Amaliy matematika va informatika’’ yo’nalishi mavzu: C# dasturlash tilida dialog oynalari


Download 178.57 Kb.
Pdf ko'rish
bet7/11
Sana17.11.2023
Hajmi178.57 Kb.
#1782854
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
 For takrorlash strukturasi. Agar yana bir bor yuqoridagi barcha takrorlash
operatorlari (while, do…while, goto) ga e‘tibor bersak, shuni aniqlash
mumkinki, ularda doimo oldin i o‘zgaruvchisi inisializatsiya (nomlash) qilinadi, 
keyin u 1 taga ortiriladi va takrorlanish sharti (i<10) tekshiriladi. For takrorlash 
operatori 
bu 
amallarni 
bitta 
instruksiyaga 
birlashtiradi.
For ((inisializatsiya(nomlash) ); [ifoda] ; [i ni ortirish])  
{
instruksiya
}
Yuqoridagi misolni for takrorlanish operatori bilan yechamiz :
using System;
public class Labels
{


13 
public static int Main ( )
{
for(int i = 0; i < 10; i++)
{
Console.WriteLine("i: {0}", i);
}
return 0;
} }
Yaratilgan tiplar. 
Quyidagi jadvalda C# tilida yaratilgan tiplar va ularning o‘chami keltirilgan: 
1.1-jadval.Standart tiplar. 
Tip 
Qiymat oralig‘i 
O‘lchami 
Sbyte 
-128 to 127 
Belgili 8-bit butun 
Byte 
0 to 255 
Belgisiz 8-bit 
Butun 
Char U + 0000 to U + FFFF 
16-bitli Unicod 
Bool 
true yoki false. 
1 bayt 
Short 
-32768 to 32767 
Belgili 16-bit 
Ushort 
0 to 65535 
Belgisiz 16-bit 
Int 
-2147483648 to 2147483647 
Belgili 32-bit 
Uint 
0 to 4294967295 
Belgisiz 32-bit 
Long 
-9223372036854775808 to 
9223372036854775807 
Belgili 32-bit 
Ulong 
0 to 18446744073709551615 
Belgisiz 32-bit 
Float 
-1.5*10^6 to 3.4 *10^7 4 
bayt, aniqlik — 7 
razryadli 
Double 
-1.5*10^6 to 3.4 *10^7 8 
bayt, aniqlik —16 
razryadli 


14 
Decimal 
-5.0*10^3 2 4 to 1.7 -lO3 0 8 
12 
bayt, aniqlik — 
28 razryadli 
C# tilida yozilgan dasturni ishlatish uchun:
1. Kodni fayllar sistemasida biror nom bilan saqlash lozim (hello.cs) 
2. Kommandalar satrida csc /debug hello.cs buyrug‘ini bajarish lozim Ushbu 
buyrug‘ bajarilgach, natijaviy .exe kengaytmali fayl hosil bo‘ladi. Agar 
kompilyatsiya jarayonida xatolik yuzaga kelsa, ma‘lumot chiqariladi. /debug 
parametri bajariluvchi faylga maxsus simvollarni joylashtiradi. Natijada exe faylni 
qayta ishlovchi dasturda taxlil qilinayotganda stekni kuzatib borishlari
mumkin. 
3. Dasturni ishlatish natijasida, ekranga Hello yozuvi chiqariladi. 
C# dasturlash tilida ; (nuqtali vergul) belgisi operator yakunlanganini bildiradi. Bu 
har bir operator ; belgisi bilan tugashi kerakligini anglatadi. 
Blok katta qavslar ichida yozilib, yaxlit mantiqiy element sifatida qaraladi. Shu 
sababli blok ; bilan tugamaydi. Buning o`rniga blok yakunida yopiluvchi katta 
qavs } qo`yiladi. C# dasturlash tilida satr yakunlanishi operator yakunlanganini 
bildirmaydi, operator faqat ; belgisidan keyin yakunlanadi. 
Muloqot oynasi nima? 
Muloqot oynasi - bu kompyuter va uning foydalanuvchisi o'rtasida umumiy 
aloqani yoki dialogni yoqish uchun foydalaniladigan oynaning turi. 
Ko'pincha foydalanuvchiga buyruqni qanday bajarish kerakligini yoki savolga 
javob berish uchun vositalarni taqdim etish uchun dialog oynasi ishlatiladi. 
Windows.Form asosiy sinfdir 
Ba'zan foydalanuvchi grafik interfeysida foydalanuvchi bilan aloqa qilish yoki 
foydalanuvchi va dastur o'rtasida dialog o'rnatish uchun oyna ishlatiladi. Ushbu 
qo'shimcha oyna dialog oynasi deb ataladi. U foydalanuvchi bilan ma'lumot 
almashishi mumkin; foydalanuvchidan yoki ikkalasidan ham javob so'rash. 


15 
Muloqot oynasining eng oddiy turi bu xabarni aks ettiruvchi ogohlantirish bo'lib, 
foydalanuvchidan xabar o'qilganligini tasdiqlashni talab qilishi mumkin, odatda 
"OK" tugmachasini bosish orqali yoki "OK" tugmachasini bosib davom etish 
kerakmi yoki yo'qmi degan qaror. yoki "Bekor qilish".
Ba'zi dialog oynalari ogohlantirish yoki xato xabari kabi standartdir. Faylni 
saqlang va parolni kiriting. Ularga standart dialog oynalari deyiladi. 


16 
Muloqot oynasi ham sozlanishi mumkin. Bunday dialog oynasi maxsus dialog 
oynasi deb ataladi. 
Dialogli qutilar - bu qayta tiklanmaydigan maxsus shakllar. Bundan tashqari, ular 
foydalanuvchiga xabarlarni ko'rsatish uchun ishlatiladi. Xabarlar xato xabarlari


17 
parolni tasdiqlash, ma'lum bir yozuvni o'chirishni tasdiqlash, so'zni topish-
almashtirish dasturi va boshqalar bo'lishi mumkin. Faylni ochish va saqlash, 
papkani tanlash, hujjatlarni chop etish uchun standart dialog oynalari mavjud. matn 
uchun shrift yoki rangni belgilash va boshqalar. 
MessageBox sinfi foydalanuvchiga xabarlarni ko'rsatish uchun ishlatiladi. Show () 
usuli belgilangan matn, sarlavha, tugmalar va belgi bilan xabarlar oynasini 
namoyish qilish uchun ishlatiladi. Boshqa ortiqcha yuklar ham mavjud. 
Masalan


18 


19 


20 


21 
" , MessageBoxButtons.OKCancel, MessageBoxIcon.Information);
if (res == DialogResult.OK) {
MessageBox.Show ( "Siz Ok tugmachasini bosdingiz" );


22 
// Ba'zi vazifalar ...
}
if (res == DialogResult.Cancel) {
MessageBox.Show ( "Siz Bekor qilish tugmachasini bosdingiz" );
// Ba'zi vazifalar ...
}
Tegma va piktogramma turlarini tegishli sanab o'tilgan qiymatlardan foydalanib 
o'zgartirish mumkin. 
Dialogli qutilar ikki xil bo'lib, ular quyida keltirilgan. 
Modal dialog oynasi 
Modatsiz dialog oynasi 
Ilovani vaqtincha to'xtatadigan va foydalanuvchi yopiq bo'lguncha davom 
etolmaydigan dialog oynasi modal dialog oynasi deb nomlanadi. Ilovada davom 
etishdan oldin ba'zi qo'shimcha ma'lumotlar talab qilinishi mumkin yoki 
foydalanuvchi potentsial xavfli harakatlarni davom ettirishni istayotganligini 
tasdiqlashni xohlashi mumkin. Dastur faqat dialog oynasi yopilgandan keyingina 
bajarishni davom ettiradi; shu vaqtgacha dastur to'xtatiladi. Masalan, faylni 
saqlashda foydalanuvchi mavjud fayl nomini beradi; bir xil nomga ega fayl 
mavjudligi, u ustidan yozilishi yoki boshqa nom bilan saqlanishi kerakligi 
to'g'risida ogohlantirish ko'rsatiladi. Agar foydalanuvchi "OK" yoki "Bekor qilish" 
ni tanlamasa, fayl saqlanmaydi. 
Qo'llaniladigan dialog oynasining yana bir turi bu modul bo'lmagan dialog oynasi. 
U so'ralgan ma'lumotni davom ettirish uchun zarur bo'lmaganda ishlatiladi, 
shuning uchun ish boshqa joyda davom etganda, deraza ochiq qoldirilishi mumkin. 
Masalan, matn muharririda ishlayotganda, foydalanuvchi ma'lum bir so'zni 


23 
topishni va almashtirishni xohlaydi. Buni so'zni topish va almashtirishni talab 
qiladigan dialog oynasidan foydalanib amalga oshirish mumkin. Foydalanuvchi 
ushbu quti ochiq bo'lsa ham ishlashni davom ettirishi mumkin. 
Dialog oynasi doimiy ravishda FormBorderStyle xususiyatini 
FormBorderStyle.FixedDialog-ga o'rnatib, MinimizeBox va MaximizBox 
xususiyatlarini noto'g'ri qilib sozlash orqali sozlanishi mumkin. Framework Class 
Library (FCL) Dialog sifatida sinfni ta'minlamaydi. Dasturchi 
System.Windows.Form bazaviy klassidan turni olish orqali maxsus dialog 
sinflarini yaratadi. 
ShowDialog () metodidan foydalangan holda namuna oynasi ko'rsatiladi. Show () 
usulidan foydalangan holda, modetsiz dialog oynalari ko'rsatiladi. 
Umumiy dialog oynasi 
Barcha Windows dasturlari uchun umumiy bo'lgan ishlatiladigan dialog oynalari. 
Faylni saqlash, shriftni tanlash va boshqalar kabi keng tarqalgan vazifalarni 
bajaradi. Bu amaliy interfeys uchun standart usulni ta'minlaydi. 
Misollar quyida keltirilgan. 
FontDialog 
ColorDialog 
OpenDialog 
SaveDialog 
Ushbu dialog oynalari operatsion tizim tomonidan amalga oshiriladi, shuning 
uchun ularni ushbu operatsion tizimda (Windows) ishlaydigan barcha dasturlarda 
bo'lishish mumkin. 


24 
Umumiy dialog oynasini ishlatish uchun qadamlar 
Kerakli umumiy dialog oynasini oching. 
Agar kerak bo'lsa, umumiy dialog oynasining xususiyatlarini o'rnating. 
Muloqot oynasini chaqirish uchun uning ShowDialog () usulini chaqiring. 
ShowDialog () DialogResult deb nomlangan ro'yxatlangan turni qaytaradi. Bu 
identifikatorlarni belgilaydi, qaysi tugma bosilganligini ko'rsatadi. Masalan, 
DialogResult.OK va DialogResult.Cancel ba'zi qiymatlar mos ravishda OK yoki 
Bekor tugmasi bosilganligini bildiradi. 
Dialog oynasini oching 
OpenFileDialog ilovada ochiladigan faylni tanlashga imkon beradi. 
Masalan, kod quyida keltirilgan. 
OpenFileDialog ofd = yangi OpenFileDialog ();
ofd.Title = "Matn faylini ochish" ;
ofd.Filter = "Matn fayllari (* .txt) | * .txt | Barcha fayllar (*. *) | *. *" ; // Bu erda 
siz ochmoqchi bo'lgan barcha fayllarni filtrlashingiz mumkin
DialogResult dr = ofd.ShowDialog ();
if (dr == DialogResult.OK) {
StreamReader sr = yangi StreamReader (ofd.FileName);
txtEx.Text = sr.ReadToEnd ();
sr.Close ();
}
Dialog oynasini saqlash 


25 
SaveFileDialog oynasi foydalanuvchiga saqlanadigan faylning manzili va nomini 
tanlashga imkon berish uchun ishlatiladi. 
Masalan, kod quyida keltirilgan. 
SaveFileDialog sfdlg = yangi SaveFileDialog ();
sfdlg.Filter = "Matn fayllari (* .txt) | * .txt" ; // Bu erda siz ochmoqchi bo'lgan 
barcha fayllarni filtrlashingiz mumkin
if (sfdlg.ShowDialog () == DialogResult.OK) {
// Oqimni yozish kodi bu erga o'tadi.
}
Tarkibni matn tahrirlovchisi ilovasida misol uchun StreamWriter klassi kabi 
tegishli sinfdan foydalanib faylga saqlash mumkin . 
Shrift va rangli dialog oynalari 
FontDialogBox foydalanuvchiga shrift parametrlarini tanlashga imkon berish 
uchun ishlatiladi. ColorDialogBox foydalanuvchiga rang tanlashga imkon berish 
uchun ishlatiladi. 
Masalan, kod quyida keltirilgan.
// Shriftli dialog
FontDialog fdlg = yangi FontDialog ();
fdlg.ShowDialog ();
txtEx.Font = fdlg.Font;
// Rangli dialog
ColorDialog cdlg = yangi ColorDialog ();
cdlg.ShowDialog ();


26 
txtEx.ForeColor = cdlg.color;
Shrift Dialogi quyida keltirilgan. 
Rang Dialogi quyida keltirilgan. 
Ikkala holatda ham xususiyatlar va usullar mavjud. Ular tanlangan qiymatlarni 
olish yoki dialog oynasi uchun qiymatlarni belgilash uchun ishlatilishi mumkin. 
Custom dialog oynasi 
Umumiy dialog oynalari foydali bo'lsa ham, ular domenga xos dialog oynalarining 
talablarini qo'llab-quvvatlamaydi. Dasturchilar o'zlarining dialog oynalarini 
yaratishlari kerak. 
Keyingi bosqichlar Custom Dialog Box-ni yaratish jarayonini anglatadi 
O'zingizning loyihangizga Solution Explorer-da sichqonchaning o'ng tugmachasini 
bosish orqali shakl qo'shing, Qo'shish-ni tanlang va keyin Windows Form-ni 
bosing. 
Xususiyatlar oynasida FormBorderStyle xususiyatini FixedDialog-ga o'zgartiring. 
Zarur bo'lganda, shaklning ko'rinishini sozlang. 
Ushbu shaklga boshqaruv elementlarini qo'shing. 
Windows formalaridagi C # MessageBox bu matn va harakat tugmachalari bilan 
xabarni ko'rsatadi. Biz shuningdek sarlavha, belgi yoki yordam tugmalari kabi 
qo'shimcha imkoniyatlarni qo'shish uchun MessageBox boshqaruvidan 
foydalanishinmiz mumkinligini o‘rganamiz. Ushbu kur ishida CF va .NET-dan 


27 
foydalanib, WinForms ilovasida MessageBox-ni qanday ko'rsatishni bilib olamiz. 
Shuningdek, biz xabar namunalarida dinamik ravishda MessageBox-dan qanday 
foydalanishni o'rganamiz. 

Download 178.57 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling