Amaliy mashg’ulotlar 1 Mavzu: Kamyob va nodir metallarni ekstraksiya jarayonida ekstragent sarfi hisobi. (4soat)

 
L(x
н
 – x
к
) = E(y
н
 – y
к
) 
 
 
va bitta (n - 1)-chi bo'lim uchun 
 
L(x
н
 – x
n–1
) = E(y
к
 – y
н
). 
 
Bu erdan qarama-qarshi oqim jarayonining ishchi chizig'i tenglamasini olamiz: 
Bu to'g'ri chiziqning qiyalik burchagi tangensi bilan tenglamasi: 

---

tg(α) = L/E.
Aloqa bosqichlari soni A (x
n
, y
k
) nuqtadan B (x
k
, y
n
) nuqtasiga qadar ishchi va 
muvozanat chiziqlari orasiga yozilgan qadamlar soni bilan belgilanadi. Kinetik 
chiziqning holati tiklanish omili va apparatdagi gidrodinamik sharoitlar bilan 
belgilanadi. Ushbu jarayon 6-rasmdagi uchburchak diagrammada ko'rsatilgan.
Ekstraksiya blokining birinchi qismida dastlabki eritma jarayonida oxirgi F oldingi 
ikkinchi bosqich E
2
ekstrakti bilan oʻzaro taʼsirlashib N
1
nuqtaning uchlamchi 
aralashmasini hosil qiladi, uni ajratgichda ajratgandan soʻng E
1
va ekstrakt olinadi. 
Rafinat R
1
muvozanatli bo'lmagan tarkibning umumiy holatida olinadi. Ikkinchi 
bosqichda raffinat R
1
uchinchi bosqich E
3
ekstrakti bilan o'zaro ta'sir qiladi va R
2
va 
E
2
ga bo'lingan N
2
uchlik aralashmasini hosil qiladi. Har bir uchastkaning kirish va 
chiqish joylarida fazalar tarkibiga mos keladigan ikkita nuqtani birlashtirib, FE
1
, 
RE
2
, R
2
E
3
va hokazo chiziqlar. va ularni davom ettirsak, P kesishma nuqtasini 
olamiz. Xuddi shunday jarayonlar ekstraktorning boshqa bo'limlarida ham sodir 
bo'ladi. Natijada, dastlabki eritma ajratib olinadigan komponentda tugaydi va oxirgi 
n-bo'limni xk konsentratsiyasi bilan tark etadi, ekstragant esa komponent bilan 
yakuniy konsentratsiya ykgacha to'yingan bo'ladi.