiyasini ( mol/l ) hisoblang. 
Yechish. 
1) 
.
28
96500
24125
56
2
g
F
t
e
J
m







2) 
2CdSO4 + 2H2O = 2Cd + 2H2SO4 + O2↑ 
Cd  CdSO4 

2
4
SO  0,5 mol O2 
112g  208g  96g ----- 16g 
28g  x g  y g 
---- z g 
x = 52g (CdSO4); y = 24g (

2
4
SO ); z = 4g (O2); 
3) 
m(Na2SO4) = 73,3 – 52 = 21,3g 
Na2SO4  

2
4
SO  
142g ------ 96g 
21,3g ----- xg
x = 14,4g 
4) 
n(

2
4
SO ) = 
4
,
0
96
4
,
14
24


mol 
5) 
meritma = 458,7 + 73,3 – 28 – 4 = 500g 
6) 
400
25
,
1
500




m
V
ml = 0,4 l 
7) 
1
4
,
0
4
,
0
)
(
C
2
4
M



