Amaliy mashg’ulot Yorug‘lik nurlanishi va iste’molchilarini, yorug‘lik o‘lchash asboblarining tavsiflovchi kattaliklarini aniqlash

Masalalar yechish namunalari.
Masala №1.To'lqin uzunligi bo'lgan issiqlik nurlanishining energiyasi va foton massasi topilsin?

Berilgan. Topish kerak:

Yechish: M.Plank formulasiga asosan nurlanish fotonining energiyasi (1) tenglama bilan ifodalanadi [1, 10-bet], bu yerda Plank doimiysi, -tebranish chastotasi. Yorug'likning vakuumda tarqalish с tezligi doimiy kattalik bo'lib, yorug'lik to'lqin uzunligi va chastotasi orqali (2) ifodasini (1) tenglamaga qo'yib, nurlanish energiyasini topamiz: (3).

Tenglamadagi kattaliklarni masalaning shartida berilgan son qiymatlarini qo'yib, tegishli matematik amallarni bajarib, nurlanish energiyasini aniqlaymiz:
Nurlanish fotoni energiyasi va massasining o'zaro bog'lanishini ifodalovchi A.Eynshteyn tenglamasiga asosan: (4) bo'lib, bu yerda -yorug'lik fotonining massasi. Tenglamadan -fotonning massasini topamiz: (5). Endi tenglamadagi katttaliklarni masalaning shartida berilgan son qiymatlarini qo'yib, tegishli matematik amallarni bajarib, fotonning massasini aniqlaymiz:
Javob:


Masala №2.
To'lqin uzunliklari mos ravishda va bo'lgan qizil hamda binafsha nurlari fotonlarining massalari topilsin?

Berilgan. Topish kerak:

Yechish: M.Plank formulasiga asosan nurlanish fotonining energiyasi (1) tenglama bilan ifodalanadi [1, 10-bet], bu yerda Plank doimiysi, -tebranish chastotasi. Yorug'likni vakuumda tarqalish с-tezligi doimiy kattalik bo'lib, yorug'lik to'lqin uzunligi va chastotasi orqali (2) ifodasini (1) tenglamaga qo'yib, nurlanish energiyasini (3) shaklida ifodalaymiz.

Nurlanish fotoni energiyasi va massasining o'zaro bog'lanishini ifodalovchi A.Eynshteyn tenglamasiga asosan (4) bo'lib, bu yerda - yorug'lik fotonining massasi. Tenglamadan umumiy holda fotonning massasini ifodalavchi (5) tenglamani hosil qilamiz. Endi tenglamadagi katttaliklarni masalaning shartida berilgan son qiymatlarini qo'yib, tegishli matematik amallarni bajarib, qizil va binafsha rangli yorug'lik nurlari fotonlarning va -massalarini aniqlaymiz: