amaliy psixologiya ta’lim yo’nalishi «sotsial psixologiya» fanidan


Download 116.68 Kb.
bet4/19
Sana03.12.2023
Hajmi116.68 Kb.
#1800863
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
Buxoro davlat universiteti psixologiya kafedrasi

Yig'ish jarayoni

    • Ushbu bosqich ma'lum vaqtga shaxslarning vaqtincha yig'ilishini o'z ichiga oladi. Dalillar shuni ko'rsatadiki, yig'ilish tez-tez "uyushgan uyushganlik usuli" yordamida sodir bo'ladi, ammo rasmiy bo'lmagan tashkilotchilarning og'zaki so'zlari kabi "tezkor jarayon" bilan ham sodir bo'lishi mumkin.

  • Vaqtinchalik yig'ilish

    • Ushbu bosqichda shaxslar yig'ilib, ham individual, ham "jamoaviy harakatlar" da qatnashadilar. Kamdan-kam hollarda olomon ichidagi barcha shaxslar ishtirok etadilar va ishtirok etganlar tanlov asosida qatnashadilar. Ishtirok etish, shuningdek, yig'ilish turi va maqsadiga qarab farq qiladi, diniy xizmatlar "ko'proq ishtirok etish" ga ega (ya'ni 80-90%).

  • Tarqatish jarayoni

    • Yakuniy bosqichda olomon ishtirokchilari "umumiy joy" dan "bir yoki bir nechta muqobil joylarga" tarqaladilar.

"To'polon" "bir yoki bir nechta shaxs biron bir odamga yoki mulkiga nisbatan zo'ravonlik bilan shug'ullanganda" sodir bo'ladi. AQSh va Evropaning 1830 yildan 1930 yilgacha va 1960 yildan to hozirgi kungacha o'tkazilgan tadqiqot ma'lumotlariga ko'ra "norozilik namoyishlarining 10 foizidan kamrog'i odamga yoki mol-mulkiga nisbatan zo'ravonlikni o'z ichiga olgan".

Ijtimoiy identifikatsiya qilish modeli (ESIM)


Tomonidan zamonaviy model ham ishlab chiqilgan Stiv Reyxer, John Druryva Klifford Stott olomon xulq-atvorining "klassik nazariyasi" dan sezilarli darajada farq qiladi. Ga binoan Klifford Stott Lids universiteti:
ESIM o'z-o'zini anglash kontseptsiyasining tarkibiy qismi insonning ijtimoiy xulq-atvorini belgilovchi alohida ijtimoiy toifalarning psixologik a'zoligidan kelib chiqadi (ya'ni noyob shaxsning o'ziga xosligi), degan taklifga ega, olomon ishtirokchilari ham bir qator ijtimoiy identifikatorlarga ega bo'lishlari mumkin. "o'zini" deb nomlanadigan psixologik tizimda taniqli bo'lish. Kollektiv harakatlar muayyan ijtimoiy identifikatsiya bir vaqtning o'zida ko'zga tashlanadigan va shuning uchun olomon ishtirokchilari o'rtasida taqsimlanganda mumkin bo'ladi.
Stottning yakuniy nuqtasi Le Bon tomonidan taklif qilingan olomonning "suv ostida" sifatidan farq qiladi, bunda shaxsning ongi olomonning behushligiga yo'l beradi. ESIM shuningdek, politsiyaning olomonning xatti-harakatlariga ta'sirini ko'rib chiqadi. U "beg'araz kuch ishlatish politsiyaning noqonuniyligi va harakatlariga qarshi chiqish nuqtai nazaridan olomonda yangidan-yangi birlik tuyg'usini vujudga keltirishi" haqida ogohlantiradi. Bu olomon ichidagi odamlarning dastlabki ikkilanishiga qaramay, olomonni to'qnashuvga olib kelishi mumkin.

Download 116.68 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling