Amaliy yadro fiziкasi

CF1, b = - -
nN0

0
bu yerda п - nisho1ming Ьirlik yuzadagi yadrolar soni. N
(2.1 7)

• 
  пislюпga
  

kelib t11sl1gan а zarralai· soni, dN - 1·eaksiya mal1suli bo'lgan Ь zaiтalar soni.
а + А -+ Ь + В reaksiya differeпsial kesi111i deb quyidagi kattalikka
aytiladi:

82

, _-lu .,. _{= -} 1
d,:• nN,₀
-^dNь . (2.18)
lt:•

dN/ 'tk:• - eпergiyasi е• - (е. +de,) diapazondagi, reaksiya mahs111i bo' lg an Ь zarralar soni.
а + А -- h + В reaksiya ikki 111arta d ilfe1·e11sia l kesimi deb quyidagi kattalikka aytiladi:

cl'a,,.= (/N•
clndt:, nN,. dQdc,

( 2.19)

Yaclro 1·eaksiyasini tavsiПovchi уапа Ьi1· m11him kattaliklar·dan biri reaksiya11ing cl1iqish katlaligi hisoЫanadi. Reaksiya c/1iqishi deb yuz bergan reaksiyalar sonining Ьi r· li k ущ:аgа kelib tнshgan 7..arralar soniga 11isbatiga aytilпdi. Ay1·i111 hollarda yadro o·zgarishlarida ishtirok etayot­ gan zar·rala r s011i11i11g пislюnga ke/ib tнs/1ayotgan zarralar soniga nisba­ tiga han1 reaksiya chiqishi deyilad i:

у= N ,v,
No,

(2.20)

Ь11 yerda У - reaksiyш1i11g ch iq isl1i; N_{•.v -} yadro o'zgarishlarida ishtirok

0
etayotg iш zагга/аг soni: N - nishonga kelib tuslшyotgan zarralar soni.
Tajribalarda asosan reaksiyaning chiqish kattaliklari о·lchanadi. В11 ma'lumotlar asosida гeaksiyш1i11g kesin1i aniqlanadi.
Yadroпing c/1iqish kattaligi11i qнyidagi ifoda orqali lшm aniqlash mшnkiп:

Y=N
F '
(2.21)

Ьн yerda N - пislюnda sodir bo·Jgan yadro о'zаго ta'sirlar soni; F - zar­ ra/ar oq iin i, z arra/(s111 -s ).
Yadro reaksiyasi11i11g chiqisl1i \'а kesimi kattaligi orasidagi 111unosa­ batni aniqlay111iz. Bt111ing 11cht111 yadro 1·eaksiyasi tezligi tushtmchasidan foyda lanam iz . Reaksiya tezligi berilga11 nLIГlanish sharoitida zarralar oqi111i, reaksiya kesi111i va boshla11g'ic/1 yadrolar soni Ьilan quyidagic/ia bog·Janga11:

dNR
- - = Fu NA ,
dt
(2.22)

83

bu yerda Nн - reaksiya mahsulidagi ato111lar soпi; N_₁ - bosl1laпg'ich atomlar soni. Ushbu lюlda 1·eaksiyaпing chiqisl1i qt1yidagiga teпg bo'ladi:

у= dN! dt = а N .
F А
(2.23)

Bu foпnt1la monoenergetik nt1rlanisl1lar t1clшn o"rinlidir. Agar ni­ shonga kelib tusl1ayotgan zar1·alar yoki nш·lanisl1lar eneгgiyasi 1110110- energetik bo'lmasa, уа'пi nuгlaпisl1 spektri uzlt1ksiz bo·Isa, гeпksiya­ niпg cl1iqisl1i quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:
у= NA,:_Ju

F.(E)a-(E)dE,
о
(2.24)

0
bu yerda Ф (Е) - пurlanisl1 spektri. а( EJ - reaksiyaniпg uyg'oпish fuпksiyasi. ya'ni reaksiya kesi111i11iпg zarra e11e1·giyasiga bog·\aпishi.
Reaksiyaniпg cl1iqishiпi aпiqlasl1da labo1·aюгiyada qo·llanilayotgaп quri\111a va o'lcl1asl1 аsЬоЫш·iпiпg pш·шnetгlai·i, o'lcliasl1 geo111etriyasi va h.k. e'tiborga olinadi.

3.